«Крышталё́вая ноч» («Ноч разьбітых вітрынаў», па-нямецку: ReichsKristallnacht) — першая масавая акцыя беспасярэдняга фізычнага гвалту ў дачыненьни да габрэяў на тэрыторыі Трэцяга Райху, якая прайшла ў ноч з 9 на 10 лістапада 1938 году.
Справакаваная галоўным чынам кіраўнікамі нацысцкай партыі, сябрамі СА (Sturmabteilungen, звычайна вядомыя як «штурмавыя атрады») і гітлераўскай моладзевай арганізацыяй, «Крышталёвая ноч» атрымала сваю назву ад аскепкаў шкла, якія пакрывалі вуліцы Трэцяга Райху і якія паклалі пачатак пагрому. Гэта былі аскепкі пабітых вокнаў сынагогаў, дамоў, крамаў і прыватных установаў, якія належалі габрэям, разбураных і разрабаваных падчас гэтага гвалту.
«Крышталёвая ноч» зьявілася паваротным пунктам у лёсе нямецкага й аўстрыйскага габрэйства й вяшчуном «канчатковага рашэньня» габрэйскага пытаньня наогул, паколькі засьведчыла, што пэрыяду толькі заканадаўчых антыгабрэйскіх актаў прыйшоў канец.
Пасьля «Крышталёвай ночы» паток габрэйскіх эмігрантаў зь Нямеччыны й Аўстрыі рэзка павялічыўся, аднак нават у кастрычніку 1941 году ў гэтых краінах усё яшчэ заставалася прыкладна 164 тыс. габрэяў.
«Крышталёвай ноччу» беларускай літаратуры часам называюць падзею, якая адбылася за год да габрэйскіх пагромаў, у Беларусі, калі 29—30 кастрычніка былі расстраляныя больш за сто дзеячоў беларускай культуры і навукі.
Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Крышталёвая ноч, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.