Prempeh I

Asantehene (koning) Prempeh I het van 26 Maart 1888 tot met sy dood in 1931 regeer. Hy het onder meer in 1893 oorlog teen Brittanje gevoer.

Koning Prempeh I se oorspronklike naam was prins Kwaku Dua III Asamu. Sy ma, koningin Yaa Akyaa, was die koninginmoeder van die Asjantiryk. Deur strategiese politieke huwelike het sy die Goue Stoel, of troon, vir haar seun verseker.

In 1888 het Prempeh die troon as 16-jarige bestyg. Hy het verskeie oorloë teen Brittanje geveg en toe Brittanje hom vra om ’n protektoraat in sy koninkryk te aanvaar, het hy geweier.

In Januarie 1896 het die Britte onder sir Robert Baden-Powell in die hoofstad van die Asjantiryk, Kumasi, aangekom. Kort daarna het goewerneur William Maxwell ook in Kumasi aangekom.

Brittanje het die gebiede van die Asjanti en Fanti geannekseer. Prempeh I is afgesit en na die Seychelle verban. Asjanti het deel van die Britse Goudkuskolonie geword en ’n Britse minister-resident is in Kumasi aangestel.

In 1900 het ’n versoek dat die Goue Stoel, die simbool van die Asjanti se soewereiniteit, aan die Britte oorhandig word, gelei tot ’n opstand onder Yaa Asantewaa wat bekend geword het as die Oorlog van die Goue Stoel. Die opstand is onderdruk en Yaa Asantewaa is ook na die Seychelle verban. In Januarie 1902 het Brittanje ’n protektoraat in die Asjantiryk afgekondig.

Op 31 Januarie 1935 is Asjanti se onafhanklikheid herstel. Ná Prempeh I se dood op 12 Mei 1931 is hy deur Prempeh II opgevolg. Hy is in Kumasi begrawe.

• Wiki Afrikaans  Wiki Commons het meer media in die kategorie Prempeh I.
• Koning Prempeh se troon
• Asantehene (koning van Asante).
• Konings en koninginne van Asante

•   Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wiki vertaal.