Русіфікацыя Беларусі, дакладней маскалізацыя або расеіза́цыя — мэтанакіраваная палітыка сьвядомага адрыву беларускага народу ад гістарычных традыцыяў, роднай культуры і мовы і насаджэньня расейскай мовы і культуры.
Радыкальныя ідэі бальшавікоў пра сацыяльнае пераўтварэньне і ўрбаністычны прагрэс прывялі да руйнаваньня цэлых архітэктурных ансамбляў. Паводле савецкіх генэральных плянаў зьнішчаліся гістарычныя трасы вуліцаў, узводзілася тыповая шматпавярховая забудова без уліку гістарычных кампазыцыйных дамінантаў, відавых пэрспэктываў і сылюэту. Прагматызм і вульгарная ідэалягізацыя прывялі да ўтварэньня татальна абязьлічанага мескага асяродзьдзя. Напрыклад, у сярэдзіне 1970-х гадоў савецкія ўлады зруйнавалі ансамбль гістарычнай забудовы вуліцы Нямігі ў Менску, па чым яны збудавалі там шматпавярховы жылы дом паводле праекту Сьцяпана Мусінскага, ураджэнца Валагодзкай вобласьці Расеі, які пераехаў у Беларусь у 1960 годзе. А ў 1985 годзе на месцы зьнішчана савецкімі ўладамі кляштару дамініканаў пачалося ўзьвядзеньне гмаха Палаца Рэспублікі паводле праекту аўтарскага калектыву пад кіраўніцтвам Міхаіла Пірагова, ураджэнца Краснаярскага краю Расеі, які пераехаў у Беларусь у 1975 годзе. Гэтыя новыя будынкі ў Менску, як і іншыя савецкія гмахі ў гістарычных цэнтрах беларускіх местаў, парушылі цэласнасьць ансамбляў і сталі замінаць успрыманьню гістарычна-архітэктурных каштоўнасьцяў.
У 1930-я гады ў СССР пад заклікам змаганьня супраць рэлігіі пачалося масавае зьнішчэньне сакральных будынкаў усіх канфэсіяў, многія зь якіх былі ўнікальнымі помнікамі гісторыі і архітэктуры. У выніку гэтага акту вандалізму савецкія ўлады зьнішчылі архітэктурных ансамблі старажытных манастыроў ў Віцебску, Воршы, Полацку, Амсьціславе ды іншых. У Магілёве з мэтай «сацыялістычнай рэканструкцыі» места за адну ноч узарвалі 9 помнікаў сакральнай архітэктуры. У паваенны час зьнішчэньне помнікаў архітэктуры працягвалася пад прыкрыцьцём генэральных плянаў аднаўленьня і рэканструцыі местаў. Найбольшыя страты сярод архітэктурнай спадчыны беларусы панесьлі ў 1960—1970-я гады. Прытым, паводле гісторыка архітэктуры Аляксандра Лакоткі, не было такіх выпадкаў, каб мясцовыя жыхары палілі або расьцягвалі на бярвеньне зачыненыя і занядбаныя савецкімі ўладамі помнікі сакральнай архітэктуры.
Мастак Мікола Купава зьвяртае ўвагу на тое, што ў часы савецкага панаваньня бальшавікі часьцей руйнавалі ня цэрквы-мураўёўкі, а старажытныя беларускія сьвятыні. Напрыклад, у Воршы адзіная збудаваная расейскімі ўладамі царква-мураўёўка засталася некранутай, тым часам савецкія ўлады зьнішчылі чатыры царквы і два касьцёлы, якія былі помнікамі архітэктуры барока часоў Вялікага Княства Літоўскага; у Шклове таксама захавалася толькі царква-мураўёўка, а пад руйнаваньне трапілі каштоўныя помнікі сакральнай архітэктуры магілёўскага барока і клясыцызму; у Магілёве захаваліся дзьве царквы-мураўёўкі, тым часам места страціла тры царквы і два касьцёлы, помнікі архітэктуры барока, а таксама тры царквы і касьцёл, помнікі архітэктуры клясыцызму. Падобная выпадкі таксама назіралася ў Лагойску, Койданаве, Дзісьне, Горадні ды іншых.
