Права — гэта сукупнасьць агульнаабавязковых правіл паводзінаў (нормаў), узаконеных магчымасьцей чалавека, якія санкцыянаваны, рэгулююцца і ахоўваюцца дзяржавай.
Падкляса ад | правіла |
---|---|
Частка ад | грамадзтва, кіраваньне |
Вывучаецца ў | юрыспрудэнцыя, правазнаўства |
Вонкавыя зьвесткі даступныя на | http://data.europa.eu/euodp/en/data/group/eurovoc_domain_100145 |
Хэшцэтлік | law |
Практыкуецца | судзьдзя, адвакат, юрыст |
Ідэнтыфікатар WordLift | http://data.thenextweb.com/tnw/entity/law |
Сайт Stack Exchange | https://law.stackexchange.com |
Права зьяўляецца рэгулятарам грамадзкіх адносінащ. Падчас жыцьця ў грамадзтве людзі, арганізацыі, дзяржавы ўступаюць паміж сабой у разнастайныя адносіны. Урэгуляваныя нормамі права, гэтыя адносіны становяцца праваадносінамі, гэта значыць зьяўленьне праваадносінаў зьяўляецца вынікам узьдзеяньня нормаў права на грамадзкія адносіны. Права рэгулюе адносіны далёка ня цалкам, таму форму праваадносін набываюць ня ўсе адносіны, а толькі вызначаная іх частка.
Права не зьяўляецца адзіным рэгулятарам грамадзкіх адносінаў. У грамадзтве існуюць нормы маралі, нормы грамадзкіх аб’яднаньняў, звычаі, традыцыі, рэлігійныя нормы.
Важным рэгулятарам грамадзкіх адносінаў зьяўляецца мараль, сфэра рэгуляваньня якой шырэйшая за сфэру рэгуляваньня права. Дзеяньне нормаў маралі забясьпечваецца сілай грамадзкай думкі.
Падчас рэгуляваньня грамадзкіх адносінаў права і мараль шчыльна ўзаемадзейнічаюць, аднак у іх ёсьць шэраг адрозьненьняў:
Суб’ект права — індывід ці арганізацыя, якія на падставе юрыдычных нормаў могуць быць удзельнікамі праваадносін, гэта значыць носьбітамі суб’ектыўных правоў і абавязкаў.
Аб’ект права — грамадзкія адносіны з нагоды рэальнай выгоды, на выкарыстаньне ці ахову якога накіраваны суб’ектыўныя правы і абавязкі ўдзельнікаў грамадзкіх адносінаў.
Суб’ектыўнае права — мера дазволенага законам паводзінаў суб’ектаў як удзельнікаў грамадзкіх адносінаў. Гэта мера ўласных дзеяньняў суб’екта і мера яго патрабаваньняў да іншых твараў.
Аб’ектыўнае права — гэта сукупнасьць нормаў законаў і іншых нарматыўных прававых актаў, якія рэгулююць грамадзкія адносіны.
Крыніца права — гэта форма ўсталяваньня і існаваньня юрыдычных нормаў. Гістарычна вядомыя наступныя выгляды крыніцаў права:
Гэта — накід артыкула пра права. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Права, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.