Piriet (ook bekend as ysterkies of ysterpiriet) is 'n mineraal met formule FeS2 wat volop aangetref word in 'n verskeidenheid van geologiese formasies soos hidrotermale are of as deel van sedimentêre lae of metamorfiese gesteentes.
Piriet | |
---|---|
Formule | FeS2 |
Onsuiwerhede | Ni,Co,As,Cu,Zn,Ag,Au,Tl,Se,V |
Nickel-Strunz (10) | 2.EB.05a |
Kleur | ligte geelkoperkleur |
Streep | groenerig swart |
Glans | metallies |
Hardheid | 6 – 6,5 (Mohs) 1505–1520 kgf/mm2 (Vickers) |
Digtheid | 4,8 – 5 g/cm3 |
Optiese eienskappe | |
Dubbelbreking | isotroop |
Kristallografie | |
Kristalsisteem | kubies |
Ruimtegroep | P2₁/a3 |
Strukturbericht-kode | C2 |
Nommer | 205 |
Schoenflies-simbool | T6h |
Eenheidsel | a = 5.417 Å |
* Lys van minerale | |
Portaal Geologie |
Die pirietstruktuur is die argetipe van die C2-strukture in die strukturbericht-klassifikasie. Die struktuur het 'n primitief-kubiese eenheidsel.
Die posisies is:
Die interne rotasie-simmetrie van die non-simmorfe Pa3-ruimtegroep waartoe dit behoort is nogtans taamlik laag. Die lokale simmetrie van die ysteratome is net 3 en hulle is deur 'n vervormde oktaëder van swawelatome omring. Die swawelatome vorm pare wat as die disulfiedioon S2−2 beskou kan word. Die ysteratoom se oksidasietoestand is Fe(II) en in die sterke kristalveld van die disulfiedione is dit in 'n laespintoestand met 'n diamagnetiese konfigurasie t62e0 vir die 3d-elektrone.
Piriet se oplosbaarheid in water is uiters klein en moeilik meetbaar. Die oplosbaarheidsproduk vir die reaksie:
word geraam op
In aangesuurde water kan 'n ander ewewig optree:
Dié ewewig se konstante pK = -13,84. Dit beteken dat in neutrale water met pH=7, 'n nanomolêre konsentrasie [Fe2+]= 10-9 saam met 'n pikomolêre konsentrasie [HS2-]=10-12 volstaan om pirietneerslae te veroorsaak. Dit gebeur nogtans slegs onder reduserende omstandighede, maar dit verklaar waarom piriet 'n uiters algemene mineraal is.
This article uses material from the Wikipedia Afrikaans article Piriet, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Inhoud is onderhewig aan CC BY-SA 4.0, tensy anders vermeld. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Afrikaans (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.