ى

 

كل الشعوب اللى لغاتها بتستعمل الحروف العربى, بما فيهم منطقة وادى النيل و ايران و تاريخيا فى تركيا, بتستعمل حرف ى فى اخر الكلام من غير نقطتين, لكن من بعد السبعينات, بدأت تنتشر طريقة كتابة الحرف بنقطتين (ي) حتى فى نهاية الكلام فى اللغه العربى. الاستثناء, لما يكون اشكال مختلفه للحرف بتستعمل لأصوات قريبه من الصوت الاصلى, مثلا فى لغة الأويغور (ئۇيغۇر تىلى), بتستعمل الرمز ى حتى فى النص من غير نقط.

تاريخ اضافة نقطتين للحرف, كان استحداث فى اواخر القرن ال19, بدأ فى منطقة الشام (لبنان), و انتشر بالتزامن مع انتشار الكتابه الالكترونيه و تعريب الكمبيوتر, لما فونتات العربى اتضافت للكمبيوترات, اوائل الناس اللى اسست الفونتات العربى, كان من مؤيدين استعمال رمزين مختلفين للحرف (ى, ي) على حسب اذا كان يه او ألف لينه, و ظهور الحروف ل ل ه ورا بعض, بالتشكيل, فى كلمة لله و الله, اللى يعبر غلط.

من الملفت ان حتى السعوديه كانت بتستعمل الحرف من غير نقط, و ده واضح فى ڤيديو لواحد بيعرض كتاب الصف الاول الابتدائى من السبعينات, و واضح من اول الڤيديو ان كلمة الابتدائى مكتبوبه بـ يه من غير نقط. و كمان فى مصحف مطبوع فى السعوديه سنة 2012, و حرف الـ يه من غير نقط فى اخر الكلام.

اسم الحرف فى مصر, يه /je/, اتورث عن اسمه فى التركى العثمانلى, اللى ورثه عن الاسم الفارسى. الاسم العربى التقليدى هو ياء /jæːʔ/.

الحرف بيستعمل فى اللغه المصرى علشان يعبر عن الاصوات /j, i, e/:

• /j/ خصوصا فى اول الكلام, او فى نهاية و بداية 2 syllables, زى فى الكلام اللى فيه شده.
  • امثله: ياما, يالا, يمين, ياسر, مايه, ميه, عمليه, شرابيه, ايام.
• /i(ː)/ فى اخر الكلام, النطق بيبقى قصير.
  • امثله: حبيبى, ديب, حديد.
• /e(ː)/ عادة فى الكلام الاجنبى او اللى من اصل عربى اللى كان فيه فتحه قبل الـ ى.
  • امثله: بيت, بين, بيه, ايه, ليه, أتيليه, سيبويه, اسمين, جبلين, جملين.