Бакъ

Бакъ (символ: ) ккола Бакъулабин абулеб системаялъул (гIурус мацIалда — Солнечная система) бакьулъ бугеб цIва.

Бакъ ☉
Бакъ
True-color image taken in 2019 in the entire spectrum of visible light using a solar filter.
Бакъ
False-color image taken in 2010 as seen in ultraviolet light (wavelength of 30.4 nm)
Names Бакъ, Sol, Sól, Гьелиос
Сипатал Соларияб (инг. solar)
Халкквеялъул баянал
Ракьалдаса
гьоркьохъеб манзил
11,496⋅108 km
8 min 19 s at light speed
Визуалияб гвангъи (V) −26.74
Абсолютияб магнитуда 4.83
Спектралияб классификация G2V
Металлъи Z = 0.0122
Ангуларияб роцен 31.6–32.7 minutes of arc
0.527–0.545 градус
Орбиталиял тӀабгӀал
Рахьдал нухалъул
гӀищалдаса гьоркьохъеб манзил
≈ 2,7⋅1017 км
29,000 канлъул лъагӀел
Галактикияб период (2.25–2.50)·108 yr
Хехлъи ≈ 251 км/с (Рахьдал нухалъул центералда сверун орбита)
≈ 20 км/с (цӀваялъул гӀагарлъухъ ругел цогидал цӀвабзазул гьоркьохъеб хехлъиялда хурхун)
≈ 370 км/с (relative to the cosmic microwave background)
Физикиял сипат-суратал
Экваториалияб радиус 695,700 км,
696,342 км
109 × Ракьалъул радиус
Экваториалияб горсвери 4,379⋅106 km
109 × Ракь
Flattening 9⋅10-6
ТӀасалъиялъул гӀатӀилъи 6,09⋅1012 km2
12 000 × Earth
Volume 1,41⋅1018 km3
1 300 000 × Earth
Масса 1,9885⋅1030 kg
332 950 Earths
Гьоркьохъеб гъункел 1,408 g/cm3
0,255 × Earth
Центералъулаб гъункел (моделхинабураб) 162,2 g/cm3
12,4 × Earth
Equatorial surface gravity 274 m/s2
28 × Earth
Moment of inertia factor 0,070 (estimate)
Escape velocity
(from the surface)
617,7 km/s
55 × Earth
Temperature Center (modeled): 1,57⋅107 K
Photosphere (effective): 5772
Corona: ≈ 5⋅106 K
Luminosity (Lsol) 3,828⋅1026
≈ 3,75⋅1028 lm
≈ 98 lm/W efficacy
Color (B-V) 0.63
Mean radiance (Isol) 2,009⋅107 W·m−2·sr−1
Age ≈ 4.6 billion years (4,6⋅109 years)
Rotation characteristics
Obliquity 7.25°
(to the ecliptic)
67.23°
(to the galactic plane)
Right ascension
of North pole
286.13°
19 h 4 min 30 s
Declination
of North pole
+63.87°
63° 52' North
Sidereal rotation period
(at equator)
25.05 d
(at 16° latitude) 25.38 d
25 d 9 h 7 min 12 s
(at poles) 34.4 d
Rotation velocity
(at equator)
7,189⋅103 km/h
Photospheric composition (by mass)
Hydrogen 73.46%
Helium 24.85%
Oxygen 0.77%
Carbon 0.29%
Iron 0.16%
Neon 0.12%
Nitrogen 0.09%
Silicon 0.07%
Magnesium 0.05%
Sulphur 0.04%
Бакъ
Бакъ

Гьелда сверун сверулел руго планетаби жидер спутникалгун, астероидал, кометаби, метеорал (жидеде "рортулел цIваби"-ян абулел) ва гь. ц.

Бакъалда сверун буго 8 кIудияб планета. Амма гьел киназдасаго, цадахъ росун цIаниги, Бакъ бакIаб буго 750 нухалъ.

Бакъалдаги ракьалдаги гьоркьоб бугеб манзил бащадаб буго 149,6 миллион километралда (гьеб буго гьоркьохъеб къадар). Бакъул канлъиялъ гьеб манзил тола 8 минутги 20 секундагIан заманалда.

Ракьалдаса Бакъ бакIаб буго 333 азаргогIан нухалъ. Бакъалъул радиус 696 азарго километралда бащадаб буго, ай ракьалъулалдаса 109 нухалъ цIикIкIун. Щибаб секундалъ канлъадеги сверун Бакъалъул бакIлъи дагьлъула 4 миллион тоннаялъ, амма гьелъул жиндирго бакIлъиялда данде гьеб гIемераб жо кколаро.

Бакъалъул спектралияб класс буго G2V (V ккола рималъулаб "5") ва гьеб рикIкIуна тIугьилаб карликӀлъун. Бакъалда тIаса рахъалъул хинлъи гIагараб буго 6 азарго градусалде, гьелъул бакьулъ бугеб хинлъи рикIкIуна 10—15 миллион градусалда бащадаблъун, щайгурелъул гьединаб температура (хинлъи) къваригIуна цIвабзазда жаниб водородалъул гелий лъугьунел Термоядерниял реакцияби лъугьине ккани.

Астрономазул баяназда рекъон, Бакъалъ гьанжелъагIан бан буго 5 миллиардгIан сон ва гьедигIанго жеги базеги буго.

Гьеб заманалде (5 млрд соналдаса) гьеб понцIон бачIун кIодолъизе буго, ай Бакъалъул лъугьуна багIараб гигант абураб цIва.

Гьелдаса хадуб гьелъ тIаса хъал (слой) рехизе буго ва хутIизе буго жибго бакьулъ букӀараб ядро. Гьединаб цIваялде абула хъахIаб карликӀилан. ХъахIал карликӀал ккола цIакъ гьитIинал, амма цIакъ ракIал цIвабзазул тайпа.

ХІужаби

Tags:

ГIурус мацI

🔥 Trending searches on Wiki Авар:

БалдукьЛагадухъ (Закатала район)URLКаспий ралъад2008 сонУнсоколо мухъДадулазда2009 сон2001 сонЕвропаялъул цолъиКъуръанXII гІасруГьамиштІаСтавропол улкаАгъвалиШеки мухъ2016 сонПутин, Владимирил ВладимирКӀАбхазияГъалгъай2006 сонМикмакалКудалиб росдал боЭхеди Чардахъ1 июльГьидерил сверел7 январьМарсан2004 сонБасарУзбекистанТушШитлибСуниЖажадаХамагъибКуллабПольшаПалтогаАваразул ханзабазул сияхӀАхӀмад ЧинарМуниб росдал бо25 мартТуплисИндияГӀебутӀаЛахчайидаМанасросу2015 сон16 мартЖугьутІ динАзарбижан18 мартБехе ТалаСочиГьамищтІа росдал боUTCХидиб росдал боХъирим🡆 More