De portugiesische Sproch (portugiesisch: português) is a Sproch ausm romanischn Zweig vo de Indogermanische Sprochn und buidd mitn Spanischn, Katalanischn und weidan Sprochn vo da iberischn Hoibinsl de Iberoromanische Sprochgruppm.
Der Artikl is im Dialekt Obaboarisch gschriem worn. |
Zamma mitn Galicischn in Nordwest-Spanien gehts af gmoasame Ursprungssproch zruck, dees Galicisch-Portugiesische, wo si zwischn Spodantikn und Friamiddloita entwicklt hod. Noch da Herausbuidung vo da Stootlichkeit vo Portugal ham si daraus de boadn heitign Sprochn entwicklt. Heit guit Portugiesisch ois Wejdsproch.
Portugiesische Sproch | |
---|---|
Gredd in | Schaug unta „Offizieja Status“, weidas in Namibia, Indien, Sidafrika, Spanien, Luxemburg |
Gredd vo | eppa 240 Millionen eppa 210 Millionen (Muaddasprochla) eppa 30 Millionen (Zwoatsprochla) |
Klassifikation |
|
Offizieja Status | |
Amtssproch | Äquatorialguinea, Angola, Brasilien, Kap Verde, Osttimor, Guinea-Bissau, Mosambik, Portugal, São Tomé und Príncipe, Macao (VR China), Afrikanische Union, EU, Mercosul, UNASUR, Organisation Amerikanischer Staaten (OAS), Gmoaschoft vo de Portugiesischsprochign Lenda, Lateinische Union |
Sprochcode | |
ISO 639-1 | pt |
ISO 639-2 | por |
ISO 639-3 | por |
Sprochraum | |
Gmoaschoft vo de Portugiesischsprochign Lenda |
S wead vo iwa 210 Milliona Muaddasprochlan gredd; inklusive vo de Zwoatsprochla liegt de Zoi ba eppa 240 Milliona.
De portugiesische Sproch hod si wejdweit im 15. und 16. Joarhundat vabroadd, wia Portugal sei Kolonialreich afbaut hod, wo zan gresstn Tei bis ins Joar 1975 iwadauat hod und Brasilien, Tei vo Afrika und Macau (bis 1999) in Kina umfosst hod. Do draus hod si eagem, dass Portugiesisch heit de Amtssproch vo mearan unobhengign Stootn is und dazu in vuin ois Zwoatsproch gleant und gredd wead. Neman eigentlichn Portugiesischn gibts aa no eppa zwanzg Kreolsprochn af iwawiegend portugiesischa Basis. Duach de Auswandarung aus Portugal in de letztn Joarzehnt is Portugiesisch in mearan Stootn vo Westeiropa und in Nordamerika zu oana wichtign Mindaheitnsproch worn.
|
De portugiesischsprochige Wejd |
Portugiesisch is alloanige Amtssprache in Angola, Brasilien, Mosambik, Portugal und São Tomé und Príncipe. Zamma mit ondan Sprochn is Portugiesisch Amtssproch in Osttimor (mit Tetum), Macau (zamma mit Kinesisch). Af Kap Verde und in Guinea-Bissau is s zwor Amtssprache, owa ned de wichtigste Sproche. A wichtige Sproch, owa koa Amtssproch, is Portugiesisch in Andorra, Luxnbuag (aufgrund vo da Zuawanderung vn portugiesischn Orwadskreftn vo eppa zehn Prozent vo da Bevejkarung gredd), Namibia und Sidafrika.
De Gmoaschoft vo de Portugiesischsprochign Lenda (CPLP) is a internationale Organisation vo ocht unobhengign Stootn, vo dena de Amtssproch Portugiesisch is. Portugiesisch is aa a offizieje Sproch vo da Europejischen Union, vom Mercosul, vo da Afrikanischn Union und vo a boa ondan Organisationen.
Portugiesisch is Amtssproch in:
Land | Muaddasprochla | Gsamtvabroadung | Bevejkarung | Omerkung |
---|---|---|---|---|
(inkl. Zwoatsprochla) | (Juli 2003) | |||
Afrika | ||||
Angola | 60 % | k. A. | 10.766.471 | lt. Voikszejung 1983 |
Kap Verde | k. A. | 80 % | 412.137 | |
Guinea-Bissau | k. A. | 14 % | 1.360.827 | |
Mosambik | 9 % | 40 % | 17.479.266 | lt. Voikszejung 1997 |
São Tomé und Príncipe | 50 % | 95 % | 175.883 | |
koa Amtssproch: | ||||
Namibia | unta 1 % | unta 1 % | 1.927.447 | |
Sidafrika | 1 % | 1 % | 42.768.678 | |
Asien | ||||
Osttimor | k. A. | 18,6 % | 947.400 | |
Macau (Kina) | 2 % | k. A. | 469.903 | |
ned Amtssproch: | ||||
Daman (Indien) | 10 % | 10 % | 114.000 | |
Goa (Indien) | 3–5 % | 5 % | 1.453.000 | |
Eiropa | ||||
Portugal | 99 % | 100 % | 10.102.022 | |
koa Amtssproch: | ||||
Andorra | 11 % | 11 % | 69.150 | |
Luxnbuag | 14 % | 14 % | 454.157 | |
Südamerika | ||||
Brasilien | 98–99 % | 100 % | 182.032.604 |
Portugiesisch is zwor mit da spanischn Sproch eng vawandt, in da Aussproch gibts owa grosse Untaschiede. Mit a weng Übung is s am Portugiesn owa meglich, Spanisch z vasteh. Wenn ma en foigendn Sotz betrochdt:
Fost olle Weata vo da oan Sproch ham sea ähnlich lautende Vawandde in da jeweis ondan Sproch, de wo owa unta Umständn sea sejtn vawendd wean.
