کابول
کابۇل (فارسجا: کابل) افغانیستانؽن پایتختیدیر.
بۇ شهر ۲۰۰۰ و ۱۵۰۰-جۆ میلاد'دان اؤنجه ایللر آراسؽندا سالؽنؽبدؽر. کابۇل شهرینین اهالیسی ۲۰۰۶–جؽ ایله اوْلان تخمینه اساساً ۲.۵۳۶.۳۰۰ نفردیر. عئینی زاماندا اؤلکهنین کابول ویلایتینین ده اداره مرکزی اوْلان شهر اؤلکهنین شرقینده یئر آلؽر. ۲۰۱۱-جی ایلین رسمی رقهملرینه گؤره شهر اطرافی لئریلئ بیرلیکده ۳،۹ میلیونا یاخؽنلاشان اهالیسی ایله یالنؽز اؤلکهنین دئییل مرکزی آسیانؽن دا اهمیتلی مرکزلری آراسؽندادؽر.
کابۇل کابل | |
|---|---|
مئتروپولیس | |
 ساعات عقربهلری فؽرلانان، اۆستدن: محلهنینآرخاسؽنداکؽ هیندۇکئش داغؽ؛ دریای کابۇل چایؽ دولۇ وضعیتده؛ آرخا پلاندا بؤیۆک میکرو رایونلارؽن اولدۇغۇ عبدالحق مئیدانؽ؛ ۱۶-جؽ عصر بابۇر باغلارؽ ایچینده؛ عبدالرحمان مسجیدی. | |
  کابۇل  کابۇل | |
| موختصاتلار: 34°32′N 69°10′E / 34.533°N 69.167°E 69°10′E / 34.533°N 69.167°E | |
| اؤلکه |  افغانیستان |
| ویلایت | کابل |
| No. of districts | 22 |
| Capital formation | 1776 |
| ایداره | |
| • نووع | Municipality |
| اراضی | |
| • جمع | ۱٬۰۲۳ km2 (۳۹۵ sq mi) |
| اوجالیق | ۱٬۷۹۱ m (۵٬۸۷۶ ft) |
| جمعیت (2015) | |
| • جمع | ۴٬۶۳۵٬۰۰۰ |
| • سیخلیق | ۴٬۵۰۰/km2 (۱۲٬۰۰۰/sq mi) |
| Kabul urban agglomeration | |
| دمونیم | Kabuli, Kabulite |
| ساعات قورشاغی | یوتیسی +4:30 (Afghanistan Standard Time) |
| Postal code | 100X, 101X, 105X, 106X |
| تیلفون کودلاری | (+93) 20 |
| Climate | BSk |
| وئب سایت | km |
اؤلکهنین تیجارت و مدنی مرکزی اوْلان شهر هیندوکوش داغلاری ایچینده کابول چایی بویۇنجا ایرهلیلهیهن دار بیر وادیده دنیز سوییهسیندن ۱۸۰۰ متر یوکسکلیک تئ قۇرۇلمۇشدۇر. کابۇل، شیمالدا هیندوکوش داغلارؽنداکؽ کئچیدلره کئچید یوللارؽ و جنوبدا پاکیستانا اوزانان هایبر کئچیدینی نظارت ائتمهسینی ایمکان وئرَن الوئریشلی کونومویلا ایستراتئژی بیر شهردیر. آیرؽجا شهرین، اؤلکه ایچینده قندهار، هرات و مزار شریف، اؤلکه خاریجینده ایسه جلال آباد اۆزریندن پیشاور ایله یاخشؽ بیر قۇرۇ یول علاقهسی واردؽر.
کابۇلۇن اهمیتلی تیجارت محصوللارؽ؛ تزه و قۇرۇدۇلمۇش مئیوه، جویز-فؽندؽق، افقان کیلیملری، دری و قویۇن دریسی، ایچ گئییم و موبل. باشلؽجا صنایع محصۇللارؽ ایسه؛ پامبؽقلی و یۆنلۆ توْخۇما، یئیهجئک محصۇللارؽ و مرمر. کابۇلدا چوخ سایدا تاریخی قورولوش و بابۇرۇن مزارؽ تاپؽلار. هم ده اونۇن آدؽنؽ داشؽیان باغچادان باشقا بیر چوخ پارک و باغچا شهری بَزَییر کی ۱۹۷۸ ایشغالؽندان اوّل ده ایندیکی واختدا دا شهرین بؤیۆک تۇریزم آچؽغا چؽخمامؽشؽ واردؽر. لاکین روسلارلا دؤیوشون باشلادؽغؽ ۱۹۷۸-جی ایلدهن بری شهرین ایقتیصادی فعالیّتلری اهمیتلی اؤلچۆده آزالمؽشدؽر. سون ایللرده، خۆصۇصیله ۲۰۰۱-جی ایلدهن سوْنرا حامد کرزای دؤورۆنده بۇ مؤوضۇعدا بیر جانلانما اوْلدۇغۇ گؤرۆلمکدهدیر.
