Пагосьцішча

Уваходзіць у склад Крынкаўскага сельсавету. Знаходзіцца за 5 км на паўноч ад чыгуначнай станцыі Выдрэя (лінія Віцебск — Лёзна — Смаленск). Рака Выдрэя пачынаецца за 2 км на паўднёвы захад ад вёскі.

Пагосьцішча
трансьліт. Pahościšča
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Віцебская
Раён:	Лёзьненскі
Сельсавет:	Крынкаўскі
Насельніцтва:	71 чал. (2010)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 2138
Паштовы індэкс:	211 2хх
СААТА:	2230830136
Нумарны знак:	2
Геаграфічныя каардынаты:	55°3′20″ пн. ш. 30°33′8″ у. д. / 55.05556° пн. ш. 30.55222° у. д. / 55.05556; 30.55222 30°33′8″ у. д. / 55.05556° пн. ш. 30.55222° у. д. / 55.05556; 30.55222
Пагосьцішча на мапе Беларусі ± Пагосьцішча Пагосьцішча

Вялікае Княства Літоўскае

Пагосьцішча ў складзе Віцебскага павету Віцебскага ваяводзтва Вялікага Княства Літоўскага. Першае ўпамінаньне 1450 год — маёнтак Пагосьцішча. У XVIII стагодзьдзі маёнтак Пагосьцішча ў валоданьні Рэвутаў.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай 28 траўня 1772 году Пагосьцішча апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, у Віцебскім павеце Магілёўскай губэрні. З 22 сакавіка 1777 па 10 студзеня 1778 году ў складзе Бабінавіцкага павету Магілёўскай губэрні (Магілёўскае намесьніцтва — 10 студзеня 1778 — 12 сьнежня 1796). З 12 сьнежня 1796 па 27 лютага 1802 году ў Віцебскім павеце Беларускай губэрні. З 27 лютага 1802 па 23 лютага 1840 году ў складзе Бабінавіцкага павету Магілёўскай губэрні. Пасьля скасаваньня Бабінавіцкага павету ў 1840 годзе Пагосьцішча — цэнтар Пагошчанскай воласьці Аршанскага павету Магілёўскай губэрні.

У 1862 годзе: валасны старшыня — селянін Сьцяпан Мікіціч і валасны пісар — губэрнскі сакратар Іван Адамавіч Ізьбіцкі. Уласьнік маёнтка Пагосьцішча паручнік у адстаўцы, міравы пасярэднік Аршанскага павету Антон Дэмбінскі-Пёры ((па-расейску: Іосифъ Антонъ Станиславовичъ Дембинскій-Піоро, па-польску: Antoni Pióry)).

7 траўня (25 красавіка) 1863 году пад Пагосьцішчам некалькі дзясяткаў паўстанцаў атрада Ігната Будзіловіча былі атакаваныя жаўнерамі Магілёўскага палка і ўзброенай сялянскай варты пад кіраўніцтвам падпалкоўніка Савіцкага. З паўстанцаў шасьцёра забіта, тры паранены і дваццаць аднаго затрымалі. Тры жаўнеры атрымалі раненьні, адзін зь іх сьмяротнае, і два селяніны забітыя. Маёнтак Пагосьцішча Пагошчанскай воласьці Аршанскага павету канфіскаваны ў дзяржаўны скарб Расеі.

Юлія Дзьмітрыеўна Кажэўнікава, жонка калескага саветніка ў 1877 годзе набыла маёнтак Пагосьцішча — 869 дзесяцін зямлі.

У 1910 годзе пагосьцішчанскія сяляне валодалі 85 дзесяцінамі зямлі. Маёнтку Пагосьцішча, уласнасьць 1-га сялянскага Пагосьцішчанскага таварыства, належала 265 дзесяцін зямлі. Існавала школа.

• XIX стагодзьдзе: 1857 год — 45 чалавек ; 1886 год — 55 чалавек
• XX стагодзьдзе: 1910 год — сяло Пагосьцішча: 7 хат, 23 мужчыны і 24 жанчыны; маёнтак Пагосьцішча: 15 хат, 39 мужчын і 40 жанчын; 1999 год — 95 жыхароў
• XXI стагодзьдзе: 2010 год — 71 жыхар

• Крыж памяці паўстанцаў 1863—1864 гадоў усталяваны ў 2005 годзе.
• Стэла пастаўленая ў 1977 годзе ў памяць бою партызан «Брыгады Аляксея» пад кіраўніцтвам А. Ф. Данукалава зь нямецкім гарнізонам 26 жніўня 1942 году.
• Абэліск пастаўлены ў 1964 годзе на брацкіх вайсковых могілках, дзе пахаваны 1498 воінаў загінуўшых пад час баёў 1943—1944 гадоў пры вызваленьні вёскі.
• Помнікі-абэліскі на магілах: камісара зямельнага аддзела Высачанскай воласьці Пятра Насьледнікава (1896—1918 гады), падпалкоўніка Ўладзімера Зелянкова і партызана з «Брыгады Аляксея» Івана Міхайлава.

• Царква Ўзьвіжаньня Сьвятога Крыжа. У XVIII стагодзьдзі парафія Беларускай грэка-каталіцкай царквы (БГКЦ).

• Уладзімер Лісіцын (13 красавіка 1944 — 12 ліпеня 1973), беларускі паэт

• В. (Ратч Василий Федорович) Очерки мятежного движения в Могилевской губернии в 1863 г. / Говорский К. // Вѣстникъ Западной Россіи. : часопіс. — Вильна: Тип. А. К. Киркора, 1864. — Т. 1. — № 9, 10. — С. 75 – 106, 151 – 178.
• Przyborowski, Walery (1845-1913). Dzieje 1863 roku. — Kraków: Nakład i Druk W. L. Anczyca i Spółki], 1902. — Т. 3. — С. 60 – 65, 108, 443. — 446 с..
• Edward Maliszewski. Rok 1863 na kresach mohilewskich. / Bolesław Srocki // Wschód Polski : dwutygodnik polityczny : газэта. — Warszawa: Straży Kresowej, 1920. — № 8-9. — С. 27 – 59.
• Переписка о военныхъ дѣёствіяхъ съ 10-го января 1863 года по 7-е января 1864 года. // Архивные матеріалы Муравьевского музея, относящіеся къ польскому возстанію 1863-1864 гг. въ пределахъ Северо-Западного края / А. Миловидовъ. — Вильна: Муравьев. музей, 1915. — Т. 6. — С. XLIX – L , 383 – 384, 422 – 424. — 466 с..
• Усевалад Ігнатоўскі. 1863 год на Беларусі : нарыс падзей / пад агульнай рэдакцыяй Прэзыдыуму інстытуту. — Запіскі аддзела гуманітарных навук Беларускай Акадэміі навук. Кн. 13. Працы Інстытуту гістарычных навук.. — Менск: Беларуская Акадэмiя навук. Інстытут гістарычных навук., 1930. — Т. 5. — С. 159. — 276 с..
• Памяць Беларусі 1941 — 1945. Рэспубліканская кніга. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў. — Менск: Беларусая энцыклапедыя, 2005. — С. 192. — 592 с. — 15 000 ас. — ISBN 985-11-0322-5.

• Пагосьцішча. Глобус Беларусі