Kapsztad: Legislacyjna stolica Południowej Afryki
Kapsztad (afr. Kaapstad, wym.
[ˈkɑːpstat]; xhosa iKapa; ang. Cape Town, wym. [ˈkeɪp taʊn]) – najstarsze i jedno z największych pod względem liczby mieszkańców miasto w Południowej Afryce, legislacyjna stolica tego kraju oraz Prowincji Przylądkowej Zachodniej. Liczy ok. 4 mln mieszkańców, z czego ok. 45% stanowią Koloredzi, 17% stanowi ludność biała, a 35% to czarni Afrykanie i Azjaci (Hindusi, Chińczycy).
 | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Prowincja | |||||
| Burmistrz | |||||
| Powierzchnia | 2 461 km² | ||||
| Wysokość | 0 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy | narodowy: 021 | ||||
| Kod pocztowy | 7*** | ||||
| Tablice rejestracyjne | CA | ||||
Położenie na mapie Prowincji Przylądkowej Zachodniej  | |||||
Położenie na mapie Południowej Afryki  | |||||
 33°55′31″S 18°25′26″E/-33,925278 18,423889 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Dystrykt metropolitalny City of Cape Town, pokrywający się w dużym stopniu z aglomeracją kapsztadzką, zamieszkuje ponad 4,4 miliona mieszkańców i jest drugim co do liczby ludności w kraju.
Miasto położone jest nad Zatoką Stołową (afr. Tafelbaai), na północ od Przylądka Dobrej Nadziei i False Bay (Valsbaai „Fałszywa Zatoka”), u podnóża Góry Stołowej (Tafelberg, 1087 m n.p.m.).
Historia
Kapsztad (Cape Town) został założony w roku 1652 przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską jako stacja zaopatrzenia dla okrętów Kompanii w drodze do posiadłości w Azji. Miejsce zostało wybrane z powodu położenia w zatoce, co czyniło Kapsztad miejscem spokojnej przystani w osłonięciu od silnych wiatrów. Morze wokół Kapsztadu miało złą sławę wśród żeglarzy i było nazywane Przylądkiem Sztormów.
Pierwszy Europejczyk osiedlił się w Kapsztadzie 6 kwietnia 1652. Kapsztad jest najstarszym miastem w Afryce Południowej.
W latach 1666–1679 wybudowano Zamek Dobrej Nadziei – najstarszy zachowany do dziś budynek w mieście.
Osadnicy holenderscy usunęli tubylców, a w ich miejsce sprowadzili do pracy niewolników z Azji. Na początku XIX wieku, w roku 1806, Kapsztad został zdobyty przez Brytyjczyków. W późniejszym okresie port był ważnym tranzytowym i strategicznym miejscem. Również w czasie wojny burskiej w latach 1899–1902 spełniał zadanie bazy wojsk brytyjskich.
- 1814–1910 – stolica Kraju Przylądkowego, kolonii brytyjskiej
- od 1910 – stolica konstytucyjna Związku Południowej Afryki
- od 1961 – stolica Republiki Południowej Afryki
- na wyspie Robbeneiland był więziony południowoafrykański przywódca Nelson Mandela
3 grudnia 1967 w kapsztadzkiej klinice Grooteschuur zostało po raz pierwszy na świecie przeszczepione ludzkie serce. Dokonał tego kardiochirurg dr Christiaan Barnard.
W 2010 roku Kapsztad był jednym z gospodarzy mistrzostw świata w piłce nożnej.
Demografia
Kapsztad jest miastem wielojęzycznym. Głównymi językami są: angielski (68%), afrikaans (23%), i xhosa (3%).
Religiami wyznawanymi są chrześcijaństwo (76,6%), islam (9,7%), judaizm (0,5%), hinduizm (0,2%). 10,7% ludności miasta to ateiści.
Gospodarka
Miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym i handlowym.
Przemysł
- motoryzacyjny
- stoczniowy
- włókienniczy
- metalowy
- chemiczny
- spożywczy
- drzewny
- cementowy
Transport
Do miasta prowadzi droga krajowa nr 7 od granicy z Namibią. Zaczynają się w nim także drogi krajowe nr 2 przez Port Elizabeth i Durban do Ermelo oraz nr 1 przez Bloemfontein, Johannesburg, Pretorię i Polokwane do granicy z Zimbabwe.
Kapsztad pozostaje ważnym portem handlowym, posiada również międzynarodowy port lotniczy (CPT).
Atrakcje turystyczne
- wyspa Robbeneiland z muzeum w dawnym więzieniu (gdzie przez 18 lat więziono Nelsona Mandelę)
- ogród botaniczny Kirstenbosch
- siedliska pingwinów w Simonstown
- kolejka linowa na Górę Stołową
- obserwatorium astronomiczne
- oceanarium
- port jachtowy
- zamek i kościół (z XVII wieku)
- Muzeum Historii Kultury
- uzdrowiska, kurort nadmorski
- zabytkowe budynki w dzielnicy Constantia
- ośrodek sportów paralotniarskich
- kilkanaście wraków statków (atrakcja dla płetwonurków)
- winnice w granicach aglomeracji
Bezpieczeństwo
W 2021 roku ze współczynnikiem zabójstw 75,0 na 100 tys. mieszkańców, zostało uznane najbardziej niebezpiecznym miastem Afryki, wyprzedzając nawet Mogadiszu.
Miasta partnerskie
(opracowano na podstawie materiału źródłowego)
Zobacz też
- De Waterkant (dzielnica miasta)
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Strona internetowa Kapsztadu (ang.)
This article uses material from the Wikipedia Polski article Kapsztad, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.