Мастурбацыя (рукаблудзтва; лац.
manus + stupro — «рука» + «апаганьваць») — раздражненьне ўласных плоцевых органаў дзеля ненармальнага (без плоцевага чыну) выкліканьня аргазму. Узьнікае ў раньнім і юнацкім узросьце. Іншыя назовы: ананізм (іўр. אוֹנָן — Онан), іпсацыя (лац. ipse «сам»), плоцевае самазадавальненьне (самастымуляваньне) і хейраманія (грэц. χείρ + μᾰνία; «рука» + «шаленства»). Найчасьцей адзначаецца ў людзей і прыматаў.
У 1759 годзе швайцарскі лекар Самюэль-Агюст Тысо(en) (1728—1797) выдаў кнігу «Ананізм. Дысэртацыя аб хваробах, выкліканых мастурбацыяй» (франц. L'onanisme. Dissertation sur les maladies produites par la masturbation), якую дзясяткі разоў перавыдавалі і пераклалі на асноўныя эўрапейскія мовы. Сярод адпаведных хваробаў аўтар згадаў зьнясіленьне ў выніку страты жыцьцёвай вадкасьці і нэўроз ад лішку плоцевага ўзбуджэньня. Амэрыканскі псыхіятар Бэнджамін Раш(en) (1746—1813) адзначыў у сваіх пацыентаў аслабленьне зроку, страту памяці, узьнікненьне эпілепсіі і сухотаў у выніку дакучлівага рукаблудзтва. У сярэдзіне 19 ст. у якасьці захадаў прадухіленьня рукаблудзтва пачалі прапаноўваць абразаньне, інтэнсіўныя заняткі фізкультурай і сон на цьвёрдым ложку.
На пачатку 20 ст. некалькі лекараў наадварот прапанавалі выкарыстоўваць рукаблудзтва ў якасьці заменьніка іншых шкодных звычак і для зьняцьця сымптомаў шэрагу іншых хваробаў: мужчынам, якія карысталіся прастытуткамі, і жанчынам, якія цярпелі ад гістэрычнага разладу асобы(en).
У хрысьціянстве рукаблудзтва прызнаецца за грэх, які супярэчыць чыстасьці.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Мастурбацыя, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.