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Амсьціслаў | Сынагога | XVIII ст. | па 1917 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
2 | Амсьціслаў | Царква Сьвятой Тройцы | 1834 г. | 1958 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму. Па апошняй вайне выгляд мураванай царквы зьнявечылі да непазнавальнасьці. У наш час будынак рэканструявалі пад царкву без аднаўленьня аўтэнтычнага выгляду | |
3 | Амсьціслаў | Манастыр Тупічэўскі. Царква Прачыстай Багародзіцы | 1891—1895 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры нэабізантыйскага стылю | |
4 | Канічы | Касьцёл Анёлаў-Ахоўнікаў | 1912 г. | па 1945 г. | Па апошняй вайне муры касьцёла спрабавалі разарваць трактарамі на будаўнічыя матэрыялы. Але намеры зьдзейсьніліся толькі часткова — абваліліся толькі дзьве калёны ля ўваходу. У наш час знаходзіцца ў паўзруйнаваным стане | |
5 | Крычаў | Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1855—1860 гг. | па 1937 г. | Помнік архітэктуры нэаготыкі. Да нашага часу ў перабудаваным выглядзе захавалася плябанія | |
6 | Маляцічы | Касьцёл Сьвятога Станіслава | XVIII ст. | 1934 г. | Помнік архітэктуры барока | |
7 | Радамля | Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1835 г. | 1930-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
8 | Ворша | Кляштар трынітарыяў. Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы | XVII ст. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярахату. Захаваўся будынак кляштару | |
9 | Ворша | Кляштар францішканаў. Касьцёл Сьвятога Антонія | 1680 г. | 1970-я гг. | Помнік архітэктуры раньняга барока. Захаваліся падмуркі і будынак кляштару | |
10 | Ворша | Манастыр базылянаў. Царква Покрыва Багародзіцы | 1774 г. | 1969 г. | Самабытны помнік архітэктуры віленскага барока з аўтэнтычным сьветлавым барабанам. Захаваліся падмуркі і будынак манастыра | |
11 | Ворша | Манастыр Куцеінскі Прачыстай Багародзіцы | 1631 г. | 1930-я гг. | Помнік архітэктуры барока | |
12 | Ворша | Царква Раства Багародзіцы | 1631 г. | 1959 г. | Помнік архітэктуры барока. У наш час царкву адбудавалі ў зьмененым выглядзе: замест купалоў-банькаў паставілі маскоўскія цыбуліны | |
13 | Ворша | Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла | XVIII ст. | 1970-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры | |
14 | Абольцы | Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1809 г. | 1960 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю клясыцызму | |
15 | Барысаў | Кальварыйская капліца | XVIII ст. | 1950-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока, зьнішчаны ў 1950-я гады. | |
16 | Барысаў | Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1806—1823 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму, які пацярпеў ад перабудовы пад кінатэатар (зруйнавалі вежу-званіцу, зьнішчылі мастацкае аздабленьне інтэр'еру). У 1988—1990 гадох будынак вярнулі вернікам і аднавілі. | |
17 | Бобр | Царква | XIX ст. | 1930-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю клясыцызму | |
18 | Быхаў | Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі | XVIII ст. | 1930—1960-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
19 | Бялынічы | Кляштар кармэлітаў. Касьцёл Маці Божай Шкаплернай | 1742—1763 гг. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры барока. У выніку разбудовы і перабудовы пад царкву ў 1860-я набыў дзьве бакавыя вежы і барабан | |
20 | Глухі | Царква Сьвятога Мікалая | 1752 г. | 1962 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
21 | Дуброўна | Кляштар бэрнардынаў. Касьцёл Сьвятога Юрыя | XVII ст. | па 1944 г. | Помнік архітэктуры барока. Захаваўся будынак кляштару | |
22 | Дуброўна | Палац Любамірскіх | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока | |
23 | Кішчына Слабада | Капліца | 1811 | 1952 г., 1982 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. У 1952 годзе з будынка зьнялі вежу, а ў 1982 годзе помнік цалкам перабудавалі пад вэтэрынарную аптэку (зьмянілі дах, разабралі вернюю частку зруба, перарубілі вокны). | |
24 | Магілёў | Касьцёл Сьвятога Казімера (Фарны) | 1604 г. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока і клясыцызму, зьнявечаны да непазнавальнасьці | |
25 | Магілёў | Кляштар бэрнардынаў. Касьцёл Сьвятога Антонія | 1720-я гг. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока, часткова зруйнаваны расейскімі ўладамі. Захаваліся падмуркі | |
26 | Магілёў | Калегіюм езуітаў. Касьцёл Сьвятога Францішка Ксавэрыя і Анёлаў-Ахоўнікаў | 1699—1725 гг. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока. Захаваліся падмуркі і фрагмэнт будынка кляштару | |
27 | Магілёў | Манастыр Сьвятога Спаса. Царква Сьвятога Спаса | 1740—1762 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока з адметным пяцікупальлем | |
28 | Магілёў | Манастыр Божага Яўленьня | 1633—1636 гг. | 1952 г. | Помнік архітэктуры барока | |
29 | Магілёў | Ратуша | 1679—1681 гг. | 1957 г. | Помнік архітэктуры барока. У наш час будынак аднавілі | |
