গৰ্ভপাত

প্ৰৰোচিত গৰ্ভপাত
শ্ৰেণীবিভাজন আৰু বাহ্যিক সমল
আন্তৰ্জাতিক গৰ্ভপাত আইন
আই.চি.ডি.-10	O04
আই.চি.ডি.-9	779.6
ডিজিজেছ ডে'টাবে'ছ	4153
মেডলাইন প্লাছ	002912
ইমেডিচিন	article/252560

প্ৰৰোচিত গৰ্ভপাতৰ বাবে আধুনিক চিকিৎসাবিদ্যাত ঔষধ অথবা অস্ত্ৰোপচাৰ পদ্ধতি ব্যবহৃত হয়। মিফেপ্ৰিষ্টন আৰু প্ৰোষ্টাগ্লোণ্ডিন নামৰ ঔষধ দুটি প্ৰথম তিনি মাহত অস্ত্ৰোপচাৰ পদ্ধতিৰ দৰেই কাৰ্যকৰ। দ্বিতীয় তিনি মাহত ঔষধৰ ব্যৱহাৰ কাৰ্যকৰী হলেও অস্ত্ৰোপচাৰ পদ্ধতিৰ ক্ষেত্ৰত পাৰ্শ্বপ্ৰতিক্ৰিয়াৰ আশংকা কম বুলি ভবা হয়। জন্মনিয়ন্ত্ৰণ-ইয়াৰ ভিতৰত আছে পিল আৰু যোনিপথত ব্যৱহাৰ্য সঁজুলিসমূহ যি গৰ্ভপাতৰ ঠিক পিছৰ পৰাই ব্যৱহাৰ আৰম্ভ কৰা হয়। গৰ্ভপাত উন্নত বিশ্বত স্থানীয় আইনৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত হৈ থাকিলে, ই চিকিৎসাবিজ্ঞানত সকলোতকৈ নিৰাপদ ব্যবস্থাবোৰৰ অন্যতম হৈ উঠাৰ ইতিহাস আছে। জটিলতাহীন গৰ্ভপাতে কোনো দীৰ্ঘস্থায়ী মানসিক বা শাৰীৰিক স্বাস্থ্যগত সমস্যা নঘটায়। বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা প্ৰকাশ কৰিছে যে, এই একে স্তৰৰ নিৰাপদ আৰু বৈধ গৰ্ভপাতৰ বিষয়টি বিশ্বজুৰি সকলো নাৰীৰ বাবে সহজলভ্য হোৱা উচিত। কিয়নো,অনিৰাপদ গৰ্ভপাতৰ বাবে সমগ্ৰ বিশ্বজুৰি প্ৰতিবছৰে প্ৰায় ৪৭,০০০ নাৰীৰ মাতৃত্বজনিত মৃত্যু আৰু ৫ নিযুত নাৰী চিকিৎসালয়ত ভৰ্তিৰ হব লগা হয়।

বিশ্বজুৰি প্ৰতিবছৰ ৪৪ নিযুত গৰ্ভপাত সম্পন্ন হয়, ইয়াৰ ভিতৰত অৰ্ধেকতকৈ সামান্য কমসংখ্যক অনিৰাপদভাবে সম্পন্ন কৰা হয়। গৰ্ভপাতৰ হাৰ ২০০৩ আৰু ২০০৪ চনৰ ভিতৰত সামান্য পৰিবৰ্তন হৈছে, যদিও পূৰ্ববৰ্তী দশকবোৰোতকৈ বৰ্তমান পৰিয়াল পৰিকল্পনা আৰু জন্মনিয়ন্ত্ৰণ বিষয়ক শিক্ষাৰ প্ৰসাৰৰ কাৰণে গৰ্ভপাতৰ হাৰ কিছু কমিছে। ২০০৮ চনৰ তথ্য অনুসৰি, বিশ্বৰ শতকৰা চল্লিশ ভাগ নাৰীৰ "কোনো কাৰণ নেদেখুৱাকৈ" বৈধ প্ৰৰোচিত গৰ্ভপাত ঘটোৱাৰ অধিকাৰ আছে। সেয়ে, এইক্ষেত্ৰত গৰ্ভধাৰণৰ পিছৰ ঠিক কিমান সময় পৰ্যন্ত সেয়া কৰিব পৰা যায়, সেই সীমা নিৰ্ধাৰিত আছিল।