(Da Satz bedeidd 'Sie mocht imma des Fensta vorm Omdessen zua.')
Es gibt owa aa a Ozoi vo Weatan, ba dene a Vawandtschoft zwischn de Sprochn ned z eakenna is und de Lait im jeweis ondan Land vor Probleme stejt. Beispui:
boarisch | spanisch | portugiesisch | portugiesisch (Brasilien) |
roa Schinkn | jamón (serrano) | presunto | presunto (cru) |
Kochschinkn | jamón dulce (York) | fiambre | presunto |
Autoweakstott | taller | oficina | oficina |
Biro | oficina | escritório | escritório |
Boh | tren | comboio | trem |
Muaddasprochla vom Portugiesischen kena in da Regel Spanisch lesn und umgekeat, aa wanns de gsprochane Sproch vom jeweis ondan ned vastenga.
Wia im Middloida Portugal sei Kolonialreich afbaut hod, is de portugiesische Sproch mit lokaln Sprochn vo de eaobatn Gebiete in Kontakt kema und es san Mischsprochn entstondn, de wo bis zan 18. Joarhundat in Asien und Afrika ois Vakeassprochn vawendd worn san. De Mischsprochn san za Umgangssprochn worn und existian in de foigendn Gebiete heit no:
Kap Verde:
Äquatorial-Guinea:
Guinea-Bissau und Senegal:
Indien:
Macau:
Malaysia, Singapur:
Holländische Antilln und Aruba:
São Tomé und Príncipe:
Sri Lanka:
Suriname:
A boa Hybriddialekte existian duatn, wo Spanisch und Portugiesisch afeinanda troffn san:
De portugiesische Sproch hod a sea komplexe phonetische Struktur, wos fia Sprochwissenschoftla bsondas interessant mocht. De Sproch hod mea wia 9 Vokale, 5 nasale Vokale (de manche Linguistn ois Allophone vo Vokale betrochtn), 10 Diphthonge, 5 nasale Diphthonge und 25 Konsonantn.
Bilabial | Labiodental | Dental | Alveolar | Postalveolar | Palatal | Velar | Uvular | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Plosive | p | b | t̪ | d̪ | k | g | ||||||||||
Nasale | m | n | ɲ | |||||||||||||
Frikative | f | v | s | z | ʃ | ʒ | ʁ | |||||||||
Laterale | l | ʎ | ||||||||||||||
Flaps | ɾ |
Dees Portugiesische Alphabet vawendd 23 Buachstobm vom lateinischen Alphabet – A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, X, Z – und mocht aussahoib vo Nama koan Gebrauch vo K, W, und Y. 2009 is in Brasilien a neie Rechtschreibung eigfiat worn, de wo aa de Buachstobm wieda enthoidn duat.