30 | Магілёў | Царква Покрыва Багародзіцы | 1680 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока, перабудаваны расейскімі ўладамі ў стылі клясыцызм | |
31 | Магілёў | Царква Прачыстай Багародзіцы | 1673 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока | |
32 | Магілёў | Царква Сьвятога Ёсіфа | 1780—1798 гг. | 1937 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
33 | Магілёў | Царква Сьвятой Тройцы | XVIII ст. | па 1917 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
34 | Магілёў | Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
35 | Старасельле | Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы | XVIII ст. | 1939 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
36 | Фашчаўка | Касьцёл Спасланьня Сьвятога Духа | 1765 г. | 1970-я гг. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
37 | Чавусы | Кляштар кармэлітаў. Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1653 г. | 1930-я гг. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярхату | |
38 | Чавусы | Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1913 г. | 1950—1960-я гг. | Помнік архітэктуры нэаготыкі | |
39 | Чарэя | Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла | 1828—1839 гг. | 1943 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму, узарваны савецкімі партызанамі аддзелу Садчыкава | |
40 | Шклоў | Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла | XIX ст. | па 1945 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю клясыцызму | |
41 | Шклоў | Царква Ўваскрасеньня Хрыстова | XVII ст. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры магілёўскага барока |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
42 | Аборак (Палачаны) | Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1773 | па 1939 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры, зруйнаваны за савецкім часам | |
43 | Беніца | Калёна ў гонар Канстытуцыі 3 траўня 1791 | XVIII ст. | па 1939 г. | Помнік архітэктуры барока | |
44 | Весялуха | Касьцёл Сьвятога Юрыя | пач. XIX ст. | 1950-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Будынак разабралі на клюб у суседняй вёсцы Слабодка. Захаваліся рэшткі падмуркаў. | |
45 | Вялейка | Стары касьцёл | 1863 г. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму. Мураваны касьцёл пацярпеў ад маскоўскай перабудовы. Па Другой сусьветнай вайне помнік зруйнавалі | |
46 | Жосна Старая | Капліца | XVII ст. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры рэнэсансу. У 1950-я гады сьвятыню ўзарвалі, часткова захавалася сьцяна галоўнага фасаду | |
47 | Іўе | Памятная капліца | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока. Стаяла на Віленскім гасьцінцы | |
48 | Куранец | Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1810 г. | па 1945 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Па Другой сусьветнай вайне касьцёл разабралі, на яго месцы збудавалі калгасную кантору | |
49 | Спас Сьцешыцы | Касьцёл Перамяненьня Пана | 1786 г. | 1957 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Касьцёл зьнішчылі ў 1957 годзе. | |
50 | Сэрвач | Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1852 г. | 1950-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Касьцёл разабралі ў 1950-я гады | |
51 | Хажова | Касьцёл Сьвятога Антонія | 1733 г. | 1956 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Па Другой сусьветнай вайне ў касьцёле зрабілі склад, а ў 1956 годзе — разабралі |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
52 | Берасьце | Калегіюм езуітаў. Касьцёл Езуса і Сьвятога Казімера | 1653—1659 гг. | 1840 г., 1945—1946 гг. | Помнік архітэктуры барока, часткова зруйнаваны расейскімі ўладамі пры будаваньні Берасьцейскай фартэцыі. Па апошняй вайне будынкі разабралі дзеля патрэбаў вайсковага гарнізону. Захаваліся падмуркі | |
53 | Берасьце | Кляштар брыгітак. Касьцёл Зьвеставаньня Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1751 г. | 1840 г., па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока, часткова зруйнаваны расейскімі ўладамі пры будаваньні Берасьцейскай фартэцыі | |
54 | Берасьце | Манастыр базылянаў. Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла | 1773 г. | 1840 г., 1950-я гг. | Помнік архітэктуры віленскага барока, часткова зруйнаваны расейскімі ўладамі пры будаваньні Берасьцейскай фартэцыі. Захаваліся руіны (г.зв. «Белы палац») | |
55 | Берасьце | Кляштар бэрнардынаў. Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля | 1665 г. | 1840 г., 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока, часткова зруйнаваны расейскімі ўладамі пры будаваньні Берасьцейскай фартэцыі. Захаваліся руіны | |
56 | Антопаль | Палац Бравэранаў | XVIII ст. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
57 | Аранчыцы | Палац Ляжэнскіх | XIX ст. | 1943—1944 гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму. У канцы Другой сусьветнай вайны палац спалілі савецкія партызаны. | |
58 | Божы Дар | Палац Мітрашэўскіх | пач. XIX ст. | 1951 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