প্ৰৰোচিত গৰ্ভপাতৰ দীৰ্ঘ ইতিহাস আছে। বিভিন্ন পদ্ধতিত গৰ্ভপাত কৰা হয়, যাৰ ভিতৰত, প্ৰাচীনকালৰ পৰা চলি অহা ভেষজ ঔষধসমূহ, ধাৰথকা সৰঞ্জামৰ ব্যৱহাৰ, শাৰীৰিক আঘাত আৰু অন্যান্য গতানুগতিক পদ্ধতি আদি অন্তৰ্ভুক্ত। বিশ্বজুৰি গৰ্ভপাত বিষয়ক আইন, কিমান ঘনে ঘনে সম্পন্ন কৰা হৈছে, আৰু সাংস্কৃতিক আৰু ধৰ্মীয় মৰ্য্যদা ক্ষেত্ৰত ব্যাপক ভিন্নতা আছে। কিছু কিছু ক্ষেত্ৰত, বিশেষ পৰিস্থিতিৰ সাপেক্ষে গৰ্ভপাত বৈধ, যেনে: আত্মীয় কৰ্তৃক যৌননিগ্ৰহ, ধৰ্ষণ, ভ্ৰূণৰ সমস্যা থকা, আৰ্থ-সামাজিক বিষয় অথবা মাতৃৰ স্বাস্থ্যজনিত সমস্যা থকা আদি। বিশ্বৰ অনেক স্থানত গৰ্ভপাতৰ নৈতিক, নীতিগত, আৰু আইনগত বিষয়সমূহক লৈ গণ মতদ্বৈততা আছে। ইয়াৰ ভিতৰত গৰ্ভপাতৰ বিৰুদ্ধে তোলা সাধাৰণ যুক্তি এই যে, "এই ভ্ৰূণ হৈছে জীৱন ধাৰণৰ অধিকাৰসম্পন্ন একো একোজন মানুহ আৰু সেয়ে গৰ্ভপাতক হত্যাকাণ্ডৰ সৈতে তুলনা কৰিব পাৰি"। আনহাতে গৰ্ভপাতৰ অধিকাৰ সমৰ্থন কৰাসকলৰ মতে "এগৰাকী নাৰীৰ নিজৰ শৰীৰৰ ক্ষেত্ৰত সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ সম্পূৰ্ণ অধিকাৰ আছে" আৰু ইয়াৰ লগতে তেওঁলোকে সাধাৰণভাবে মানৱাধিকাৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে।

অবাঞ্ছিত গৰ্ভাৱস্থাৰ বাদে গৰ্ভপাত আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ মাজত কোনো সম্পৰ্ক থকাৰ কোনো তথ্য বৰ্তমানলৈকে নাই। আমেৰিকান ছাইক'লজিকেল এচ'ছিয়েচনৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি, প্ৰথম ত্ৰৈমাসিক কালত কোনো মহিলাৰ প্ৰথম গৰ্ভপাত মানসিক স্বাস্থ্যৰ বাবে শংকাৰ কাৰণ নহয়, যেনে মহিলাসকলৰ অবাঞ্ছিত গৰ্ভাৱস্থা বহনকাৰীৰ তুলনাত মানসিক স্বাস্থ্য সমস্যাবোৰৰ সম্ভাৱনা বেছি নহয়; মহিলাৰ দ্বিতীয় বাৰৰ গৰ্ভপাত মানসিক স্বাস্থ্য ফলাফল কম নিশ্চিত। কিছু পুৰণা পৰ্যালোচনাত কোৱা হৈছিল যে গৰ্ভপাত মানসিক সমস্যাৰ সৈতে যুক্ত আছিল; কিয়নো, তেতিয়া উপযুক্ত নিয়ন্ত্ৰণ ব্যৱস্থা ব্যৱহাৰ কৰে নহৈছিল।

যদিও কিছু গবেষণাত ভ্ৰূণ অস্বাভাৱিকতাৰ কাৰণে প্ৰথম ত্ৰৈমাসিকৰ পিছত গৰ্ভপাত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত নাৰীগৰাকীৰ নেতিবাচক মানসিক-স্বাস্থ্যৰ ফলাফল দেখুৱায়, তথাপি এই ক্ষেত্ৰত অধিক গবেষণাৰ প্ৰয়োজন আছে। গৰ্ভপাতৰ প্ৰস্তাৱিত নেতিবাচক মানসিক প্ৰভাৱবোৰ "গৰ্ভপাতৰ পিছৰ প'ষ্ট" নামৰ এক পৃথক অৱস্থা হিচাপে গৰ্ভপাত বিৰোধীৰ দ্বাৰা উল্লেখ কৰা হৈছে, কিন্তু ই আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ মেডিকেল বা মানসিক চিকিৎসাকৰ্মীৰ দ্বাৰা স্বীকৃত নহয়।