Дзярнова-Карбанатныя Глебы

Дзярнова-карбанатныя глебы сустракаюцца невялікімі дзялянкамі ва ўсіх абласьцях Беларусі, аднак, найбольшыя плошчы яны займаюць у басэйнах Прыпяці, Сьцьвігі і Гарыні.

Дзярнова-карбанатныя глебы разьвіваюцца ў аўтаморфных умовах і ў цэлым маюць прымітыўны тып воднага рэжыму. Дзякуючы высокаму ўтрыманьню кальцыю ў падсьцілаючай горнай пародзе, арганічныя кіслоты хутка нэўтралізуюцца і ў выглядзе гуматаў кальцыю назапашваюцца ў верхнім глебавым гарызонце. Менавіта таму перегнойны гарызонт мае цёмны колер, нэўтральную рэакцыю і добра выяўленую крупчастую структуру. Утрыманьне перагною ў дзярнова-карбанатных глебах вагаецца ад 5 да 7%. Дзярнова-карбонатные глебы падзяляюцца на тры падтыпы, кожнаму зь якіх уласьцівы свой марфалягічны профіль.

Маюць добра разьвіты перагнойны гарызонт, які залягае непасрэдна на мацярынскай пародзе. Пласт карбанатаў прасочваецца ўжо на паверхні глебы або ў межах ад 0 да 30 см. Тыповым дзярнова-карбанатным глебам уласьцівае параўнальна высокае ўтрыманьне гумусу — 4 — 6%.

Маюць у сваім профілі добра выяўлены пераходны гарызонт бураватага колеру, які ўскіпае ад салянай кіслаты з глыбіні 40 — 60 см. Гумусавы гарызонт мае нэўтральную або слабакіслую рэакцыю; зьмест гумусу складае 3 — 5%.

Ніжэй перагнойнага гарызонту маюць добра выяўлены падзолісты гарызонт палевага колеру і слабакіслую рэакцыю. Закіпаньне ад салянай кіслаты пачынаецца з глыбіні каля 60 см. Утрыманьне гумусу ў дзярнова-карбанатных аподзоленых глебах не перавышае 3%.

Дзярнова-карбанатныя глебы ўсіх трох падтыпаў паўсюдна разараныя і інтэнсіўна выкарыстоўваюцца ў сельскай гаспадарцы.

• Каропа Г. Н. Физическая география Беларуси: курс лекций. — Гомель: ГГУ им. Ф.Скорины, 2004. — 107 с.