59 | Велікарыта | Палац Траякуравых-Ляшчынскіх | XIX ст. | 1943 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму. У 1943 годзе савецкія партызаны закатавалі ўладальніцу палацу, якая матэрыяльна дапамагала мясцоваму насельніцтву і партызанам, а будынак спалілі. | |
60 | Доўгае | Палац Крашэўскіх | XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму. | |
61 | Крынкі | Царква Сьвятога Мікалая | 1767 г. | 1963 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
62 | Ліцьвінкі | Палац Шадурскіх | 2-я пал. XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
63 | Лясковічы | Палац Бічаў | 2-я пал. XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры эклектыкі | |
64 | Малыя Зводы | Палац Гутоўскіх | 1875 г. | 1980-я гг. | Помнік архітэктуры эклектыкі | |
65 | Пружаны | Царква Раства Багародзіцы (касьцёл) | 1857—1882 гг. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
66 | Стары Куплін | Палац Крашэўскіх | XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
67 | Таракань (Імянін) | Манастыр Яўленьня Гасподняга. Царква Яўленьня Гасподняга | 1710 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
68 | Чарнаўчыцы | Капліца Сьвятой Соф'і | XVIII ст. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры барока | |
69 | Шастакова | Палац Траўгутаў | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
70 | Друя | Кляштар дамініканаў. Брама-званіца | 1767 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
71 | Адамкаў | Палац Быхаўцаў | XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
72 | Лыскаў | Касьцёл Найсьвяцейшага Сэрца | 1913 г. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры нэараманскага стылю | |
73 | Сьвіслач | Абэліск у гонар Сьвіслацкага кірмашу | XVIII ст. | 1939 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
74 | Віцебск | Калегіюм езуітаў. Касьцёл Сьвятога Язэпа | 1737—1768 гг. | 1872 г., 1956 г. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярхату | |
75 | Віцебск | Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Фарны) | 1749 г. | 1860-я гг., 1957 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока, часткова зруйнаваны расейскімі ўладамі | |
76 | Віцебск | Кляштар бэрнардынаў. Касьцёл Сьвятога Антонія | 1737—1768 гг. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
77 | Віцебск | Кляштар піяраў. Касьцёл Маці Божай Шкаплернай | 1753 г. | па 1918 г. | Помнік архітэктуры барока | |
78 | Віцебск | Манастыр базылянаў. Царква Прачыстай Багародзіцы | 1743—1777 гг. | 1936 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока, перабудаваны ў стылі клясыцызм расейскімі ўладамі. У наш час царкву аднавілі ў перабудаваным выглядзе | |
79 | Віцебск | Манастыр Сьвятой Тройцы. Царква Сьвятой Тройцы | 1690 г. | 1920-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
80 | Віцебск | Манастыр Сьвятой Тройцы. Царква Сьвятога Мікалая | 1730 г. | 1920-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
81 | Віцебск | Манастыр Сьвятой Тройцы. Царква Сьвятой Параскевы Пятніцы | 1730 г. | 1920-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
82 | Віцебск | Сынагога Харальная | 1830—1840-я гг. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
83 | Віцебск | Царква Божага Яўленьня | 1805 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барокавага клясыцызму | |
84 | Віцебск | Царква Зьвеставаньня Багародзіцы | XII ст. | 1961 г. | Помнік віцебскай школы дойлідзтва. Спазнала некалькі перабудоваў, у тым ліку ў стылі віленскага барока. Страціла рысы гэтага стылю ў выніку маскоўскай перабудовы. У наш час сьвятыню аднавілі ў гіпатэтычна рэканструяваным першасным выглядзе | |
85 | Віцебск | Царква Раства Хрыстова | 1810 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму, які пацярпеў ад маскоўскай перабудовы | |
86 | Віцебск | Царква Сьвятога Духа | XVII ст., XVIII ст. | 1962 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока, які пацярпеў ад маскоўскай перабудовы. | |
87 | Віцебск | Царква Сьвятога Мікалая (Завіцьбенская) | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока | |
88 | Віцебск | Царква Сьвятога Спаса | 1819 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
89 | Віцебск | Царква Сьвятога Яна Хрысьціцеля | 1816 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму, які пацярпеў ад маскоўскай перабудовы | |
90 | Віцебск | Царква Сьвятой Тройцы (Трайчанская) | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
91 | Віцебск | Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла | 1737—1768 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
92 | Віцебск | Царква Ўваскрасеньня Хрыстова (Заручаўская) | 1771—1777 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
93 | Віцебск | Царква Ўваскрасеньня Хрыстова (Рынкавая) | 1772 г. | 1936 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока, перабудаваны ў стылі клясыцызм расейскімі ўладамі. У наш час царкву аднавілі ў першасных архітэктурных формах зь зьмяненьнем матэрыялу і колеру пакрыцьця купалоў | |
94 | Віцебск | Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа | 1806—1816 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока | |
