Украінскі Правапіс 1993 Году

і першая, якая была прынята падчас незалежнасьці Ўкраіны. Гэты правапіс дзейнічаў з 1993 па 2019 год, на працягу якога правапісная камісыя не ўносіла ў яго ніякіх зьменаў. Аднак падчас яго перавыданьня выдавец унёс невялікія праўкі ў некаторыя прыклады, каб ліквідаваць разыходжаньне паміж артаграфічнай і артаграфічнай лексыкай.

Тэрмін дзеяньня правапісу скончыўся 22 мая 2019 году, калі Кабінэт міністраў Украіны зацьвердзіў новую рэдакцыю правапісу, распрацаваную Нацыянальнай правапіснай камісыяй Украіны.

Падчас І Міжнароднага кангрэсу ўкраінцаў (27. VІІІ — 3. ІX 1991) прыняла пастанову аб неабходнасьці распрацоўкі адзінага сучаснага правапісу для ўкраінцаў, якія жывуць ва Ўкраіне й у дыяспары, які павінен грунтавацца на ўсім гістарычным вопыце ўкраінскай мовы.

15 чэрвеня 1994 г. урад Украіны зацьвердзіў склад Украінскай нацыянальнай камісыі па правапісе пры Кабінеце міністраў. Першапачатковай мэтай была падрыхтоўка новай рэдакцыі правапісу за 2 з паловай гады (да канца 1996), аднак праца па падрыхтоўцы абноўленых правілаў значна зацягнулася. Нарэшце, усе прапановы былі перададзеныя ў Інстытут украінскай мовы ў сярэдзіне студзеня 1999 году. Гэты праект вядомы як праект правапісу 1999 году.

Некаторыя ўкраінскія выдавецтвы некалькі адыходзілі ад пэўных правілаў напісаньня, напрыклад, запазычвалі неалагізмы й замежныя ўласныя імёны. Так, у многіх геаграфічных, гістарычных і мастацкіх кнігах яны выкарыстоўваюць мэтады трансьлітарацыі (з моваў, якія выкарыстоўваюць лацінскі альфабэт), не гледзячы на напісаньне: «А-Ба-Ба-Га-Ла-Ма-Га» (Кіеў) — у сэрыі кніг пра Гары Потэра ; Астралябія (Львоў) — у сэрыі твораў Толкіена («Уладар пярсьцёнкаў», «Гоблін», «Дзеці Гурына» і «Сільмарыліён»); «Хроніка» (Львоў); «Карта» (Кіеў) і энцыклапедыя ВСІХ у выдавецтве «Ірына» (Кіеў), а таксама выдавецтва «Крытыка». Гэтыя выданьні перадаюць нямецкія h і g ва ўласных назвах як g і g адпаведна. Згодна з правапісам 1993 году, " g і h звычайна абазначаюцца літарай g « (§ 87).

Пералічана паводле правапісу ад 2015 году.

І. Правапіс асноў слова

• Літарныя абазначэньні гукаў (§ 1-20)
• Правапіс прыставак (§ 21)
• Правапіс суфіксаў (§ 22-24)
• Правапіс складаных словаў (§ 25-33)
• Напісаньне вялікай літары (§) 34-40)
• Правілы перадачы (§ 41-42)
• Знак націску (§ 43)

II. Правапіс канчаткаў склонавых словаў

• Назоўнік (§ 44-66)
• Прыметнік (§ 67-69)
• Лічэбнік (§ 70-72)
• Займеньнік (§ 73-79)
• Дзеяслоў (§ 80-85)

III. Правапіс словаў іншамоўнага паходжаньня

• Зычныя (§ 86-89)
• Перадача гуку j і галосных (§ 90-91)
• Групы зычных з галоснымі (§ 92-99)
• Спражэньне словаў іншамоўнага паходжаньня (§ 100)

IV. Правапіс уласных імёнаў (прозьвішчаў)

• Украінскія прозьвішчы, скланеньне імён і прозьвішчаў (§ 101—105)
• Складаныя й састаўныя асабовыя імёны й вытворныя ад іх прозьвішчы й прыметнікі (§ 106—107)
• Геаграфічныя назвы (§ 108—114)

V. Асноўныя правілы інсцэнізацыі знакаў прыпынку (§ 115-125)

Лінгвіст, прафэсар Аляксандра Сербенска лічыць, што ў правапісе 1993 году было шмат русыфікаваных нормаў. Доктар Ірына Фарыён лічыць, што па стане на чэрвень 2017 г. „дзейны правапіс — Маскоўскі сарафан на ўкраінскім целе“.»

Пісьменьнік Юрый Віньнічук : «Увесь сьвет выкарыстоўвае Атэны, а мы — Афіны, як і расейцы… Агульная думка навукоўцаў і пісьменьнікаў цяпер такая: трэба вярнуцца да правапісу 1929 году, але зьмяніць яго ў адпаведнасьці зь некаторымі зьменамі ў функцыянаваньні ўкраінскай мовы. І нарэшце пазбавіцца ад кайданоў каляніяльнага правапісу.»

• Украінскі правапіс 1904 году
• Украінскі правапіс 1928 году
• Украінскі правапіс 1933 году
• Украінскі правапіс 2019 году