Апалі́нар (Апалін, Апалё́н) Гафме́йстар (па-расейску: Аполлинарий Павлович Гофмейстер; 1825, Берасьце, Расейская імпэрыя — 1 ліпеня 1890, Кракаў, Вялікае княства Кракаўскае) — дзяяч польскага і беларускага рэвалюцыйнага руху, адзін з кіраўнікоў нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў; мэмуарыст.
Апалін Гафмейстар | |
Род дзейнасьці | рэвалюцыянэр, мэмуарыст |
---|---|
Дата нараджэньня | 1825 |
Месца нараджэньня | Берасьце |
Дата сьмерці | 1 ліпеня 1890 |
Месца сьмерці | Кракаў |
Месца пахаваньня | |
Грамадзянства | Расейская імпэрыя Аўстра-Вугоршчына |
Занятак | рэвалюцыянэр |
Бацька | Павал Гафмейстар |
Паходзіў з пратэстанцкага нямецкага роду. Бацька — палкоўнік расейскага войска Павал Гафмейстар, маці паходзіла з Курляндыі, з роду баронаў Штакельбергаў, была пратэстантка. Сын Гафмейстараў, аднак, як і бацька, быў ахрышчаны каталіком, хоць пазьней, з прагматычных мэтаў, бацька намаўляў яго стаць пратэстантам. У хуткім часе пасьля нараджэньня Апаліна сям’я Гафмейстараў пераехала ў Сімбірск, дзе бацька каля шасьці гадоў служыў паліцмайстарам. Пасьля сьмерці ўладальніка в. Шастакова расейскага генэрала Альбэрга, які прыходзіўся дзядзькам маці Апаліна Гафмейстара, сям’я вярнулася ў Беларусь. Бацька з маленства выхоўваў свайго сына ў спартанскім духу.
Апалінар Гафмейстар навучаўся ў Варшаўскай гімназіі. Потым паступіў у Бэрлінскі ўнівэрсытэт, дзе быў сябрам таемнага студэнцкага гуртка. Вучобу ва ўнівэрсытэце ня скончыў.
У 1845 актыўна далучыўся да дзейнасьці студэнцкага гуртка, праз год зьехаў на Літву дзеля падрыхтоўкі паўстаньня. Жыў ва ўладаньнях бацькоў у Шастакове Берасьцейскага павету. У тым самым годзе спрабаваў узьняць паўстаньне. Аднак быў арыштаваны і атрымаў вырак два гады турэмнага зьняволеньня па г. зв. «справе Рэра». На пачатку 1848 публічна ганьбаваны ў Вільні і накіраваны ў арыштанцкую роту Орскай фартэцыі(uk), дзе сядзеў адначасна з Тарасам Шаўчэнкам. Тамсама сустракаўся з Зыгмунтам Серакоўскім. Пасьля перасланы ў Арэнбург.
У 1857 імпэратар Аляксандар II аб’явіў амністыю. Пасьля гэтага Апалін Гафмейстар вярнуўся ў Шастакова пад таемны нагляд паліцыі. Вядома, што ён прыязна ставіўся да сялянаў, намагаўся іх вызваліць. Адчыніў школу для вясковых дзяцей і заняўся сельскай гаспадаркай.
Падчас нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863 року прызначаны цывільным ваяводзкім кіраўніком паўднёвага Гарадзенскага, пасьля Берасьцейскага ваяводзтва. Супрацоўнічаў з Кастусём Каліноўскім. У 1864 арыштаваны і сасланы на катаргу ў Сыбір, сьпярша ва Ўсольле, пасьля ў Табольск. У 1873 дзякуючы спрыяньню аўстрыйскай амбасады вызвалены і атрымаў эміграцыйны пашпарт бяз права вяртаньня ў Расею. Рэшту жыцьця правёў сьпярша ў Бродах на Галіччыне, пасьля ў Кракаве. Навернуты з пратэстанцтва ў каталіцтва айцом Вацлавам Навакоўскім. Пахаваны на Ракавіцкіх могілках.
Да нас дайшла частка ягоных мэмуараў у выглядзе ліста да Агатона Гілера (1882).
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Апалін Гафмейстар, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.