প্ৰাকৃতিক সম্পদ (ইংৰাজী: Natural Resources) হৈছে প্ৰকৃতিৰ বুকুত পোৱা যিবোৰ পদাৰ্থ জীৱৰ জীৱন তথা জীৱনধাৰণৰ বাবে আৱশ্যক। মাটি,পানী,বায়ু,খনিজ পদাৰ্থ,উদ্ভিদ তথা প্ৰাণী আদি সকলো প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ অন্তৰ্গত। প্ৰকৃতিবিদ ৰবাৰ্ট.ডি.হামৰিনৰ মতে প্ৰাকৃতিক সম্পদ হল “The ultimate supply factor – will act either as serious constraint or as a vibrant, sustaining contributor to growth.
এই প্ৰবন্ধটোত তথ্যসূত্ৰৰ এখন তালিকা দিয়া আছে, কিন্তু ইয়াৰ উত্স পৰিষ্কাৰ নহয় কাৰণ শাৰীবোৰৰ মাজত উদ্ধৃতি যথেষ্ট পৰিমাণে দিয়া হোৱা নাই। অনুগ্ৰহ কৰি উপযুক্ত উদ্ধৃতি অন্তৰ্ভুক্ত কৰি এই প্ৰবন্ধটো উন্নত কৰাত সহায় কৰক। |
”প্ৰাকৃতিক সম্পদবোৰ – জৈৱ ৰাসায়নিক আৰু ভৌগোলিক বিৱৰ্তনৰ মূল উৎস। ইয়াক কোনেও নিজ ইচ্ছাত পৰিচালিত কৰিব নোৱাৰে। অৱশ্যে এই সম্পদ সমূহ একমাত্ৰ মানুহৰ প্ৰতিভা আৰু প্ৰয়োজনীয় প্ৰযুক্তি বিদ্যাৰ বলতহে মূল্যবান হিচাপে পৰিগণিত হয়। ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ মতে প্ৰাকৃতিক পৰিবেশত বিদ্যমান আৰু সমাজৰ উপকাৰৰ বাবে ব্যৱহাৰ যোগ্য যিকোনো সামগ্ৰীয়েই প্ৰাকৃতিক সম্পদ। এই হিচাপে ভুভাগ,জলজ সম্পদ,খনিজ সম্পদ,বনজ সম্পদ,জলবায়ু এই সকলোবোৰ প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ অন্তৰ্গত।
অৰণ্য সম্পদ বুলিলে অৰণ্যৰ গছ-গছনি,হাবি-বন আদিৰ কথাহে ধৰা হয়। এখন দেশৰ প্ৰাকৃতিক পৰিবেশ সুস্থ কৰি ৰাখিবৰ বাবে শতকৰা ৩৩ভাগ ঠাই অৰণ্যই আৱৰা হব লাগে।
অৰণ্যৰপৰা আমি বিভিন্ন ধৰণৰ অৰ্থনৈতিক সামগ্ৰী যেনে - কাঠ,খৰি,কাগজ,খাদ্য সামগ্ৰী,আঠা,ৰেচিন,তেল,ৰবৰ সূতা,লা,বাঁহ-বেত,সুগন্ধি দ্ৰব্য,ঔষধ,ড্ৰাগ ইত্যাদি পাওঁ। অৰণ্যৰ প্ৰধান উৎপাদন হ’ল কাঠ। এই কাঠ ইন্ধন হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰাৰ উপৰিও আন বহুতো কামত প্ৰয়োজন হয়। আমাৰ দেশৰ অৰণ্যত প্ৰায় ২৫,০০০ বিধ মূল্যৱান ঔষধি গছ আছে। এই গছ সমূহৰপৰা বিভিন্ন ৰোগ নিৰাময়ৰ উপাদানবোৰ সংগ্ৰহ কৰা হয়। জিৰনি আৰু প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্যৰ স্থল হিচাপেও অৰণ্যসমূহ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
অৰণ্যত উৎপাদিত গছসমূহে অৰ্থনৈতিক দিশত অৰিহনা যোগোৱাৰ লগতে পৰিবেশৰ ক্ষেত্ৰতো গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদান যোগায়।