95 | Дабрамысьлі | Касьцёл | 1754 г. | 1941 г. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад маскоўскай перабудовы | |
96 | Лёзна | Царква Ўваскрасеньня Хрыстова | 1786 г. | 1961 г. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад маскоўскай перабудовы | |
97 | Сенна | Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы | 1772 г. | 17.09.1962 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
98 | Тадулін (Янавічы) | Манастыр Прачыстай Багародзіцы. Царква Прачыстай Багародзіцы | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока. Пацярпела ад маскоўскай перабудовы |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
99 | Горадня | Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі (Фара Вітаўта) | 1584—1587 г. | 29.11.1961 г. | Помнік архітэктуры готыкі і рэнэсансу. Дзеля зьнішчэньня сьвятыні ў Горадню запрасілі падрыўную каманду зь Ленінграду, якая атрымала грашовую прэмію, баян і падзяку ўладаў. Захаваліся падмуркі | |
100 | Горадня | Кляштар бэрнардынак. Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі | XVII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока | |
101 | Горадня | Палац Радзівілаў | XVIII ст. | 1946 г. | Помнік архітэктуры барока | |
102 | Горадня | Ратуша | XVIII ст. | 1946 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
103 | Красьнікі | Касьцёл Сьвятых Міхала Арханёла і Марыі Магдалены | 1824 г. | 1970-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
104 | Сапоцкін | Царква Прачыстай Багародзіцы | 1780 г. | 1970-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
105 | Ліда | Кляштар кармэлітаў | XVIII ст. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока і клясыцызму. | |
106 | Гайцюнішкі | Капліца-пахавальня Нонхартаў | 1633 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры рэнэсансу, часткова зруйнаваны | |
107 | Лебяда | Палац Гурскіх | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
108 | Мазыр | Кляштар цыстэрыянаў. Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1711 г. | па 1917 г. | Помнік архітэктуры барока, зьнявечаны пры перабудове пад мэблевую фабрыку | |
109 | Нароўля | Палацава-паркавы комплекс Горватаў. Капліца-пахавальня | XIX ст. | 1930-я гг. | Помнік архітэктуры нэаготыкі | |
110 | Петрыкаў | Царква Ўваскрасеньня Хрыстова | 1846 г. | па 1917 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
111 | Менск | Замчышча | XI ст. | 1950-я гг. | Помнік археалёгіі. Па апошняй вайне гару скапалі і вывезьлі за межы места | |
112 | Менск | Калегіюм езуітаў. Касьцёл Імя Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1700—1710 гг. | 1951 г. | Помнік архітэктуры барока, часткова зруйнаваны пры перабудове пад спартовы комплекс. У наш час сьвятыні вярнулі аўтэнтычны выгляд | |
113 | Менск | Калегіюм езуітаў. Вежа і кляштарныя будынкі | 1700—1710 гг. | 1951 г., 1968 г. | Помнік архітэктуры барока. Да нашага часу ў перабудаваным выглядзе захаваўся будынак налева ад касьцёла | |
114 | Менск | Капліца Юбілейная | 1826 г. | па 1947 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
115 | Менск | Кляштар бэнэдыктынак. Касьцёл Сьвятога Войцеха | 1647—1649 гг. | па 1945 г. | Набыў асобныя рысы віленскага барока ў выніку перабудовы паводле праекту Т. Раманоўскага. Пацярпеў ад маскоўскай перабудовы. Да нашага часу захаваліся падмуркі | |
116 | Менск | Кляштар дамініканаў. Касьцёл Сьвятога Тамаша Аквінскага | XVII ст. | 1950 г. | Помнік архітэктуры барока, часткова зруйнаваны расейскімі ўладамі. Да нашага часу захаваліся падмуркі | |
117 | Менск | Няміга | XVII—XIX стагодзьдзі | 1970-я гг. | Рэшту гістарычнай Нямігі — падмуркі будынкаў, што знаходзілася на левым баку вуліцы — зьнішчылі ў 2005—2009 пры будаваньні паркінгу і двух гандлёвых цэнтраў | |
118 | Менск | Сынагога Халодная | XVI ст. | 1965—1966 гг. | Помнік архітэктуры готыкі і рэнэсансу | |
119 | Менск | Сынагога Харальная | 1906 г. | 1950-я г. | Помнік архітэктуры маўрытанскага стылю. Па апошняй вайне фасад будынка перабудавалі да непазнавальнасьці | |
120 | Менск | Тэатар мескі | 1781 г. | 1984 г. | У 2004—2007 гадох на месцы зьнішчанага тэатру збудавалі новы будынак, які ў агульных рысах паўтарае існы да Другой Сусьветнай вайны гатэль Эўропа, што месьціўся направа ад тэатру | |
121 | Менск | Царква Сьвятога Духа | XVII ст. | 1936 г. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад маскоўскай перабудовы. У наш час царкву аднавілі ў першасным выглядзе | |
122 | Менск | Царква Маці Божай Казанскай | 1912—1914 гг. | 1936 г. | Помнік архітэктуры нэабізантыйскага стылю | |
123 | Анопаль | Касьцёл Сьвятога Ружанца Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1908 г. | 1930-я гг. | Помнік архітэктуры эклектыкі (?). Мураваны будынак у 1930-я гады разабралі на калгасныя гаспадарчыя пабудовы. | |
124 | Борздынь | Капліца-пахавальня Вішнявецкіх | 1884 г. | 1930-я гг. | Помнік архітэктуры эклектыкі, часткова зруйнаваны за савецкім часам. | |
