Помнік сакральнай архітэктуры | |
Касьцёл Адведзінаў Найсьвяцейшай Панны Марыі | |
Касьцёл Адведзінаў Найсьвяцейшай Панны Марыі | |
Краіна | Беларусь |
Вёска | Вішнеў |
Каардынаты | 54°08′32″ пн. ш. 26°12′36″ у. д. / 54.14222° пн. ш. 26.21° у. д. 26°12′36″ у. д. / 54.14222° пн. ш. 26.21° у. д. |
Канфэсія | каталіцтва |
Эпархія | Менска-Магілёўская архідыяцэзія |
Архітэктурны стыль | барокавая архітэктура[d] і рэнэсансная архітэктура[d] |
Заснавальнік | Юры Храптовіч |
Статус | Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь |
Касьцёл Адведзінаў Найсьвяцейшай Панны Марыі | |
Касьцёл Адведзінаў Найсьвяцейшай Панны Марыі на Вікісховішчы |
Касьцёл Адведзінаў Найсьвяцейшай Панны Марыі — помнік архітэктуры XVII стагодзьдзя ў Вішневе. Знаходзіцца ў заходняй частцы колішняга мястэчка, на высокім пагорку левага берага ракі Альшанкі, на гістарычнай Віленскай вуліцы. Дзее. Твор архітэктуры барока. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.
Першы драўляны касьцёл у Вішневе ў 1424 годзе заснаваў вялікі князь Вітаўт. У 1451 годзе кашталян віленскі Сямён Гедыгольдавіч у сваёй лацінскай дароўнай грамаце касьцёлу ўжыў «народныя» словы «з пашняй» (cum agro alias z pasznia) і «сенажаці» (prata alias sianozaczy) — гэта адпавядае многім іншым тагачасным лацінскім граматам літоўскіх князёў і баяраў, дзе з азначэньнем «народны» («гутарковы») падаваліся менавіта беларускія словы і выразы.
У 1637—1641 гадох з фундацыі ваяводы наваградзкага Юрыя Храптовіча (спачыў ў крыпце правай капліцы) на месцы драўлянага збудавалі мураваны касьцёл. У 1675 годзе касьцёл асьвяціў біскуп Мікалай Слупскі.
У 1771 годзе па пажары будынак касьцёла аднавілі на сродкі Адама Храптовіча: да перадалтарнай травеі прыбудавалі квадратныя ў пляне капліцы.
Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Вішнеў апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць. У другой палове XIX ст. каля касьцёла збудавалі мураваную браму-званіцу.
У 1906 годзе праводзілася рэканструкцыя будынка касьцёла, які ў выніку набыў 2-вежавы фасад.
За савецкім часам касьцёл не зачыняўся. З 1953 годзе набажэнствы ў касьцёле праводзяцца па-беларуску.
Помнік архітэктуры барока. Гэта 1-нэфавая базыліка з больш нізкай паўцыркульнай апсыдай і бакавымі закрысьціямі. Будынак накрываецца 2-схільным дахам з франтонам на галоўным фасадзе. Да галоўнага фасада далучаецца вузкі 2-вежавы нартэкс. 3-ярусныя чацьверыковыя вежы завяршаюцца плаўна выгнутымі карнізамі, фігурнымі купаламі. Бакавыя сьцены рытмічна падзяляюцца вузкімі высока ўзьнятымі аркавымі вокнамі і ўмацоўваюцца контрфорсамі ў прасьценках.
Унутраная прастора перакрываецца цыліндрычным скляпеньнем на падпружных арках і люнэтамі, паўночная капліца — сфэрычным купалам на ветразях, паўднёвая — роўнай стольлю. У нартэксе хоры на 3-пралётнай аркадзе і двух кранштэйнах, дзе стаіць арган. Сьцены нэфа дэкаруюцца аркавымі нішамі, слаістымі пілястрамі, пілёнамі, аздабляюцца паліхромнай арнамэнтальнай размалёўкай (мастак Фэрдынанд Рушчыц), скляпеньні — геамэтрычным ляпным арнамэнтам XVІІ ст. Галоўны драўляны алтар сярэдзіны XVІІІ ст. мае барокава-ракайльных формы: 2-ярусны, на фігурным пастамэнце, дэкаруецца лісьцем аканту, накладнымі разнымі ракайлямі. Першы ярус мае дзьве пары разьмешчаных уступам канелаваных слупоў, што нясуць крывалінейны шматпрафіляваны і падзелены антаблемэнт, у завяршэньні яго — гербавы картуш. Другі ярус — шчыт з загнутымі ў валюты гранямі і разной кампазыцыяй «Глёрыя» ў цэнтры. Алтар дэкаруецца драўлянымі скульптурамі эвангелістаў, анёлаў, вазамі, С-падобнымі завіткамі. Аналягічны стылявы разьвязак маюць два бакавыя алтары. Сярод твораў дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва каваныя дзьверы XVІІ ст.
3 усходняга боку сярод бутавай агароджы разьмяшчаецца мураваная брама ў выглядзе шырокага аркавага праезда з 3-аркавымі ярусам-звонам. Завяршае браму-званіцу кампазыцыя з 3 франтончыкаў.
Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр 612Г000082 |
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Касьцёл Адведзінаў Найсьвяцейшай Панны Марыі (Вішнеў), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.