Zuasetzli wean foigende Buachstobm mit Diakritika vawendd: Á, Â, Ã, À, Ç, É, Ê, Í, Ó, Ô, Õ, Ú
A boa Hiweis zua Aussprååch vom eirobhejschn Portugiesisch, wias eppa z Lissabon gredd wead:
Buachstob | Position | Aussproch | Beispui | Aussproch | Iwasetzung |
---|---|---|---|---|---|
a | unbetont | [ɐ] | da manhã | [dɐ mɐ̃'jã] | in da Friah |
e | unbetont | ["dö"] (ähnlich wiah franz., fast vaschluggt) | de frente | [d(ö) 'fren.t(ö)] | vo vorn |
s, z | am Ende | [sch] | três | [treisch] | drei |
s | vor Konsonantn | [sch] | festa | [fäschtɐ] | Fesdhl |
ç | immer | [ß] | caçador | [kɐssɐ'dor] | Jàga |
o | am Ende | [u] | quatro | [kwatru] | fíare (4) |
l | am Ende | [hartes l] | Pastel | [Pɐsch'täl] | Kuacha |
r | am Anfang | [chr] | rio | [chriu] | Fluss |
r | am End | [r] (õafach grojt) | pagar | [pɐ'gar] | zåjn |
rr | immer | [chr] | carro | [cachro] | Audto |
j | immer | [sch]stimmh. | jogar | [schu'gar] | spuin |
ch | immer | [sch] | chocolate | [schukuladt(ö)] | Schogglad |
ei | immer | [e-i] | meia lua | [me-ia lua] | Hoibmond |
um, un | immer | [ung] | um | [ung] | õans |
lh | immer | [lj] | filho | [filju] | Sohn |
nh | immer | [Nasalvokal + nasal ng] | tenho | [tẽnju] | i håb |
g | vor e und i | [sch]stimmh. | genial | [schenial] | genial |
h | immer | [-] | hora | ['o.rɐ] | Stund |
qu | vor e und i | [k] | quem | [keng] | wer |
qu | vor a | [kw] | quando | [kwandu] | wenn |
z | Wortanfang/-Mitte | [s]stimmh. | beleza | [b(ö)lesɐ] | Scheeheit |
ão | immer | [aung] | alemão | [alemaung] | Deitsch/Deitscha |
õe | immer | [oing] | limões | [limoingsch] | Limonen |
ãe | immer | [aing] | pães | [paingsch] | Brote |
Diakritika:
Werdta mit Schdrích oda Dàchal drauf wern åjweij betont:
Buachstob | Aussproch | Beispui | Aussproch | Iwasetzung |
---|---|---|---|---|
â | [ɐ] | diâmetro | [diɐm(ö)tru] | Durchmesser |
ê | [ee] | você | [wu'ssee] | Sie (Heflikeitsform) |
é | [ä] | é | [ä] | (s') is |
ó | [eher å åjs wiah o: ɔ] | só | [sɔ:] | bloß |
ô | [o] | estômago | [(ö)scht'o.mɐgu] | Måång |
A boa Hiweis zua Aussproch vom brasilianischn Portugiesisch, wias eppa z Rio de Janeiro gredd wead:
Buachstob | Position | Aussproch | Beispui | Aussproch | Iwasetzung |
---|---|---|---|---|---|
s, z | am Ende | [sch] | três | [treisch] | drei |
o | am Ende | [u] | quatro | [quatru] | via |
de,te | am Ende | [dschi] | de frente | [dschi frentschi] | vo vorn |
l | am Ende | [u] | Brasil | [brasiu] | Brasilien |
r | am Anfang | [h] | rio | [hiu] | Fluss |
rr | immer | [h] | carro | [caho] | Auto |
j | immer | [sch]stimmh. | jogar | [schugá] | spuin |
ch | immer | [sch] | chocolate | [schokoladschi] | Schokolad |
e | am Ende | [i] | ele | [eli] | er |
ei | immer | [e-i] | meia lua | [me-ia lua] | Hoibmond |
um, un | immer | [ung] | um | [ung] | oans |
lh | immer | [lj] | filho | [filju] | Sohn |
nh | immer | [nj] | tenho | [tenju] | i hob |
g | vor e und i | [sch]stimmh. | genial | [scheniau] | genial |
h | immer | [-] | hora | [ora] | Stund |
qu | vor e und i | [k] | quem | [keng] | wer |
qu | vor a | [kw] | quando | [kwandu] | wenn |
z | Wortanfang/-Mitte | [s]stimmh. | beleza | [belesa] | Scheeheit |
ão | immer | [aung] | alemão | [alemaung] | Deitsch/Deitscha |
õe | immer | [oing] | limões | [limoingsch] | Limonen |
ãe | immer | [aing] | pães | [paingsch] | Brote |
In da friaran portugiesischn Literatua hod de Poesie de hexte Bedeitung ghobt. Oana vo de berihmdastn Dichda vo Portugal is da Luís de Camões (* 1524; † 1580), wo mitm Epos De Lusiaden oans vo de wichtigstn Weake gschoffn hod. Sei Bedeitung wead ned zletzt doduach illustriat, dass de portugiesische Entsprechung zan deitschn Goethe-Institut Instituto Camões hoasst und da Nationalfeiadog vo Portugal („Dia de Portugal“ – Dog vo Portugal) afn 10. Juni, en Dodesdog vom Nationaldichda glegt worn is.
Ondare wichtige Autorn san da Romancier Eça de Queirós (1845–1900), da Dichda Fernando Pessoa (1888–1935), dar brasilianische Dichda und Romancier Machado de Assis (1839–1908), da brasilianische Romancier Jorge Amado (1912–2001), und da Literatuanobelpreisdrega José Saramago (1922–2010).
De Portugiesische Sproch wead reguliat duach
Wikibooks: Portugiesisch – eppas zum Lerna und Lehra. |
This article uses material from the Wikipedia Boarisch article Portugiesische Sproch, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Der Inhalt ist verfügbar unter CC BY-SA 4.0, sofern nicht anders angegeben. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Boarisch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.