Хата́евічы (з 1939 году — Акця́бар) — вёска ў Беларусі, на рацэ Дрылянцы.
Цэнтар сельсавету Лагойскага раёну Менскай вобласьці. Насельніцтва на 2010 год — 575 чалавек. Знаходзяцца за 36 км на поўнач ад Лагойску, за 65 км ад чыгуначнай станцыі Смалявічы.
Хатаевічы лац. Chatajevičy | |
Капліца Сьвятога Дамініка | |
Краіна: | Беларусь |
Вобласьць: | Менская |
Раён: | Лагойскі |
Сельсавет: | Акцябарскі |
Насельніцтва: | 575 чал. (2010) |
Часавы пас: | UTC+3 |
Тэлефонны код: | +375 1774 |
Паштовы індэкс: | 223134 |
Нумарны знак: | 5 |
Геаграфічныя каардынаты: | 54°21′0″ пн. ш. 27°48′0″ у. д. / 54.35° пн. ш. 27.8° у. д. 27°48′0″ у. д. / 54.35° пн. ш. 27.8° у. д. |
± Хатаевічы | |
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы |
Хатаевічы — даўняе мястэчка гістарычнай Меншчыны. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаўся кляштар дамініканаў.
У пачатку XVI ст. Хатаевічы разам з суседнім маёнткам Плешчаніцамі знаходзіліся ў валоданьні князя Васіля Саламярэцкага (памёр у 1540 годзе). У 1558 годзе паселішча ўпамінаецца пры падзеле маёнткаў паміж ягонай удавой і дзецьмі.
Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай 1565—1566 гадоў Хатаевічы ўвайшлі ў склад Менскага павету Менскага ваяводзтва. Пад 1567 годзе яны значацца як сяло, шляхецкая ўласнасьць. У 1681 годзе тут заснавалі кляштар дамініканаў. Каля 1752 году збудавалі касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы.
У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) Хатаевічы апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Барысаўскім павеце Менскай губэрні. У 1803 годзе ў мястэчку збудавалі новы касьцёл. У гэты час склад маёнтку Хатаевічы (уладаньне дамініканскага кляштару) уваходзіла 15 вёсак, у мястэчку існавалі карчма, бровар, хлебазапасны магазын. На 1812 год у Хатаевічах было 29 мяшчанскіх і 18 шляхецкіх дамоў, пазьней у ліку іншых каталіцкіх уладаньняў мястэчка канфіскавалі расейскія ўлады. На 1861 год — 19 двароў, касьцёл.
У 1870 годзе расейскія ўлады з мэтай маскалізацыі колішняга Вялікага Княства Літоўскага збудавалі ў Хатаевічах царкву-мураўёўку Сьвятога Мікалая, прыход якой ахопліваў 38 вёсак і хутароў, 2727 прыхаджанаў, царкве належала 112 дзесяцінаў зямлі. Дзейнічала царкоўнапрыходзкая школа. На 1886 год у мястэчку было 9 двароў, дзейнічалі царква, касьцёл, капліца і сынагога (пры ёй юдэйская малітоўная школа), працавалі некалькі крамаў і карчма. У 1893 годзе тут заснавалі мукамольнае і крупяное прадпрыемствы (у 1895 годзе працавалі 6 работнікаў, існавала паравая машына). На 1908 год у Хатаевічах было 82 двары, 2 царкоўнапрыходзкія школы (для хлопчыкаў і дзяўчынак), на 1909 год існавалі аднайменныя мястэчка (61 двор) і маёнтак (1 двор).
За часамі Першай сусьветнай вайны ў лютым 1918 году Хатаевічы занялі войскі Нямецкай імпэрыі.
25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Хатаевічы абвяшчаліся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яны ўвайшлі ў склад Беларускай ССР, дзе 20 жніўня 1924 году сталі цэнтрам сельсавету Плешчаніцкага раёну (з 25 сьнежня 1962 году ў Лагойскім раёне). На 1926 год існавалі аднайменныя мястэчка (52 двары), вёска (39 двароў) і хутар (2 двары). У 1938 годзе статус Хатаевічаў панізілі да вёскі. У 1939 годзе савецкія ўлады перайменавалі вёску ў «Акцябар». На 1941 год тут было 127 двароў. У Другую сусьветную вайну з 1941 да 1944 году Хатаевічы знаходзіліся пад акупацыяй Трэцяга Райху.
На 1969 год у Хатаевічах было 142, на 1990 год — 204, на 1994 год — 237, на 1 студзеня 2003 году — 230. У 2000-я гады Хатаевічы атрымалі афіцыйны статус «аграгарадку».
У Хатаевічах працуюць сярэдняя школа, дашкольная ўстанова, фэльчарска-акушэрскі пункт, дом культуры, бібліятэка, пошта.
У 1990-я гады ў вёсцы збудавалі новую царкву.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Хатаевічы, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.