Помнік сакральнай архітэктуры | |
Царква Сьвятога Спаса | |
Спаская царква | |
Краіна | Беларусь |
Места | Магілёў |
Каардынаты | 53°53′41.27″ пн. ш. 30°19′59.89″ у. д. / 53.8947972° пн. ш. 30.3333028° у. д. 30°19′59.89″ у. д. / 53.8947972° пн. ш. 30.3333028° у. д. |
Канфэсія | праваслаўе |
Дата заснаваньня | XV стагодзьдзе |
Царква Сьвятога Спаса | |
Царква Сьвятога Спаса на Вікісховішчы |
Царква Сьвятога Спаса — помнік архітэктуры XVIII ст. у Магілёве. Знаходзілася на высокім беразе Дняпра, на Спаскім завулку. Твор архітэктуры віленскага барока. Уваходзіла ў склад комплексу Спаскага манастыра. У 1940-я гады савецкія ўлады зруйнавалі царкву.
Спаская царква ў Магілёве ўпершыню ўпамінаецца ў 1447 годзе. Першая драўляная царква разьмяшчалася непадалёк ад Рынку, на высокай надабалонавай тэрасе Дняпра. Пры ёй існавалі мужчынскі і жаночы манастыры, пра што паведамляецца пад 1669 годам. У 1593 годзе на месцы згарэлай царквы збудавалі новую.
У час пажару 1708 году царква зноў згарэла. У 1740 годзе ўрачыста заклалі новую мураваную царкву, будаваньне якой кіравалі пасьлядоўна магілёўскія япіскапы Ёсіф і Геранім Валчанскія. Апошняга пахавалі ў 1754 годзе ў алтары яшчэ не завершанай царквы. З 1756 году будаваньнем царквы кіраваў архіяпіскап Георгі Каніскі, які запрасіў зь Вільні архітэктара Яна Глаўбіца.
Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Магілёў апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква канчаткова перайшла ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы).
У 1918 годзе савецкія ўлады зачынілі царкву. У Другую сусьветную вайну помнік атрымаў значныя пашкоджаньні: будынак царквы ёсьць на нямецкіх здымках сьнежня 1943 году, але яго ўжо няма на здымках вясны 1944 году. Відаць, у канцы зімы — пачатку вясны 1944 году царкву зьнішчыла савецкая авіяцыя ў выніку авіяналёту. Па вайне рэшткі помніка цалкам зьнішчылі.
Помнік архітэктуры віленскага барока. Гэта была 2-вежавая крыжова-купальная базыліка. Абапал галоўнага фасада ўзвышаліся 2-ярусныя вежы, паміж якімі разьмяшчаўся высокі прыступкавы франтон. Над сяродкрыжжам на высокім сьветлавым 8-гранным барабане месьціўся сфэрычны купал, завершаны купалам-баняй. Да глухіх граняў барабана далучаліся чатыры 2-ярусныя вежы зь невысокімі купаламі, якія разам стваралі 5-купальную кампазыцыю. Сьцены фасадаў завяршыліся шырокім тонкапрафіляваным карнізам, рытмічна падзяляліся лучковымі аконнымі праёмамі з дэкаратыўнымі ляпнымі дэталямі, паміж аконнымі праёмамі — здвоеныя пілястры з дарычнымі капітэлямі.
Ва ўнутранай прасторы чатыры цэнтрычныя слупы падтрымлівалі купал на ветразях. Інтэр’ер меў багатую аздобу, выкананую магілёўскімі майстрамі Міронам Пігарэвічам і Пятром Сьліжыкам.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Царква Сьвятога Спаса (Магілёў), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.