125 | Воўкавічы | Касьцёл Сэрца Езуса і Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1904 г. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры нэараманскага стылю. У Другую сусьветную вайну будынак атрымаў пашкоджаньні, у 1950-я гады руіны помніка ўзарвалі. Захаваўся пагорак з рэшткамі падмуркаў. | |
126 | Гайна | Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1781 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
127 | Ігумен | Касьцёл Узьвіжаньня Сьвятога Крыжа | 1799—1800 гг. | 1930-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стыляў барока і клясыцызму. Сьвятыню зьнішчылі ў 1930-я гады. У 2000-я гады на гэтым месцы збудавалі царкву Беларускага экзархату Маскоўскага патрыярхату. | |
128 | Каралішчавічы | Касьцёл Апекі Маці Божай | 1786 г. | 1930-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры, які ў 1930-я гады пацярпеў ад перабудовы пад клюб (зьнішчылі званіцу, браму з агароджай, мастацкае аздабленьне інтэр'еру). | |
129 | Койданаў | Замак. Кальвінскі збор | 1613—1621 гг. | 1930—1950-я гг. | Помнік архітэктуры рэнэсансу | |
130 | Койданаў | Касьцёл Сьвятой Ганны | XVIII ст. | па 1917 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока, зьнявечаны ў выніку перабудоваў | |
131 | Лагойск | Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі і Сьвятога Казімера | 1787—1793 гг. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
132 | Маладэчна | Кляштар трынітарыяў. Касьцёл Сьвятога Казімера | XVIII ст., 1823 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока (кляштар) і клясыцызму (касьцёл). Касьцёл разабралі дзеля пабудовы ліцейнага цэху станкабудаўнічага заводу. Часткова захаваліся сьцены бакавых фасадаў касьцёла і будынак кляштару | |
133 | Налібакі | Касьцёл Сьвятога Барталамэя | XVII ст. | 1943 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока, спалены савецкімі партызанамі | |
134 | Плябань | Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1800—1858 гг. | па 1939 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму, часткова зруйнаваны за савецкім часам. У 1996 годзе будынак перадалі Беларускаму экзархату Маскоўскага патрыярхату, які праводзіць рэканструкцыю помніка. | |
135 | Ракаў | Манастыр базылянаў | XVIII ст. | 1960-я гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры | |
136 | Рубяжэвічы | Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага | 1799 г. | 1972 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры | |
137 | Стоўпцы | Кляштар дамініканаў. Касьцёл Сьвятога Казімера | 1640 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярхату | |
138 | Студзянец | Капліца | XIX ст. (?) | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму (?), часткова зруйнаваны па Другой сусьветнай вайне | |
139 | Сьвіслач | Касьцёл | XVIII ст. | канец 1920-х гг. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры | |
140 | Сьмілавічы | Кляштар місіянэраў. Касьцёл Сьвятога Вінцэнта | 1767—1791 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
141 | Наваградак | Сынагога Вялікая | XVII ст. | 1964 г. | Помнік архітэктуры барока | |
142 | Асташын | Кальвінскі збор | XVII ст. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока | |
143 | Бурдукоўшчына | Палац Абуховічаў | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
144 | Вольна | Палац Сьлізьняў | XVII—XIX стагодзьдзі | па 1945 г. | Помнік архітэктуры нэаготыкі | |
145 | Клецак | Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы | 1550-я гг. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока. Захавалася частка заходняй сьцяны | |
146 | Клецак | Сынагога Вялікая | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока | |
147 | Ляхавічы | Касьцёл Узвышэньня Сьвятога Крыжа | XVII ст. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярхату | |
148 | Нясьвіж | Капліца Сьвятога Ізыдора | 1626 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока | |
149 | Нясьвіж | Кляштар бэрнардынаў. Касьцёл Сьвятой Кацярыны | 1802—1822 гг. | 1870 г., 1960-я гг. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярхату | |
150 | Нясьвіж | Кляштар дамініканаў. Касьцёл Сьвятога Яна | XVII ст. | 1860-я гг., 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока, часткова зруйнаваны расейскімі ўладамі | |
151 | Нясьвіж | Сынагога Вялікая | XVII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока | |
152 | Шчорсы | Палац Храптовічаў | 1770—1776 гг. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
153 | Ясянец | Палац Верашчакаў | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
154 | Бабруйск | Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1906 г. | 1968 г. | Помнік архітэктуры нэаготыкі. Па апошняй вайне фасад будынка часткова зруйнавалі | |
155 | Гомель | Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі | 1822 г. | 1938 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
156 | Гомель | Сынагога Вялікая | 1828—1833 гг. | 1940-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
157 | Гомель | Царква Сьвятога Спаса | 1901 г. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры нэабізантыйскага стылю | |
