Сана
Сана (баҫым ҡуйыу варианттары: Сана́ һәм Са́на; ғәр.
Халҡы — 2 575 347 кеше (2012).
| Ҡала | |
| Сана ғәр. صنعاء | |
 | |
| Ил | |
|---|---|
| Координаталар | |
| Мэр | Абдул-Ҡадир Хилал |
| Беренсе мәртәбә телгә алынған | I быуат |
| Майҙаны | 126 км² |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклеге | 2200 м |
| Климат тибы | тропик, сүлле |
| Халҡы | 2 575 347 кеше (2012) |
| Тығыҙлығы | 20 439,26 кеше/км² |
| Сәғәт бүлкәте | UTC+3 |
| Телефон коды | 01 |
| Һанлы танытмалар | |
.svg)
Атаманың барлыҡҡа килеүе
Топонимика
Сана — ике эра араһында нигеҙләнгән боронғо ҡала. Топоним көньяҡ ғәрәп сығышлы һәм «ныҡ, нығытылған ҡаралты» тигәнде аңлата.
Заманса норматив урыҫса исеме
1966 йылда ғәрәп географик атамаларын урыҫса яҙыу ҡағиҙәләре рәсми раҫлана. Транскрипция нигеҙендә, ҡала «Санъа» (ғәр. صنعاءصنعاء) тип яҙылырға тейеш. Әммә атама ҡәҙимге «Сана» формаһында һаҡланып ҡала. 1986 йылда баҫылған «Сит ил географик атамалары һүҙлеге»ндә (Словарь географических названий зарубежных стран) шулай уҡ традицион «Сана» формаһы бирелгән.
Географияһы
Ҡала илдең эске өлөшөндәге яҫы таулыҡта, диңгеҙ кимәленән 2200 метр бейеклектә урынлашҡан, уны тирә-яҡап тауҙар уратып алған.
Климаты
Сана климаты сүлле тропик. Әммә диңгеҙ кимәленән юғары бейеклектә (2200 м) урынлашҡанға күрә, ҡалала климат йомшаҡ. Йәй йылы һәм тик һирәк кенә ныҡ эҫе була. Ҡыш йомшаҡ, ҡайһы ваҡыт ҡырау төшөүе мөмкин.
| Ҡала климаты | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Күрһәткес | Ғин | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Йыл |
| Абсолют максимум, °C | 28 | 28 | 31 | 31 | 32 | 32 | 32 | 32 | 32 | 33 | 29 | 28 | 33 |
| Уртаса максимум, °C | 22 | 23 | 24 | 24 | 26 | 28 | 28 | 27 | 26 | 23 | 22 | 21 | 25 |
| Уртаса температура, °C | 16 | 18 | 20 | 20 | 22 | 23 | 24 | 23 | 22 | 18 | 16 | 15 | 20 |
| Уртаса минимум, °C | 10 | 12 | 15 | 16 | 18 | 19 | 20 | 19 | 18 | 13 | 10 | 10 | 15 |
| Абсолют минимум, °C | 1 | 2 | 7 | 8 | 7 | 11 | 8 | 7 | 8 | 3 | 1 | 0 | 0 |
| Яуым-төшөм нормаһы, мм | 0 | 2 | 9,9 | 14,7 | 4,7 | 17,8 | 49,9 | 63,6 | 24 | 7,5 | 4,4 | 0 | 198,5 |
| Сығанаҡ: Национальный погодный сервис, weatherbase | |||||||||||||
.
Халҡы
|
|
Иҡтисад
Ҡалала биҙәнеү әйберҙәре, көмөш, күн әйберҙәре, ебәк, балаҫ, ҡәһүә, сәнғәт әйберҙәре, туҡымалар менән сауҙа итәләр, туризм хеҙмәте әүҙем күрһәтелә.
Иҫтәлекле урындар
Ҡалала төрлө ҙурлыҡтағы 50-гә яҡын мәсет бар, шунлыҡтан борон Сана ҡалаһын «күп манаралы» тип йөрөткәндәр.
- Бөйөк мәсет (Мәсет әл-Джами әл-Кәбир) (VII быуат)
- Сәләх-әт-Дин мәсете (XIII йәки XIV быуат, ә манара XVI быуатта төҙөлгән)
- Әл-Баҡырийа мәсет (1597 йыл)
- Талха мәсете (1619—1620 йылдар)
- Әл-Мәһди мәсете (1750—1751 йылдар)
- Әс-Сәлих мәсете
- Милли музей
- Ғәскәр музейы
- Суҡ-әл-Милх (үҙәк баҙар)
- Суҡ-әл-Ҡат баҙары (Иҫке ҡаланың көнсығышында) — ғәрәп баҙарҙарының иң боронғоларының береһе
- Иҫке ҡаланың урамдары һәм тыҡрыҡтары
- Йорт-манаралар
- Дар әл-Хәжәр — Имам Яхъя ибн Мөхәммәдтең йәйге резиденцияһы
Туғандаш ҡалалар
Иҫкәрмәләр
Әҙәбиәт
- Густерин П. В. Йеменская Республика и её города. — М.: Международные отношения, 2006.
- Густерин П. Дар-аль-хаджар — дворец на скале // Азия и Африка сегодня. — 2007. — № 11.
- Густерин П. В. Города Арабского Востока. — М.: Восток—Запад, 2007. — 352 с. — (Энциклопедический справочник). — 2000 экз. — ISBN 978-5-478-00729-4.
- Густерин П. В. Санайская группа сотрудничества: результаты и перспективы // Дипломатическая служба. — 2009. — № 2.
Һылтанмалар
- Густерин П. В. Хронология россия-йеменское мөнәсәбәттәре
This article uses material from the Wikipedia Башҡорт article Сана, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башҡа шарт булмаһа, CC BY-SA 4.0 лицензияһына ярашлы, эстәлек менән һәр кем файҙалана ала. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Башҡорт (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.