Лазарь Васильевич Кокышев (ӱлӱрген айдыҥ 20 кӱни 1933, Кумшулу ― кӱӱк айдыҥ 7 кӱни 1975, Улалу) ― алтай поэт, прозаик, драматург, кӧчӱреечи, СССР-диҥ бичиичилер Биригӱзиниҥ турчызы (1958).
Сӧӧги ― комдош.
Лазарь Васильевич Кокышев | |
---|---|
Чыккан ӧйи | ӱлӱрген айдыҥ 20 кӱни 1933 |
Чыккан јери | |
Божогон ӧйи | кӱӱк айдыҥ 7 кӱни 1975 (41 јаш) |
Божогон јери | |
Ороон | |
Иш-тоштыҥ бӱдӱми | ӱлгерчи, бичиичи, кӧчӱреечи |
Лазарь Васильевич Кокышев 1933 јылда, ӱлӱрген айдыҥ 20-чи кӱнинде, Шабалин аймакта Кумшулу деп јуртта, качы кижиниҥ билезинде чыккан. Адазы 1941 јылда Ада Тӧрӧл учун Улу јууга барала бурылбаган. Энези беш балазын јаҥыскандыра чыдаткан.
Лазарь Васильевичтиҥ јаш тужы јууныҥ уур-кӱч ӧйлӧрине келишкен. 1942 јылда 4 классты божодып, курсак-тамак, кийим-тудум једишпестиҥ шылтузында оноҥ ары ӱренер аргазы јок болгон. Јӱк ле јууныҥ кийнинде Шабалинниҥ орто ӱредӱлӱ школында ӱренген.
Јаш туштаҥ ала Л. Кокышев јуранырына ла кожоҥдорына јайалталу болгон, оныҥ учун јаан улус оны келер ӧйдӧ јурукчы болор деп бодойтон. Лазарь школго алты јаштуда барган, озо баштап Алтай-Камлакта, оноҥ Кумшулуда ӱренген. Баштапкы качыларыныҥ эске алынганыла, ол јӱк ле математиканы сӱӱбейтен, ус куучынчы, эске кӧп ӱлгерлер айдатан. Тӧртинчи классты бешке божоткон. Сегизинчи класста А. М. Горькийдиҥ «Челкаш» деп, куучынын алтай тилге кӧчӱрген, је оныҥ ижин албагандар, нениҥ учун дезе оны озо та кемде кӧчӱрип салган.
1950 јылда Кокышев областьтыҥ национал школына кирген, 1952 јылда божодып, А. О. Адаров, Э. М. Палкинле кожо Москвада А. М. Горькийдиҥ адыла адалган Литературалык институтка кирген. Анда ады јарлу орус поэт, Владимир Луговскойдыҥ семинарында ӱренген.
1957 јылда ӱредӱзин тӱгезеле, тӧрӧл Алтайына јанып, башка-башка иштерде иштеген:
Л. Кокышев кӧп поэтический јуунтылардыҥ авторы — «Алтын-Кӧл», «Ӱлгерлер», «Туба», «Тушташтар», «Кызыл чечек», «Экинчи јӱрӱм», «Јол», «Санаалар», «Амаду», «Јӱс письмо».
Л.Кокышев ӱч роман бичиген: «Арина», «Чӧлдӧрдиҥ чечеги», «Мечин Јылдыс». Баштапкы алтай роман «Арина» болгон. Повесть «Туулардаҥ келген балдар».
1960 јылдарда Кокышев Л. В. эрчимдӱ иштейт, ол јаҥыс ла алтай бичимелдерле урушпай, орус тилдеҥ кӧп кӧчӱрмелер эткен. Алтай тилге А. С. Пушкинниҥ, М. Ю. Лермонтовтыҥ, Т. Г. Шевченкныҥ, Н. А. Некрасовтыҥ, Р. Бернстиҥ ле о.ӧ. поэттердиҥ бичимелдерин кӧчӱрген.
Горно-Алтайсктыҥ национал драма театрында «Туба» деп спектакльды режиссер Антон Юданов тургускан, тӧс рольды ол бойы ойногон. Бу ла театрда поэттиҥ «Тумантык Аркыт» деп бичимели аайынча поэтический-спектакльды 1982 јылда режиссер Ногон Шумаров тургускан. 1992 јылда Н.Шумаров Л.Кокышевтиҥ «Маарка» деп поэмазын лирикалык спектакль эдип Алтай национал драма театрда тургускан.
This article uses material from the Wikipedia Алтай article Кокышев, Лазарь Васильевич, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ӧскӧзи кӧргӱзилбеген болзо, контентти CC BY-SA 4.0 лицензияла эдинерге јарар. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Алтай (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.