Cabardianu
El cabardiano, cabardino, circasiano oriental o cherqués (autoglotónimu адыгэбзэ adəgăbză) ye una llingua caucásica de la caña circasiana, próxima al adigué, y que ye falada polos cabardinos, un pueblu circasiano qu'habita na república de Kabardino-Balkaria en Rusia.
Hai falantes de cabardiano na diáspora circasiana, presente mayoritariamente en Xordania, Turquía, Siria y Estaos Xuníos.
 адыгэбзэ / adəgăbză' | |
|---|---|
| Faláu en |  Rusia |
| Rexón | Rusia Rusia |
| Falantes | 1 012 000 |
| Puestu | Nun ta ente los 100 primeros. (Ethnologue 1996) |
| Familia | Llingües caucásiques |
| Alfabetu | Cirílicu |
| Estatus oficial | |
| Oficial en | Kabardia-Balkaria Karacháyevo-Cherkesia |
| Reguláu por | Nun ta reguláu |
| Códigos | |
| ISO 639-1 | nengún |
 Circasiano | |
Descripción llingüística
El cabardiano tien 47 o 48 fonemes consonánticos, de los cualos 22 o 23 son fricativos (dependiendo de si considérase [h] un fonema). Tal númberu de fonemes consonánticos oldea col amenorgáu númberu de fonemes vocálicos: namái dos. El cabardiano ye una de les poques llingües que tien una clara distinción ente africaes eyectivas y fricatives eyectivas.
El cabardiano escribir en alfabetu cirílicu y, al igual que'l restu de llingües caucásiques noroccidentales, tien un complexu sistema verbal. Ye una llingua ergativa.
Dialeutos
El cabardiano tien dos dialeutos: besleney y terek (esti postreru ye base de la llingua lliteraria). Dellos llingüistes afirmen que'l cabardiano nun ye más qu'un dialeutu del adigué o circasiano, que consta de tolos dialeutos del adigué y del cabardiano xuntos. Los cabardianos mesmos llamen a la so llingua adighabze ("llingua adigué"). Munchos llingüistes, incluyíu Georges Dumézil, emplegaron los términos circasiano oriental (cabardiano) y circasiano occidental (adigué) pa evitar tracamundios, pero los términos "circasiano" y "cabardiano" pueden atopase na lliteratura llingüística. Esisten numberoses claves fonétiques y léxiques distintes que crean una separación razonablemente bien definida ente los dos dialeutos circasianos, pero'l grau en que son mutuamente intelixibles entá nun se determinó. L'asuntu complicar pola esistencia del besleney, que de cutiu ta consideráu como un dialeutu del cabardiano, pero que caltién munches carauterístiques de mancomún con dellos dialeutos del adigué.
Dende 2004, la televisión pública turca Türkiye Radyo Televizyon Kurumu emite selmanalmente un programa de media hora nel dialeutu terek del kabardiano.
Referencies
Referencies
Enllaces esternos
Consulta la edición de Wiki en cabardianu.- Ranko Matasović. «A Short Grammar of Kabardian». (n'inglés)
- Adyga.org - Popular foru circasiano (circaciano)
- Audiu.Adyga.org - Diccionariu virtual de circasiano {{n'idioma|circasiano)
- Atlas of Caucasian Languages, Guide: North Caucasian (n'inglés)
- Ethnologue: cabardiano (n'inglés)
- Alfabetu cabardiano
- Lleiciones online del idioma circasiano
Datos: Q33522
Multimedia: Kabardian language
This article uses material from the Wikipedia Asturianu article Cabardianu, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). El conteníu ta disponible baxo los términos de la CC BY-SA 4.0 si nun s'indica otra cosa. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Asturianu (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.