Verdragskus

Die naam kom van beskermingsverdrae wat ’n paar gebiede se sjeiks van 1820 tot 1892 met die Britse regering gesluit het. Hulle het ’n informele Britse protektoraat gebly totdat die verdrae op 1 Desember 1971 teruggetrek is. Die volgende dag het ses van die sjeikdomme die Verenigde Arabiese Emirate (VAE) gestig, en ’n sewende sjeikdom het op 10 Februarie 1972 by die federasie aangesluit.

Die sjeikdomme het ingesluit:

• Aboe Dhabi (1820-1971)
• Ajman (1820-1971)
• Doebai (1835-1971)
• Fujairah (1952-1971)
• Kalba (1936-1951)
• Ras Al Khaimah (1820-1972)
• Sharjah (1820-1971)
• Umm Al Quwain (1820-1971)

Die sjeikdomme het ’n reeks verbondsverdrae met Brittanje gesluit, totdat hulle in 1892 onder Britse beskerming gekom het. Dit was ’n onduidelike status wat nie heeltemal op ’n protektoraat neergekom het nie, maar van Brittanje is verwag om hulle te verdedig teen aanvalle van buite in ruil vir eksklusiewe Britse regte in die state.

Dit het gelyk of twee sjeikdomme, Al Hamriyah en Al Heera, verdragstatus kon kry, wat hulle onafhanklikheid van die naburige Sharjah sou verseker, maar nie een van hulle het ’n verdrag met Brittanje geteken nie. Kalba, wat in 1936 verdragstatus gekry het omdat dit gekies is as die terrein van ’n vliegveld vir vlugte van die Britse ludiens Imperial Airways na Sharjah, is in 1951 ná die dood van sy leier in Sharjah gereïnkorporeer.

Die laaste sjeikdom wat verdragstatus gekry het, was Fujairah, wat in 1952 ’n verdragsland geword het nadat die Britse regering onder druk van PCL (Petroleum Concessions Limited) gekom het om verdragstatus aan die sjeikdom toe te ken sodat die maatskappy aan die hele ooskus na olie kon soek.

In 1952 is die Verdragskusraad gestig om samewerking tussen die sewe heersers aan te moedig. Die Indiese roepee het die de facto-geldeenheid van die Verdragskus gebly, sowel as van die ander Persiese Golf-state soos Katar, Bahrein en Oman, totdat dié lande in 1969 ná die groot devaluasie van die roepee hulle eie geldeenhede in gebruik geneem het.

 

Die Britte het die suidooskus van die Persiese Golf die Piratekus genoem, omdat hulle gereken het stropers wat Britse skepe lastig val, is daar gestasioneer. Ná verskeie botsings ter see is ’n vredesverdrag in 1820 geteken tussen Brittanje en die sjeiks aan die Piratekus.

Hoofsaaklik uit reaksie op die ambisies van ander Europese lande, te wete Frankryk en Rusland, het Brittanje en die sjeikdomme in 1892 ’n nuwe verbond gesluit, soortgelyk aan verdrae tussen Brittanje en ander state aan die Persiese Golf.

Die sjeiks het belowe om nie enige grondgebied te verkoop behalwe aan Brittanje nie en om geen betrekkinge met ander regerings aan te knoop sonder Brittanje se toestemming nie. In ruil daarvoor sou Brittanje die Verdragskus beskerm teen enige aanval van buite. Die verdrag is tussen 6 en 8 Maart 1892 geteken deur die heersers van Aboe Dhabi, Doebai, Sharjah, Ajman, Ras Al Khaimah en Umm Al Quwain.

In 1968 het Brittanje aangekondig hy gaan sy protekroraat oor die gebied beëindig. Die heersers van die Verdragskus, saam met dié van Katar en Bahrein, het koorsagtige samesprekings gehou om die poltieke vakuum te vul wat die Britse onttrekking sou laat.

Die heersers van Aboe Dhabi en Doebai het op 18 Februarie 1968 die eerste ooreengekom om te verenig. Die twee leiers het besluit om te probeer om die ander emirate, insluitende Katar en Bahrein, te oorreed om deel van die vereniging te wees. Twee jaar lank is samesprekings gehou, totdat Katar en Bahrein onttrek het. Dit het net ses emirate gelaat wat op 18 Julie 1971 besluit het om te verenig.

Op 2 Desember 1971 het Doebai, Aboe Dhabi, Ajman, Fujairah, Sharjah en Umm Al Quwain die VAE gestig. Die sewende emiraat, Ras Al Khaimah, het op 10 Februarie 1972 by die VAE aangesluit.

•   Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wiki