158 | Гомель | Царква Сьвятой Тройцы | 1824—1833 гг. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
159 | Грушнае | Царква Покрыва Багародзіцы | 1764 г. | 1936 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
160 | Парычы | Царква Сьвятога Духа | 1819 г. | да 1941 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
161 | Радага | Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі пры місіі езуітаў | 1788—1820 г. | 1930-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
162 | Хвойнікі | Капліца-пахавальня Прозараў | XIX ст. | па 1917 г. | Помнік архітэктуры нэаготыкі | |
163 | Хвойнікі | Касьцёл | 1863 г. | па 1917 г. | Помнік архітэктуры нэаготыкі | |
164 | Чачэрск | Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы | 1784 г. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
165 | Чачэрск | Царква Раства Багародзіцы | 1780 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
166 | Чачэрск | Царква Ўшэсьця Гасподняга | 1780-я гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
167 | Чонкі | Манастыр Сьвятога Макарыя | 1775 г. | па 1917 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
168 | Пінск | Замак Вішнявецкіх | XVI ст. | па 1960-х гг. | Помнік архітэктуры рэнэсансу. Па 1960-х гадох савецкія ўлады дашчэнту зьнішчылі рэшткі муроў замка. | |
169 | Пінск | Калегіюм езуітаў. Касьцёл Сьвятога Станіслава | 1635—1648 гг. | 1956 г. | Набыў асобныя рысы віленскага барока ў выніку перабудовы паводле праекту Я. Тупальта | |
170 | Пінск | Кляштар дамініканаў. Касьцёл Сьвятога Дамініка | 1787 г. | 1947 г. | Помнік архітэктуры барока. У наш час на месцы касьцёла збудавалі новую царкву Маскоўскага патрыярхату | |
171 | Пінск | Курган Міндоўга | XIII ст. | 1955 г. | Помнік гісторыі і археалёгіі, зьнішчаны савецкімі ўладамі | |
172 | Пінск | Сынагога Вялікая | 1616 г. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры барока | |
173 | Белы Двор | Палац Скірмунтаў | XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцымзу | |
174 | Бердуны | Палац Кліяноўскіх | XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцымзу | |
175 | Вострыца | Палацава-паркавы ансамбль Фалькоўскіх | каля 1820 г. | па 1939 г. | Помнік архітэктуры клясыцымзу | |
176 | Гарадзішча | Кляштар бэнэдыктынаў. Касьцёл Сьвятой Ганны | 1774 г. | па 1944 г. | Помнік архітэктуры барока | |
177 | Дастоева | Царква Сьвятога Ільлі Прарока | XVIII ст. | па 1970 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
178 | Дзераўная | Царква Сьвятога Ільлі Прарока | XVIII ст. | па 1939 г., 1967 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
179 | Дубенец | Палац Шчытоў-Неміровічаў | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
180 | Завышша | Палац Пуслоўскіх | кан. XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры эклектыкі. Пацярпеў у Другую сусьветную вайну, па якой руіны палац разабралі на цэглу дзеля пабудовы піянэрскага летніка. | |
181 | Каўбы | Палацава-паркавы ансамбль Алявінскіх | XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
182 | Лунін | Касьцёл | 1794 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока | |
183 | Магільна | Палац Канткоўскіх | 1932—1933 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры мадэрну | |
184 | Магільна | Палац Канткоўскіх | да 1938 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры нэаклясыцызму | |
185 | Моладава | Палацава-паркавы ансамбль Скірмунтаў | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
186 | Равіны | Палац Юрэвічаў | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
187 | Саха | Палацава-паркавы ансамбль Ажэшкаў | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
188 | Столін | Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі | XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярхату | |
189 | Хомск | Царква Покрыва Багародзіцы | XIX ст. | па 1954 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
190 | Юзафін | Палац Скірмунтаў | XIX ст. | сяр. 1980-х гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
190 | Полацак | Калегіюм езуітаў. Касьцёл Сьвятога Стэфана | 1745 г. | 1964 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
191 | Полацак | Касьцёл Магілы Гасподняй і Францішка Ксавэрыя | 1786 г. | па 1918 г. | Помнік архітэктуры барока | |
192 | Полацак | Кляштар бэрнардынаў. Касьцёл Сьвятой Ганны | 1758 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярхату. Захаваліся руіны | |
193 | Полацак | Кляштар дамініканаў. Касьцёл Маці Божай Ружанцовай | 1774—1804 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока з элемэнтамі клясыцызму | |
194 | Полацак | Манастыр Сьвятых Барыса і Глеба. Царква Сьвятой Параскевы Пятніцы | XII ст. | 1920-я гг. | Помнік полацкай школы дойлідзтва | |
195 | Полацак | Манастыр Сьвятых Барыса і Глеба. Царква Сьвятых Барыса і Глеба | XII ст. | 1920-я гг. | Помнік полацкай школы дойлідзтва з элемэнтамі готыкі | |
196 | Асьвея | Кляштар місіянэраў. Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы | 1782 г. | 1937 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