کابۇل، ۳.۵۰۰ ایللیک تاریخی، گونئی(جنۇب) و اوْرتا آسیا تیجارت یوللاری اوزریندهکی ایستراتئژی مؤوقئعیتی اۆچۆن بیر چوخ دؤولتین دؤیۆش ساحهسی اوْلمۇش و داواملؽ ال دییشدیرهن گؤزده بیر شهردیر. ۱۹۷۸-جی ایلدکی روس و ۲۰۰۱-جی ایلدکی آمریکا بیرلشمیش ایالتلری ایشغالی ایسه یاخؽن تاریخده گؤرۆله نۆمۇنهلریندندیر.
تاریخ
شهرین کئچمیشی ۳٬۵۰۰ ایل اوّله قدر دایانیر کی مؤ ۱۵۰۰ ایللرینده قورولدوغو معلومدور. تۆرکجهده کابول (آ اوزادیلاراق و اینجه اوخونور) اوْلان آدین اصلی قبول دور. شهرین آدی تاریخده، هیندیلر ین مقدس کیتابلاریندان ریگ ودا دا کوبها ، باتلامیوس اون کیتابلاریندا کوپهن چایی کناریندا کابولیلرین کابوورا شهری و چین سیاحتناملرینده کاو-فو شکیللرینده کئچر. ۶ و ۷ عصرلرده شهر اورتا آسیا نین ان اهمیتلی شهری ایدی. ۱۳عصرده موغول حوکومداری چینگیز خان شهری اله کئچیردی. ۱۵۰۴ دا هیند-تورک ایمپراتورلوغو نون قوروجوسو بابور، کابولی آلاراق دؤولتینه باشکند ائتدی. شهر، ۱۷۳۸ده ایران حؤکمداری نادر شاه طرفیندن آلینانا قدر هیند-تورک ایمپئراتورلوغونون حوکومتینده قالدی. ۱۷۴۷ ده احمد شاه ابدال بؤلگهده ایلک موستقیل افقان دؤولتینی قوردو. کابول ۱۹ عصرده ایکی دفعه اینگیلیسلرین علینه کئچدی.
۱۹۷۸-جی ایلده روسلار طرفیندن آلینان شهر، روسلارین آغیر بیر مغلوبیتله ۱۹۸۸-جی ایلده گئری چکیلمهسیندن سوْنرا ۲۰۰۱-جی ایلده آمریکا بیرلشمیش ایالتلری طرفیندن اوسامه بین لادین این بۇ اؤلکهده تشکیلاتلانماسی بهانه ائدیلهرک ایشغال ائدیلدی. اؤلکهده آمریکا بیرلشمیش ایالتلری دستکلی بیر حؤکومت قۇرولماسینا باخمایاراق شهرین ایدارهسی و تهلوکهسیزلیگی هله ده بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی طرفیندن تامین ائدیلمکدهدیر.
حؤکۆمت و سیاست
شهرین مؤوجۇد بلدییه باشچؽسؽ ۲۰۱۰-جۇ ایلین ژانویه آیؽندا دؤولت باشچؽسؽ حامد کرزای طرفیندن محمد یونس نو اندیش سئچیلدی.
ساغلاملؽق خیدمتی
افقانیستاندا صحیّه خیدمتلری نیسبتاً یوکسولدور. وارلؽ اینسانلار مۆعالیجهلرینی عۆمۇمیتله خاریجده رئاللاشدؽرؽرلار. ایندیکی واختدا کابۇلدا بیر نئچه خسته خانا وار؛
- اۇشاق فرانسه طیب اینستیتوتو
- ژامهوریات خسته خاناسی
- سردار محمد داوود خان خسته خاناسی
- جینناه خسته خاناسی (اۆرتیم (تولید) مرحلهسینده)
- وزیر اکبر خان خسته خاناسی
- مالالان دوغوم خسته خاناسی
- رابیا-۱-جی-بالکی دوغوم خسته خاناسی
- Maywand خسته خاناسی
- آفسهار خسته خاناسی
- نوور گؤز خسته خاناسی
- آتاتورک اوشاق خسته خاناسی
- آمریکا طیب مرکزی
- دک-آلمان طیب تانی مرکزی
قارداش شهرلری
- شابلون:بایراکسیمگئ 'کازان' روسیه
بیرده باخ
- کابول زووپارک
- افقانیستانداکی شهرلر سیاهیسی
قایناقلار
This article uses material from the Wikipedia تۆرکجه article کابول, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). عکسی بللیلشدیریلمزسه، ایچیندهکیلر CC BY-SA 4.0 لیسانسی آلتیندادیلار. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki تۆرکجه (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.