পশমিনা

 

হিমালয় অঞ্চলত হাতেৰে তৈয়াৰ কৰা ছাগলীৰ ঊলেৰে তৈয়াৰ কৰা চাদৰক পশম বা পশমিনা নামে জনাজাত। তৃতীয় খ্ৰীষ্টপূৰ্ব আৰু ১১ শতিকাৰ লিখিত আফগান গ্ৰন্থত কাশ্মীৰী ঊলৰ চাদৰ তৈয়াৰ কৰাৰ কথা উল্লেখ আছে। সেয়ে ১৫ শতিকাত কাশ্মীৰী শাসক জয়নুল আবিদিনে ঐতিহাসিক পশমিনা শিল্পৰ ভিত্তি স্থাপন কৰে। তেওঁ মধ্য এছিয়াৰ পৰা তাঁতীসকলক লৈ আনিছিল। এতিয়াও তেওঁৰ মাজাৰত এই চাদৰ নিৰ্মাণ কৰা শিল্পীসকলে শ্ৰদ্ধা নিবেদন কৰে।

প্ৰায় হাজাৰ বছৰ ধৰি নেপাল আৰু কাশ্মীৰত কাশ্মীৰী চাদৰৰ নিৰ্মাণ কাৰ্য চলি আছে। পাহাৰীয়া ছাগলীৰ পৰা পশমিনা আৰু কাশ্মীৰী ঊল সংগ্ৰহ কৰা হয়। পশমিনা সূতা কাশ্মীৰী সূতাতকৈ মিহি সেয়ে পশমিনাৰ পৰা খুব পাতল পোচাক তৈয়াৰ কৰা সম্ভৱ।

 

পশমিনা ছাগলীক স্থানীয় কাশ্মীৰী ভাষাত চেংথাই বোলা হয়। শীতকালৰ শেষৰ ফালে অৰ্থাৎ বসন্তৰ পৰা পশম সংগ্ৰহ কৰা হয়। যাতে গ্ৰীষ্মকালত ছাগলীবিলাক খালি চামৰাৰে বাচি থাকিব পাৰে। এটা ছাগলীৰ পৰা আনুমানিক ৮০-১৭০ গ্ৰাম ঊল পোৱা যায়। শীতত পুনৰাই ইহঁতৰ শৰীৰত পশম গজে। ছাগলীৰ নোমবোৰ নাকাটি ফণীয়াই সংগ্ৰহ কৰা হয়। পশমিনা ছাগলীয়ে কেৱল ঘাঁহেই নহয়, ঘাঁহৰ শিপা পৰ্যন্ত খাব পাৰে। লাডাখ অঞ্চলত চেংপা নামৰ এক সম্প্ৰদায়ে ঐতিহ্যবাহী পাৰম্পাৰিক পশমিনা ঊল প্ৰস্তুত কৰে। তেওঁলোক নোমাডিক জনগোষ্ঠীৰ লোক আৰু কাশ্মীৰৰ চেংথং মালভূমিত বসবাস কৰে। এই মালভূমি সমুদ্ৰ পৃষ্ঠৰ পৰা ১৩,৫০০ ফুট উচ্চতাত অৱস্থিত। শীতকালত এই অঞ্চলৰ তাপমাত্ৰা -৪০ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছ তললৈ নামি যায়। চেংপা জনগোষ্ঠী এই উচ্চতাত বসবাস কৰে আৰু মাংসৰ বাবে ভেড়া আৰু ঊণৰ বাবে পশমিনা ছাগলী পালন কৰে।

পশমিনা ইয়াৰ কোমল কাপোৰ আৰু গৰমৰ বাবে পৃথিৱী বিখ্যাত। লাডাখৰ পৰা ৰপ্তানি হোৱা পশমিনাৰ সঠিক হিচাপ উলিওৱা বৰ কষ্টসাধ্য কাৰণ প্ৰতিবছৰ পাৰ্শ্ববৰ্তী দেশসমূহলৈ পশমিনা বিভিন্ন ধৰণে ৰপ্তানি কৰা হয়।

 

পশমিনায়ে ভাৰতৰ ভৌগোলিক অস্তিত্বৰ ইংগিত দিয়ে। সেয়ে ২০০৬ চনত ভাৰত চৰকাৰে পশমিনাক ভৌগোলিক সূচকৰ মৰ্যাদা দিয়ে।