197 | Беразьвечча | Манастыр базылянаў. Царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла | 1756—1763 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
198 | Валынцы (Забелы) | Кляштар дамініканаў. Касьцёл Сьвятога Юрыя | 1749—1766 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
199 | Губін | Кляштар францішканаў. Касьцёл Сьвятога Антонія | 1714 г. | 1962 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока. У наш час існуе магчымасьць аднаўленьня касьцёла як помніка архітэктуры | |
200 | Дзісна | Кляштар францішканаў. Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсвяцейшай Панны Марыі | 1773 г. | 1958 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока. У наш час вядзецца аднаўленьне касьцёла | |
201 | Залесьсе | Сядзіба Моляў | XIX ст. | 1980-я гг. | Помнік архітэктуры эклектыкі. У 1944 годзе сядзібу спалілі савецкія партызаны, канчаткова помнік зруйнавалі ў 1980-я гады згодна з пастановай саўгаснага кіраўніцтва. | |
202 | Заскаркі | Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы | 1792 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
203 | Кублічы | Касьцёл Зьвеставаньня Найсьвяцейшай Паньне Марыі | XVIII ст. | 1948 г. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярхату | |
204 | Лепель | Царква Сьвятога Спаса | 1839 г. | па 1917 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
205 | Струньне | Царква Ўзвышэньня Сьвятога Крыжа | 1808 г. | 1936 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
206 | Ушачы | Кляштар дамініканаў. Касьцёл Сьвятога Гераніма | 1796 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барокавага клясыцызму | |
207 | Чашнікі | Кляштар дамініканаў. Касьцёл Сьвятога Лукі | 1674 г. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры барока |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
209 | Слонім | Кляштар бэрнардынак. Брама | 1790 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока, зьнішчаны савецкімі ўладамі. У наш час браму адбудавалі ў зьмененым выглядзе | |
210 | Слонім | Кляштар канонікаў лятэранскіх. Касьцёл Божага Цела | 1790 г. | 1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока, які пацярпеў ад перабудовы пад царкву Маскоўскага патрыярхату. У наш час будынак аднавілі ў перабудаваным выглядзе | |
211 | Быцень | Манастыр Прачыстай Багародзіцы. Царква Сьвятога Язафата | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры віленскага барока | |
212 | Грудопаль | Палац Юндзілаў | XVIII ст. | 1970-я гг. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
213 | Івацэвічы | Касьцёл Узвышэньня Сьвятога Крыжа | 1750-я гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока. Часткова зруйнаваны, знаходзіцца на тэрыторыі выпраўленчай калёніі і выкарыстоўваецца ў гаспадарчых мэтах | |
214 | Лазаўцы | Палац Давідоўскіх | XVIII ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму | |
215 | Югалін | Палац Юндзілаў | пач. XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры клясыцызму |
№ | Месца | Назва | Час пабудовы | Час руйнаваньня | Камэнтар | Выява |
---|---|---|---|---|---|---|
215 | Слуцак | Кальвінскі збор | 1851 г. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры нэаготыкі. Да нашага часу захаваўся будынак кальвінскай гімназіі | |
216 | Слуцак | Кляштар бэрнардынаў. Касьцёл Сьвятога Антонія | 1793—1820 гг. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры барока. Да нашага часу ў зьнявечаным выглядзе захаваўся будынак кляштару | |
217 | Слуцак | Манастыр Сьвятой Тройцы. Царква Сьвятой Тройцы | XVII ст. | 1930—1950-я гг. | Помнік архітэктуры барока. Да нашага часу захаваўся будынак манастыра | |
218 | Слуцак | Сынагога Халодная | 1880 г. | па 1944 г. | Помнік архітэктуры нэабарока | |
219 | Слуцак | Сабор Сьвятога Мікалая | 1889 г. | 1934 г. | Помнік архітэктуры нэабізантыйскага стылю | |
220 | Слуцак | Царква Сьвятой Барбары | 1794—1799 гг. | 1953 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры | |
221 | Глуск | Кляштар бэрнардынаў. Касьцёл Сьвятой Ганны | 1677 г. | 1930-я гг. | Помнік архітэктуры барока | |
222 | Капыль | Касьцёл Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла | 1859 г. | 1960-я гг. | Помнік архітэктуры нэаготыкі. Захаваўся ў значна перабудаваным выглядзе, цяпер у будынку рэстаран | |
223 | Новы Двор | Палац Шчытоў-Неміровічаў | XIX ст. | па 1945 г. | Помнік архітэктуры эклектыкі | |
224 | Раманаў | Царква Сьвятога Мікалая | XVIII ст. | па 1918 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры з элемэнтамі стылю барока | |
225 | Раманаў | Царква Сьвятога Юрыя | 1638 г. | 2-й пал. XIX ст., 1968 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры, які пацярпеў ад маскоўскай перабудовы | |
226 | Цімкавічы | Царква Сьвятога Мікалая | XVIII ст. | па 1918 г. | Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры, які пацярпеў ад маскоўскай перабудовы |
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Сьпіс помнікаў гісторыі і архітэктуры Беларусі, зруйнаваных уладамі СССР, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.