Hetscherl oda Hetschal, aa Hetschepetsch oda Hetschepetsche, aa Hagebutten, nennt ma de Fricht vo vaschiedane Wüdrosnoatn, vua oim Hundsrosn.
Der Artikl is im Dialekt Weanarisch gschriem worn. |
Und weu de Hundrosn oft ois Heckn vuakumman, hod se davo aa da Nauman vau da Frucht obgleidt: Hag - Hecke - Hetschal und Hag - Butten (= Vadickung) - Hagebuttn. Hetscherl nennt ma owa aa de Wüdrosn, aun dena wos de Frucht woxn duat.
Hetschepetsch woa uaspringlich de Bezeichnung fia a Hetschalmarmelad. Späda is draus a Synonym fia Hetschal wuan. De Heakumft vau dera Bezeichung is unkloa. Intressant is de Ähnlichkeit min Englischn hotch-potsch/hodge-podge (Eintopf, Mischmasch).
In Vinschgau und im Owainntoi sogt ma Pfrosln, in aan Tei vom Unterinntoi Arschkitzl, in owan Eisacktoi und westlichn Pustertoi haasst mas Dornäpfl, im westlichn Bundesland Soizburg dafia Dörneräpfl und in da Gegnd um Innsbrugg sogt ma Häglputzn.
Aus Hetscherl kaun mar an Tee, a Marmelad, an Schnops odar aa an Fruchtwei mochn.
Hetschepetsche san owa aa traditionölle Heupflaunzn. Es wiad eana u. a. aa a Wiakung gegn Arthrose, Rheuma und Gicht nochgsogt. A Forschergruppn aun da Universität Kopenhagen hod 2004 die positiven Effekte vo ana Eanearungstherapie mit Hetschalpuiva beschtätigt.
Im Volksliadl Ein Männlein steht im Walde (vaum Hoffmann von Fallersleben) is des Hetschal gmaant und ned da Fliangpüz. In da easchtn Strophn wiad ma bewusst in de Irren gfiat, in da zweitn Strophn kaun ma daun de Auflesung vo dem Räzl scho auhnen. Und in da drittn Strophn, de wos oba kaa Sau mea kennt, stähz daun.
This article uses material from the Wikipedia Boarisch article Hetscherl, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Der Inhalt ist verfügbar unter CC BY-SA 4.0, sofern nicht anders angegeben. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Boarisch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.