Мікола Байкоў: беларускі мовазнаўца

ст. 22 лютага] 1889, Бежацк, цяпер Цьвярская вобласьць, Расея — пасьля 1945, Менск, цяпер Беларусь) — беларускі літаратуразнавец, лінгвіст, пэдагог.

Мікола Байкоў
Дата нараджэньня	10 лютага 1889(1889-02-10)
Месца нараджэньня	Бежацк, Цьвярская губэрня, Расейская імпэрыя
Дата сьмерці	не раней за 1945
Месца вучобы	Маскоўская духоўная акадэмія (1913)
Занятак	літаратуразнаўца, мовазнаўца, пэдагог, лексыкограф, беларусазнавец, літаратар
Навуковая сфэра	мовазнаўства
Месца працы	Менская духоўная сэмінарыя Менскі настаўніцкі інстытут Менскі беларускі пэдагагічны тэхнікум Інстытут мовазнаўства АН БССР
Вядомы як	складальнік слоўнікаў
Псэўданімы	Мікола Крывіч
Навуковая ступень	кандыдат багаслоўя[d]
Мікола Байкоў у Вікісховішчы

Дацэнт філялёгіі. Аўтар звыш 100 працаў па літаратуразнаўстве, мовазнаўстве і пэдагогіцы. Карыстаўся псэўданімамі: Мікола Крывіч (М. Кр., М. К-ч і Кр-iч), Агляднік, Асьветнік і Настаўнік.

Нарадзіўся ў сям'і сьвятара турэмнай царквы. Пачатковую асьвету атрымаў у Бежацкай духоўнай вучэльні (Цьвярская губэрня), пасьля якой скончыў Цьвярскую духоўную сэмінарыю. У 1913 годзе скончыў Маскоўскую духоўную акадэмію. Выкладаў філязофскія і пэдагагічныя дысцыпліны ў Менскай духоўнай сэмінарыі, у мескай гімназіі ды прыватных навучальных установах. З 1918 чытаў лекцыі ў Менскім настаўніцкім інстытуце. З 1921 выкладнік Менскага беларускага пэдагагічнага тэхнікуму (МБПТ), вучоны сакратар Навукова-тэрміналягічнай камісіі Наркамасьветы БССР, у 1922—1928 Слоўнікавай камісіі Інбелкульту, потым Інстытуту мовазнаўства АН БССР.

Аўтар працаў па літаратуразнаўстве, крытыцы і пэдагогіцы, укладальнік слоўнікаў: «Практычны расійска-беларускі слоўнік» (1924, разам з М. Гарэцкім), «Беларуска-расійскі слоўнік» (1925), «Расійска-беларускі слоўнік» (1928, абодва разам з С. Некрашэвічам), «Практычны беларускі вайсковы слоўнік» (1927, разам з А. Бараноўскім).

Арыштаваны ДПУ БССР 19 ліпеня 1930 па абвінавачаньні ў прыналежнасьці да «Саюзу вызваленьня Беларусі». Вызвалены 2 верасьня 1930. На акадэмічную працу вярнуцца яму не дазволілі.

Падчас нямецкай акупацыі працаваў у Інспэктараце беларускіх школаў і ў Выдавецтве школьных падручнікаў і літаратуры для моладзі ў Менску. Улетку 1944 выехаў у Нямеччыну, працаваў у рэдакцыі часопіса «Малады змагар». У 1945 арыштаваны савецкімі акупацыйнымі органамі, утрымліваўся ў менскай вязьніцы. Далейшы лёс невядомы.

• М. Байкоў. «Аб творчасьці Натальлі Арсеньевай». / Рэдакцыйная калегія: Зьміцер Жылуновіч, Янка Ліманоўскі, Ігнат Шыпіла // Полымя : часопіс. — Менск: «Дзяржаўнае выдавецтва Беларусі», 1927. — № 8. — С. 186–194.

• Юры Туронак. Беларуская кніга пад нямецкім кантролем (1939—1944). — Менск: Беларускі Гістарычны Агляд, 2002. — (Бібліятэка часопіса «Беларускі Гістарычны Агляд»).
• Германовіч І.К. Байкоў Мікалай Якаўлевіч // Германовіч І.К. Беларускія мовазнаўцы. У двух тамах. Том 1. Мн., 2006. С. 44—62.

• Др. В. Сянькевіч. Уклад М.Байкова ў беларускую вайсковую тэрміналёгію  (бел.) // Зважай. — Таронта: Чырвень, 1989. — № 2 (52). — С. 4-6. — ISSN 5172.