Днепрапятроўская Вобласьць
Днепрапятро́ўская во́бласьць (па-ўкраінску: Дніпропетро́вська о́бласть) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ва Ўкраіне.
Плошча вобласьці складае 31,9 тыс. км². Насельніцтва — 3 096 485 чалавек (2022). Адміністрацыйны цэнтар — места Дняпро.
| Днепрапятроўская вобласьць | |
| укр. Дніпропетровська область | |
 Герб |  Сьцяг |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Краіна | |
| Статус | вобласьць |
| Адміністрацыйны цэнтар | Дніпро |
| Улучае | 7 раёнаў, гарады абласнога падпарадкаваньня |
| Найбольшы горад | Дняпро |
| Іншыя буйныя гарады | Каменскае, Крывы Рог, Марганец, Нікапаль, Новамаскоўск, Паўлаград |
| Дата ўтварэньня | 9 лютага 1932 |
| Губэрнатар | Serhiy Lysak[d] |
| Афіцыйныя мовы | украінская, расейская (рэгіянальная) |
| Насельніцтва |
|
| Шчыльнасьць | 97 чал./км² |
| Нацыянальны склад | украінцы — 79,3 %, расейцы — 17,6 %, беларусы — 0,8 % |
| Плошча |
|
| Вышыня па-над узр. м. · найвышэйшы пункт · найніжэйшы пункт | 211 м м 16 м м |
| Месцазнаходжаньне | |
.svg) | |
| Мэдыя-зьвесткі | |
| Часавы пас | UTC+2, UTC+03:00 |
| Код ISO 3166-2 | UA-12 |
| Тэлефонны код | +38 056 |
| Паштовыя індэксы | 49xxx, 50xxx, 51xxx, 52xxx, 53xxx |
| Інтэрнэт-дамэн | dnepropetrovsk.ua; dp.ua |
| Код аўтам. нумароў | AE |
| http://www.adm.dp.gov.ua/ Афіцыйны сайт | |
 Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы | |
Геаграфічныя зьвесткі
Месцазнаходжаньне
Разьмешчаная на поўдні цэнтральнай частцы Ўкраіны. Мяжуе на поўначы з Палтаўскай і Харкаўскай, на ўсходзе — з Данецкай, на поўдні — з Запароскай і Хэрсонскай, на захадзе — зь Мікалаеўскай і Кіраваградзкай абласьцямі Ўкраіны.
Працягласьць вобласьці з поўначы на поўдзень — 130 км, з захаду на ўсход — 300 км.
Клімат
Клімат умерана кантынэнтальны. Сярэдняя тэмпэратура студзеня −6,5 — −5 °C, ліпеня 22—23,5 °C. Сярэднярочная колькасьць ападкаў — 400—450 мм. Тэрмін вэгетацыйнага пэрыяду — 210 дзён.
Рэльеф
Рэльеф вобласьці хваліста-раўнінны. На паўночным захадзе знаходзіцца Прыдняпроўскае ўзвышша, якое паступова зьніжаецца ў паўднёва-ўсходнім кірунку і абрываецца стромкім уступам ў даліну Дняпра. На крайнім поўдні ўзвышша паступова пераходзіць у Прычарнаморскую нізіну. Левабярэжная частка вобласьці занятая Прыдняпроўскай нізінай, на крайнім паўднёвым усходзе вобласьці распрасьціраецца Прыазоўскае ўзвышша. Тэрыторыя вобласьці падзеленая глыбокімі далінамі рэчак, бэлькамі ды ярамі.
Карысныя выкапні
У вобласьці выяўленыя каля 300 радовішчаў ды значныя запасы паліўна-энэргетычнай сыравіны — вуглю, нафты, газу і газакандэнсату. У выніку геолягавыведчых працаў выяўленыя залатарудныя радовішчы ў Саланянскім і Нікапальскі раёнах.
Водныя аб’екты
У вобласьці цякуць 217 рэчак. Галоўная водная артэрыя — Дняпро. Яго прытокі — Арэль, Самара з Воўчай (левыя), Базаўлук, Мокрая Сура, Інгулец з Саксаганьню (правыя). У межах вобласьці знаходзяцца часткі Днепрадзяржынскага, Дняпроўскага ды Кахоўскага вадасховішчаў. Пабудавана 100 невялікіх вадасховішчаў і 1400 сажалак. На тэрыторыі вобласьці збудаваны канал Дняпро — Крывы Рог, праходзіць траса каналу Дняпро — Данбас.
Гісторыя
Засяленьне краю, як сьведчаць вынікі археалягічных дасьледваньняў, пачалася каля 100 тыс. рокаў таму. Уздоўж берагоў Дняпра й Самары існуюць каля 80 месцаў, дзе знойдзены паселішча эпохі палеаліту.
У пэрыяд г. зв. Кіеўскай Русі (ІХ—ХІІ стагодзьдзі) па рацэ Ораль праходзіла мяжа зь землямі качэўнікаў. Мангола-татарская навала спусташыла Прыдняпроўе. Гэтая тэрыторыя атрымала назву Дзікае поле.
Новае засяленьне зьвязанае з узьнікненьнем і разьвіцьцём казацтва, якое сфармавалася ў XV—XVI стагодзьдзях. Менавіта тут узьнікла Запароская Сеч. У 1783 року згодна з указам Кацярыны ІІ пра ліквідацыю Сечы тэрыторыя вобласьці ўвайшла ў склад Кацярынаслаўскага намесьніцтва Расейскай імпэрыі.
У 1802 року была створаная Кацярынаслаўская губэрня, у склад якой увайшла і тэрыторыя сучаснай Днепрапятроўскай вобласьці.
9 лютага 1932 року была ўтвораная Днепрапятроўская вобласьць у межах УССР.
Адміністрацыйны падзел
Вобласьць налічвае 7 адміністрацыйных раёнаў, 20 местаў, зь якіх 13 — абласнога значэньня, 46 мястэчак, 1369 вёсак.
Месты
Абласнога значэньня
- Вальнагорск
- Дняпро
- Жоўтыя Воды
- Каменскае
- Крывы Рог
- Марганец
- Новамаскоўск
- Нікапаль
- Пакроў
- Паўлаград
- Першатравенск
- Сінельнікава
- Цярноўка
Раённага значэньня
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
Днепрапятроўская вобласьць — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Днепрапятроўская вобласьць, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.