Падуанскі ўнівэрсытэт (па-італьянску: Università degli Studi di Padova, UNIPD) — унівэрсытэт у Падуі (Італія), заснаваны ў 1222 року.
Гэта другі найстарэйшы ўнівэрсытэт краіны і пяты ўнівэрсытэт сьвету, які працягвае сваю дзейнасьць.
Падуанскі ўнівэрсытэт | |
Università di Padova | |
Палац Бо | |
па-лацінску: Universitas Studii Paduani | |
Дэвіз | Universa Universis Patavina Libertas |
---|---|
Дэвіз па-беларуску | Свабода Падуі паўсюль і для ўсіх |
Заснаваны | 1222 |
Тып | грамадзкі |
Рэктар | Расарыё Рыцута |
Колькасьць пэрсаналу | 2201 |
Колькасьць студэнтаў | 59 317 |
Колькасьць магістрантаў | 38 495 |
Колькасьць асьпірантаў | 20 822 |
Месцазнаходжаньне | |
Геаграфічныя каардынаты | 45°25′ пн. ш. 11°52′ у. д. / 45.417° пн. ш. 11.867° у. д. 11°52′ у. д. / 45.417° пн. ш. 11.867° у. д. |
Горад | Падуя |
Краіна | Італія |
Кампус | мескі |
Спартовыя клюбы | СК «Падуя» |
Колеры | Падуанскі чырвоны |
Знаходзіцца ў складзе | Куімбрская група, сетка TIME |
Вэб-сайт | unipd.it |
Падуанскі ўнівэрсытэт |
Да заснаваньня ўнівэрсытэту ў Падуі ўжо існавалі царкоўныя школы, якія належалі пераважна кляштарам, дзе вывучалі кананічнае права і багаслоўе. Дзейнічалі таксама прыватныя школы вольных мастацтваў, а з XII стагодзьдзя — юрыдычныя і натарыяльныя школы.
У 1222 року біскуп Джардана і мескі староста Джавані Руска надалі ў Падуі прытулак выкладчыкам і студэнтам з Балёнскага ўнівэрсытэту, якія сышлі адтуль у пошуках большых акадэмічных свабодаў (Libertas scholastica). Гэты год паводле першай згадкі ў дакумэнтах і лічыцца датай заснаваньня Падуанскага ўнівэрсытэту. Сюды таксама перайшлі выкладчыкі з зачыненай у 1209 року школы ў Вічэнцы.
Сьпярша тут вывучалі права і багаслоўе, але навучальныя пляны хутка пашыраліся, і да 1399 року ўстанова была падзеленая на дзьве: Universitas Iuristarum для вывучэньня грамадзянскага ды кананічнага права і Universitas Artistarum для вывучэньня астраноміі, дыялектыкі, філязофіі, граматыкі, мэдыцыны і рыторыкі. У 1373 року Папа Урбан V дадаткова заснаваў Universitas Theologorum.
Студэнцкая супольнасьць падзялялася на асобныя групы, называныя «нацыямі(en)» паводле паходжаньня. Існаваў таксама падзел на cismontanes (італьянцаў) і ultramontanes (з-за гораў, то бок тых, хто прыехаў з-за Альпаў).
У XV—XVIII стагодзьдзях унівэрсытэт славіўся навуковымі дасьледаваньнямі па мэдыцыне, астраноміі, філязофіі і праве. У гэты час ён займеў лацінскі дэвіз: Universa universis patavina libertas (Свабода Падуі паўсюль і для ўсіх). На гэты ж час прыходзяцца і пэрыяды хваляваньняў, калі заняткі ня ладзіліся: 1237—1261, 1509—1517, 1848—1850 рокі.
Батанічны сад Падуі, закладзены ўнівэрсытэтам у 1545, быў адным з найстарэйшых падобных садоў у сьвеце (пасьля вісячых садоў Бабілёну). Тытул найстарэйшага акадэмічнага батанічнага саду зь ім аспрэчвае пізанскі, закладзены родам Мэдычы ў 1544 року. Унівэрсытэт Падуі таксама зьмяшчае дзевяць музэяў.
Ва ўнівэрсытэце знаходзіцца найстарэйшы з захаваных анатамічных тэатраў у Эўропе. Пасьля выхаду працы «De Humani Corporis Fabrica» прафэсара Андрэаса Вэсальюса ў 1543 року падобныя тэатры пачалі зьяўляцца і ў іншых эўрапейскіх местах.
25 чэрвеня 1678 року ўпершыню ў гісторыі ўладальніцай званьнем доктара філязофіі была ўшанаваная жанчына — вэнэцыянская матэматычка Алена Люкрэцыя Карнара.
У канцы XIX — першай палове XX стагодзьдзя былі пабудаваныя асобныя будынкі факультэту мастацтваў і філязофіі; астрафізычнае абсэрваторыі; і цалкам абноўлены Палац Бо(it). Напрыканцы XX стагодзьдзя з-за перасяленьня ўнівэрсытэт быў разьмеркаваны па ўсёй Вэнэце: у Вічэнцы, Леньяры, Равізе, Трэвізе, Фэльтрэ, Кастэльфранка Вэнэта, Канэльяна, Кьёджы ды Азыязе.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Падуанскі ўнівэрсытэт, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.