Андрэй Пачобут

16 красавіка 1973, Вялікая Бераставіца) — журналіст, публіцыст і блогер, звязаны з Гроднам, актывіст Саюза Палякаў на Беларусі. Палітвязень Беларусі, вязень сумлення.

Андрэй Пачобут
Род дзейнасці	журналіст, пісьменнік
Дата нараджэння	16 красавіка 1973(1973-04-16) (50 гадоў)
Месца нараджэння	Вялікая Бераставіца, Бераставіцкі пасялковы савет, Бераставіцкі раён, Гродзенская вобласць, БССР, СССР
Грамадзянства	Беларусь
Месца працы	Гродзенскі дзяржаўны політэхнічны каледж[d] Gazeta Wyborcza
Альма-матар	Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы (1998)
Член у	Саюз палякаў на Беларусі
Узнагароды і прэміі	Polish Journalist of the Year[d] (2011) Andrzej Woyciechowski award[d] MediaTORy[d] Grand Press Awards[d] Freedom of Speech Award[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нарадзіўся 16 красавіка 1973 года ў гарадскім пасёлку Вялікая Бераставіца Гродзенскай вобласці. Скончыў юрыдычны факультэт Гродзенскага дзяржаўнага універсітэта імя Янкі Купалы (1998). Працаваў выкладчыкам права ў Гродзенскім дзяржаўным політэхнічным каледжы і недзяржаўным тэхнікуме права і бізнесу (1999—2001). З 2002 стаў займацца журналістыкай.

Працаваў у гродзенскіх газетах «Пагоня», «Дзень», «Мясцовы час», «Глос знад Немна», а таксама быў карэспандэнтам мінскай незалежнай газеты «Народная Воля». Займаў пасаду галоўнага рэдактара «Magazynu Polskiego na uchodźstwie» — часопіса СПБ. З’яўляецца актыўным членам СПБ, да якога належыць з пачатку 1990-х. Заўжды выказваўся аб неабходнасці атрымання незалежнасці арганізацыі ў межах беларускага заканадаўства. Зараз займае пасаду кіраўніка Галоўнага Савета СПБ, непрызнаванага беларускімі ўладамі..

За грамадска-палітычную і журналісцкую дзейнасць быў неаднаразова затрыманы, пакараны штрафам, а таксама адміністрацыйным арыштам.

З 2006 года з’яўляецца карэспандэнтам у Беларусі буйнога польскага выдання «Gazeta Wyborcza».

Належыць да апанентаў Аляксандра Лукашэнкі, якога неаднаразова крытыкаваў у сваіх артыкулах.

З’яўляецца экспертам у справах, злучаных з гісторыяй спецслужб СССР і антысавецкага ўзброенага супраціву на тэрыторыі Заходняй Беларусі, перш за ўсё з тым, што тычыўся дзейнасці Арміі Краёвай на гэтых тэрыторыях.

Мае жонку і двух дзяцей (дачку і сына).

Асвятляў падзеі ў Мінску 19 снежня 2010 г., за гэта быў асуджаны суддзёй Кастрычніцкага суда Мінска Наталляй Пратасавіцкай на 15 сутак арышту. Гэта быў другі прысуд журналісту па адной і той жа справе — «за ўдзел» у несанкцыянаванай дэманстрацыі. Першы раз Пачобута аштрафавалі на 1 млн. 750 тыс. рублёў, але пракуратура апратэставала пастанову суда як занадта мяккую.

18 сакавіка 2011 гродзенская абласная пракуратура ўзбудзіла справу супраць Андрэя Пачобута за абразу Прэзідэнта Беларусі (частка 1, артыкула 368 Крымінальнага кодэксу РБ). 6 красавіка А. Пачобут быў затрыманы, калі ён накіроўваўся ў Мінск для ўдзелу у тэле-мосце з прадстаўнікамі Еўрапейскага Парламента. Першапачаткова быў затрыманы на 72 гадзіны, аднак пазней быў ўзяты пад варту на два месяцы. Супраць яго была ўзбуджана яшчэ адна крымінальная справа — за паклёп на А. Лукашэнку (частка 1, артыкулу 367 Крымінальнага кодэксу РБ).

Аналізавалі тэксты А. Пачобута выкладчык-філолаг Гродзенскага дзяржаўнага універсітэта Аляксей Нікіценка і двое супрацоўнікаў аддзела ідэалогіі Гродзенскага аблвыканкама — Павел Скрабко (загадчык) і Віктар Жалезняковіч (адказны за працу са СМІ).

Працэс пачаўся 14 чэрвеня ў судзе Ленінскіга раёна Гродна і праходзіў ў закрытым рэжыме. 5 ліпеня 2011 г. А. Пачобут быў асуджаны на 3 гады пазбаўленьня волі з адтэрміноўкай выканання прысуда на 2 гады. Суд апраўдаў журналіста па артыкуле «Абраза Прэзідэнта РБ», але прызнаў вінаватым у паклёпе.

У гэты ж дзень 5 ліпеня А.Пачобута вызвалілі ў зале суда пад падпіску аб нявыездзе (з 6 красавіка 2011 г. журналіста ўтрымлівалі ў следчым ізалятары Гродзенскай турмы № 1).

Яшчэ адна крымінальная справа (паўторнае абвінавачанне ў паклёпе на кіраўніка дзяржавы, ч. 2 арт. 367 КК РБ) была заведзена на А. Пачобута летам 2012 года. 21 чэрвеня 2012 г. ён быў арыштаваны ўдома ў Гродна. Падставай сталі нататкі А. Пачобута ў блогу і яго артыкулы на сайтах «Хартыя'97» і «Белорусский партизан». 30 чэрвеня 2012 г. быў вызвалены пад падпіску аб нявыездзе, а 15 сакавіка 2013 г. другая крымінальная справа супраць журналіста была закрытая за адсутнасцю складу злачынства.

23 верасня 2013 г. ён быў вызвалены ад адбыцця пакарання з адтэрміноўкай па першай справе. Вызваленне адбылося пасля таго, як скончыўся тэрмін двухгадовай адтэрміноўкі.

Ён быў зноў арыштаваны 25 сакавіка 2021 года, Вярхоўны прадстаўнік Еўрапейскага саюза па замежных справах і палітыцы бяспекі Жазэп Барэль асудзіў арышт. У лютым 2023 года Пачобута прыгаварылі да 8 гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыма.

• Poczobut A. System Białoruś. — Gliwice, 2013. ISBN 978-83-246-7321-6 (польск.)