Мікала́й Іва́навіч Гу́сеў (рас.
Николай Иванович Гусев; 21 сьнежня 1899, Вязьнікі, Уладзімерская губэрня, Расейская імпэрыя — 14 лютага 1965) — савецкі маляр і графік. Аўтар выявы сьцяга БССР, мадыфікаваную вэрсію якога ў 1995 годзе рэжым Лукашэнкі ўсталяваў у якасьці афіцыйнага сьцяга Беларусі.
Мікалай Гусеў | |
Дата нараджэньня | 9 (21) сьнежня 1899 |
---|---|
Месца нараджэньня | |
Дата сьмерці | 14 лютага 1965 (65 гадоў) |
Месца сьмерці | |
Месца пахаваньня | |
Месца вучобы | |
Занятак | маляр, графік |
Месца працы | |
Жанры | малярства і графіка[d] |
Расеец з паходжаньня. Навучаўся ў Мсьцёрскай іканапіснай вучэльні (1910—1016), Віцебскім мастацкім тэхнікуме (1924—1926), Ленінградзкім вышэйшым мастацка-тэхнічным інстытуце (1926—1930), Маскоўскім паліграфічным інстытуце (1930—1932).
Канчаткова пераехаў у Беларусь у 1932 годзе. З 1936 году выкладаў у Беларускім палітэхнічным інстытуце. Быў у рэдакцыйнай калегіі часопісу „Іскры Ільіча“.
У часе нямецкай акупацыі (1941—1944) жыў у Менску з амаль паралізаванай жонкай Тамарай і дзьвюма малымі дочкамі, супрацоўнічаў зь нямецкай акупацыйнай адміністрацыяй. У пачатку вайны разам з Валянцінам Волкавым пачаў зарабляць напісаньнем партрэтаў афіцэраў Нацысцкай Нямеччыны. Паводле Вольгі Бембель, дапамагаў ваеннапалоннаму.
Паводле Валянціна Тараса і Яўгена Ціхановіча, па вайне 4 гады адсядзеў у вязьніцы за супрацу зь нямецкай акупацыйнай адміністрацыяй. Прытым, паводле архіўных матэрыялаў зь Беларускага дзяржаўнага архіву-музэю літаратуры і мастацтва, у другой палове 1940-х гадоў працягваў ствараць новыя карціны, а ў 1948—1950 гадох навучаўся на вячэрнім унівэрсітэце марксізму-ленінізму пры менскім гаркаме КПБ. З канца 1940-х зноў выкладаў у Беларускім палітэхнічным інстытуце (з 1954 году — дацэнт).
Сярод работ даваеннага часу тэматычная карціна «У ліцейнай майстэрні» (1929), графічныя партрэты Максіма Горкага (1934), Ізі Харыка (1930-я) і інш., савецкія прапагандысцкія плякаты.
У час вайны, апроч прыватных заказаў (партрэты афіцэраў Нацысцкай Нямеччыны), стварыў партрэт Радаслава Астроўскага (1944), а таксама вялікі партрэт Гітлера (1943), які вывешвалі на сьвяты ў мескім парку Менску.
У паваенны пэрыяд аўтар тэматычных карцін «Будуемся!» (1947), «Янка Купала і Ян Райніс» (1959); партрэтаў Андрэя Бембеля, Аляксея Глебава (канец 1940-х гадоў), Янкі Купалы (1949), Петруся Броўкі, Рыгоры Шырмы (1960), Пятра Глебкі, Ніны Глебкі і інш.
У 1951 годзе стварыў выяву новага сьцяга БССР з выкарыстаньнем арнамэнту «Ўзыходзячае сонца», вышытага ў 1917 году (год кастрычніцкага перавароту) сялянкай Матронай Маркевіч зь вёскі, якая на момант стварэньня сьцяга ўваходзіла ў склад Ульянаўскага (назва ў гонар Леніна) сельсавету.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Мікалай Гусеў, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.