পানী প্ৰকৃতিৰ এক মূল্যবান নবীকৰণ সম্পদ। পৃথিৱীৰ বায়ুমণ্ডলত মুঠ ১.৪ বিলিয়ন কিউবিক কিলোমিটাৰ পানী আছে। ইয়াৰে ৯৭ শতাংশ সাগৰীয় পানী আৰু মাত্ৰ ৩ শতাংশ নিৰ্মল পানী। এই তিনি শতাংশ নিৰ্মল পানীৰ ৭৭.২ শতাংশ বৰফ আকাৰে হিমবাহত জমা হৈ আছে,২২.৪ শতাংশ ভূ্গৰ্ভত থকা পানী আৰু মাত্ৰ ০.৩৬ শতাংশ নদী,খাল,বিল,হ্ৰদ আদিত থকা পানী। সাগৰে জলীয় চক্ৰ (ইংৰাজী: Hydrological cycle) ৰ দ্বাৰা পৃথিৱীত নিৰ্মল পানী যোগান ধৰে। প্ৰতি বছৰে সাগৰৰ পৰা ১.৪ ইঞ্চি ডাঠ স্তৰৰ পানী বাষ্পীভৱন হয়। তাৰে ৯০ শতাংশ পানী জলীয় চক্ৰৰ দ্বাৰা পুনৰ সাগৰলৈ ঘূৰি আহে। সৌৰশক্তিয়ে ভূপৃষ্ঠৰ ওপৰত থকা বিভিন্ন জল উৎসৰ পৰা পানীৰ বাষ্পীভৱন ঘটায় আৰু বৰষুণৰ পানী নাইবা বৰফ আকাৰেৰে পুনৰ ই ভূ-পৃষ্ঠলৈ উভতি আহে।
এজন পূৰ্ণাঙ্গ ব্যক্তিক দৈনিক তৃষ্ণা নিবাৰণৰ বাবে তিনি লিটাৰ পানীৰ প্ৰয়োজন। তেনেদৰে দৈনিক বিশ্বত প্ৰায় ৫বিলিয়ন ঘনলিটাৰ বিশুদ্ধ পানীৰ প্ৰয়োজন হয়। বিশ্বত শতকৰা ৭০ ভাগ পানী জলসিঞ্চনৰ কামত ব্যৱহাৰ হয়। ভাৰতবৰ্ষত ৯৩ শতাংশ পানী কৃষিকাৰ্য্যত ব্যৱহাৰ হয়। বিশ্বত শতকৰা ২৫ ভাগ পানী উদ্যোগ সমূহত প্ৰয়োজন হয়।
খনিজ সম্পদ সমূহ অনৱীকৰণ সম্পদ। ১৯৯০-৯১ চনৰ তথ্য অনুসৰি সমগ্ৰ বিশ্বত খনিজ তেলৰ ব্যৱহাৰ ৩.১ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে। আমেৰিকা,যুক্তৰাষ্ট্ৰ,কানাডা,দক্ষিণ আফ্ৰিকা আৰু অষ্ট্ৰেলিয়াত পৃথিৱীৰ ভিতৰত সৰ্বাধিক খনিজ পদাৰ্থ পোৱা যায়। Geological Survey of India ৰ জৰিপ মতে ভাৰতবৰ্ষত ৮৪ বিধতকৈও অধিক খনিজ সম্পদ ইতিমধ্যে আহৰণ কৰা হৈছে।
খনিজ সম্পদ বহু ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰ কৰা যায়। তাৰ ভিতৰত:
খনিজ সম্পদ | অৱস্থান |
---|---|
কয়লা | পশ্চিমবংগ, বিহাৰ, উৰিষ্যা, অসম, মধ্যপ্ৰদেশ |
প্ৰাকৃতিক গেছ | অসম, গুজৰাট |
পেট্ৰ’লিয়াম | অসম, গুজৰাট, মহাৰাষ্ট্ৰ, অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ |
থৰিয়াম | তামিলনাডু, অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ, কেৰালা |
ইউৰেনিয়াম | বিহাৰ, কেৰালা, ৰাজস্থান, অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ, মেঘালয় |
জিপচাম | ৰাজস্থান, অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ, গুজৰাট |
বক্সাইট | বিহাৰ,মধ্যপ্ৰদেশ, গুজৰাট, কৰ্ণাটক, মহাৰাষ্ট্ৰ |
চূণশিল | মধ্যপ্ৰদেশ, তামিলনাডু, অসম |
This article uses material from the Wikipedia অসমীয়া article প্ৰাকৃতিক সম্পদ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). আন একো উল্লেখ নাথাকিলে এই বিষয়বস্তু CC BY-SA 4.0 ৰ আওতাত উপলব্ধ। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki অসমীয়া (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.