Вуліца Нямі́га (да 1960-х гадоў — Няміская) — адна з найстаражытнейшых вуліцаў Менску, якая зьвязвае Нізкі Рынак з Пляшчанкай праз Раманаўскую Слабаду.
Атрымала назву ад аднаменнай ракі, рэчышчам якой праходзіць вулічная траса.
Няміга | |
Агульная інфармацыя | |
---|---|
Раён гораду | |
Былыя назвы | Няміская |
На мапе | |
Google · Яндекс | |
Вуліца Няміга ў Вікісховішчы |
Дамінанта вуліцы — збудаваная ў стылі барока царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла, помнік архітэктуры XVII ст. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучалася гатычная Харальная санагога, помнік архітэктуры XVI ст., зруйнаваны савецкімі ўладамі разам з гістарычнай забудовай вуліцы.
Паводле археалягічных зьвестак, вуліца ўзьнікла ў пачатку XII ст. уздоўж ракі Нямігі, магчыма, падобна да вуліцаў Лагойскай, Койданаўскай, Барысаўскай і Заслаўскай, на старажытнай дарозе. Пачыналася ад брамы Менскага замку (цяпер выхад са станцыі мэтро «Няміга»).
З пачатку XVII ст. вуліца забудоўвалася 2-3-павярховымі камяніцамі ў стылі барока і клясыцызму, якія стаялі ўшчыльную адзін да адной, шырыня вуліцы складала 4—4,5 мэтры. Уваход у двары, г. зв. каменныя калодзежы з адрынамі, прыбіральнямі і выграбнымі ямамі, ажыцьцяўляўся праз аркавыя брамы ў фасадах — драўляныя, каваныя ці жалезныя, якія звычайна на ноч замыкаліся засовам. На вуліцы месьцілася мноства невялікіх крамак і крамаў, яна была цэнтральнай вуліцай Нізкага Рынку і мела для места і навакольля вялікае гандлёвае значэньне. У XIX ст. улучала Нізкі і Рыбны рынкі (на рагу вуліцаў Нямігі і Ракаўскай) і злучала гандлёвы пляц на Траецкай гары зь месцамі гандлю Раманаўскага прадмесьця (раён вуліцы Раманаўскай Слабады).
Да пачатку XX ст. па вуліцы працякаў ручай — рэштка ракі Нямігі, які па залевах, а таксама ўвесну і ўвосень разьліваўся, затапляў вуліцу і рынкавыя пляцы. Дзеля прадухіленьня гэтай штогадовай паводкі мескія ўлады пастанавілі закласьці Нямігу ў бэтонныя трубы, у 1926 годзе заклалі ў калектар ніжнюю плынь ручая, а саму вуліцу зьверху калектара забрукавалі, вузкія ходнікі заасфальтавалі. Аднак гэта не ўратавала вуліцу ад затапленьняў.
Традыцыйная форма назвы вуліцы — Няміская, Нямігай яна канчаткова стала толькі ў сярэдзіне 1960-х гадоў. Частка вуліцы ад царква Сьвятых Апосталаў Пятра і Паўла да вуліцы Зыбіцкай за часамі Расейскай імпэрыі называлася Кацярынінскай, у міжваенны час — Калініна. У часы Другой сусьветнай вайны нямецкія акупанты перайменавалі Няміскую ў Pionierstrasse (Сапёрную вуліцу).
У паваенны час вуліца працягвала быць гандлёвым цэнтрам Менску. У 1955 годзе ў калектар заклалі верхнюю плынь Нямігі, што бегла яшчэ на паверхні ў раёне Таварнай станцыі. Гэта, аднак, ня выратоўвае раён ад паводак і ў XXI ст. У сярэдзіне 1970-х гадоў савецкія ўлады зруйнавалі ансамбль гістарычнай забудовы, па чым яны збудавалі шматпавярховы жылы дом паводле праекту Сьцяпана Мусінскага, ураджэнца Валагодзкай вобласьці Расеі, які пераехаў у Беларусь у 1960 годзе. У гэты ж час на вуліцы і ў прылеглым раёне праводзіліся здымкі фільму «Руины стреляют в упор».
Праходзіць у Цэнтральным раёне Менску ад вуліцаў Максіма Багдановіча і Зыбіцкай да пляцу Францішка Багушэвіча.
У пачатку вуліцы месьціцца станцыя мэтро «Няміга».
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Няміга (вуліца), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.