Human Development Index

De Human Development Index, kortweg HDI, is en Index dor för, wie dat mit de Minschen in de verscheden Länner up de Welt geiht un steiht.

De HDI warrt vun 1990 af an in den Human Development Report vun dat Programm to'n Vörankamen vun de Vereenten Natschonen (UNDP) rutbröcht.

Human Development Index
Weltkoort mit’n HDI-Weert (ungliekheitsbereinigt; baseert op Daten von 2018, 2019 rutgeven).
    0,800–1,000 (temlich hoog)
    0,700–0,799 (hoog)
    0,550–0,699 (middel)
    0,350–0,549 (sied)
    keen Daten

De HDI is to'n groten Deel vun den Ökonomen Mahbub ul Haq ut Pakistan utfunnen wurrn. Dor hett he eng mit den Ökonomen un Dräger vun den Nobelpries Amartya Sen ut Indien un den Weertschopswetenschoppler un Politiker Meghnad Desai ut Grootbritannien bi tosamenarbeit'.

Wat warrt vergleken?

Anners as bi de Weltbank ehrn Lännervergliek warrt nich bloß up dat Bruttobinnenlandprodukt (BBP), ümrekent up jeden Inwahner vun dat Land in KKV-$ (Koopkraftverglieken) keken, man dor weert de Levensduer in'n Döörsnitt rinrekent, dorto de Andeel vun de Inwahners, de lesen un schrieven könnt un ok de Andeel vun de Inwahners, de nah School gaht. De Faktor Levensduer in'n Döörsnitt warrt as Henwies nahmen, wie dat mit de Vörsorg üm de Gesundheit steiht, mit noog Eten un Drinken un mit Hygiene. De Faktor Bildung steiht, just so, as dat Inkamen, för dat, wat de Lüde lehrt hefft un wie se mitmaken könnt bi de Politik un bi allens, wat dat Leven in ehrn Land utmaken deit.

Wie de HDI-Weert utrekent warrt

As unnersten Grenzweert is 1987 de leegste Weert fastleggt wurrn, de in de ganze Welt to finnen weer. De böverste Grenz is dorgegen bloß man en Weert, de to wünschen weer.

Deelindex unnern Grenzweert bövern Grenzweert Andeel an'n Index
A Levensduer in'n Döörsnitt vun de Geboort af an 25 Johre 85 Johre 33 %
B1 Wieveel vun de Groten könnt lesen un schrieven 0 % 100 % 22 %
B2 Wieveel gaht alltohopen na School 0 % 100 % 11 %
C Würkliche Koopkraft pro Inwahner 100 USD 40.000 USD 33 %

Denn warrt de HDI as döörsnittlichen Weert vun de Deelindizes A, B Human Development Index  un C fastleggt. De Grenzwerten sünd so utsöcht, dat de hööchste Weert, de mööglich is 1 is un de leegste 0.

Wat de HDI-Weert bedüden deit

De UNDP deelt de Länner na den HDI-Weert in dree Gruppen up:

  • Länner mit hooch minschlich Vörankamen: HDI ≥ 0,8 (so nömmte „eerste Welt“)
  • Länner mit middelhooch minschlich Vörankamen: HDI < 0,8 und ≥ 0,5 (so nömmte „tweete Welt“)
  • Länner mit minn minschlich Vörankamen: HDI < 0,5 (so nömmte „drüdde Welt“)

Literatur

Weblenken

Human Development Index  Category: Human Development Index. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wiki Commons.

Tags:

Human Development Index Wat warrt vergleken?Human Development Index Wie de HDI-Weert utrekent warrtHuman Development Index Wat de HDI-Weert bedüden deitHuman Development Index LiteraturHuman Development Index WeblenkenHuman Development Index1990

🔥 Trending searches on Wiki Plattdüütsch:

CuxhobenSchoahSowjetunionLuc MontagnierNatriumhydroxidAnistonAstronomieHadaikum14. September.auFeernseherDonald Trump24. März1992Nischni NowgorodLondonYouTubeJohannes CaseliusAlkalimetallPyrit2023FreseParisSlüüsMexikoPeléProteinKoolt Krieg15. MaiAlpenNina KronjägerPekingSibirienPhylogeneseRohrstockFootball-Weltmeesterschop 2002Finanzkrise 2007/2008Torf1934KrimElfenbeenküstPimentTorontoOosterhaasTangKatja RiemannISO 4217GeorgienSegebadeRobin WilliamsHillig Röömsch Riek vun Düütsche Natschoon1506IrakBauxitJohn Wayne GacyPeaky Blinders – Gangs of BirminghamHeinke Hannig2013FagottKim Jong-unFinnlandKlarinetteSellschapp(238) Hypatia26. AprilMaterieWulf LammersWladimir Iljitsch LeninAmischHutchinson County (Texas)🡆 More