Omsingel Die Laer Van Die Heiliges

1973: Le Camp des saints) is ‘n apokaliptiese roman deur die Franse skrywer Jean Raspail. Daarin word ‘n Europa uitgebeeld wat toegesak word deur ‘n mensemassa uit die Derde Wêreld. Die boek word dikwels beskou as die literêre vooruitloop van die Europese vlugtelingkrisis (sedert 2015) en die moontlike uiteenlopende katastrofiese gevolge daarvan. Die titel verwys na Openbaring 20:9. Die Afrikaanse vertaling deur Naomi Morgan verskyn in Mei 1990.

Omsingel die laer van die heiliges
Skrywer	Jean Raspail
Vertaler	Naomi Morgan
Land	Frankryk
Onderwerp	Vlugtelingskrisis
Genre	Fiksie
Uitgewer
Uitgegee	1973
Medium	Slapband
Letterkunde-portaal

Terugskouend beskryf ‘n naamlose ek-verteller hoe miljoene Indiërs Frankryk op een slag bereik het, asook die Franse en Wêreldgemeenskap se reaksie daarop.

Dit neem sy aanvang toe die Belgiese Konsulaat in Indië aangekondig het geen Indiese kind sal voortaan deur Europese gesinne aangeneem word nie (waarvoor heelwat van die armste gesinne geld uit Europa ontvang het as onderhoudsgeld):

Vervolgens bars ‘n stormloop los na die skepe in die Indiese hawens. ‘n Vloot van 100 skepe, stampvol van die armstes van die armstes, stuur onder leiding van ‘n gebreklike kind uit die onderste kaste in die rigting van die Weste – na die nuwe beloofde paradys.

Die intrige word oorvertel uit die oogpunt van die joernaliste van sowel progressiewe as behoudende koerante, politici, militêre amptenare, kerklikes, asook deur enkele middelklasburgers, immigranteverteenwoordigers, vakbondleiers, Hippies en nieregeringsorganisasies.

In Frankryk en dwarsoor die wêreld verloop die debatte oor die gevolge van die vloot in drie fases: die swerftog van die “Laaste Kans”-armada, die vloot skepe in aantog na Europa, en die uiteindelike stranding op die Franse Riviera.

Swerftog van die “Laaste Kans”-armada

Onderwyl die vloot op die oseaan ronddobber, word openbare en geheime politieke gesprekke druk oor die aangeleentheid gevoer. Veral wat dit vir die Weste inhou. Politieke komitees word in Frankryk en die res van die wêreld saamgeroep met een doel voor oë: om die [staatlose] vloot (eers) op die see te hou en daar te versorg. Maar die Kerke en die Hippie-kultuur is voor in die koor om op die Weste se barmhartigheidsnare te tokkel.

So was daar die een pous (Paulus VI) in die verhaal wat die Vatikaan se kaste leeggemaak het om, onder groot gejuig van die Christene, geld te bekom vir die armes. Alles is verkoop: die biblioteke, die skatte, die skilderye, fresko’s, tafels, die tiaras, die meubels en die standbeelde. Die Pous het alles bewillig, maar kon daarmee nie eens die plattelandse begroting van Pakistan vir een jaar dek nie. Toe die Derde Wêreld eers hierdie rykdom sien, het hulle hom daarvoor verwyt en so het hy ook sy geloofwaardigheid onder hulle verloor. Hy is op ‘n ysterbed in sy leë kamers dood. Op sy aandrang is die paleis tot die mure toe kaalgestroop, tot groot spyt van sy opvolger, Benediktus XVI:

Benediktus XVI het egter ook op sy manier die harte en beursies laat bloei:

Toenemend begin die openbare debat ook draai rondom hierdie “gewetensvraagstukke”, en “armoedeverligting”, sodat ‘n “verwelkomingskultuur” geskep word – maar ook maar net solank die aankoms van die vloot bloot ‘n teoretiese opsie daar in die verte bly. Die politici bly maar wag in die hoop dat die vloot elders sal vasmeer – of deur ‘n storm gekelder word.

Toe die vloot uit die Ganges vertrek het, het die Australiërs lont begin ruik toe presies dieselfde roete gevolg word wat die Japannese gedurende die Tweede Wêreldoorlog deur die Stille Oseaan gevolg het voor hulle betyds in die Straat van Timor gestuit is. Daarom het Australië by voorbaat in ‘n verklaring heel terloops genoem die Wet op Immigrasie sal nie herroep word nie. Dit het gou aan die lig gekom en is soos ‘n “rassistiese geloofsbelydenis” aan die groot klok gehang. Gevolglik is die Australiese Ambassades in Londen, Parys, Washington, Rome en Den Haag almal vreedsaam beset.

Gou was die Australiese regering se Wet op Immigrasie vergete, want die vloot het die Straat van Sri Lanka binnegevaar en later die Golf van Aden bereik. Die blote idee van ‘n miljoen verarmde emigrante wat in die Suezkanaal kon vasval as gevolg van ‘n navigasiefout of ingryping deur Westerse magte, het die Egiptiese admiraal genoop om die voorste India Star (en gevolg) in sy spore te laat omdraai. Die skepe beweeg nou suidwaarts, Kaap toe.

Suid-Afrika was nou die laaste buffer oor wat nog as “aflaaipunt” kon dien vir hierdie hordes vlugtelinge:

Europa kon, as dit daarop aankom, Suid-Afrika selfs finansier:

Maar die hoofstroommedia het vuur gespoeg:

Die Afrikanerregering het hom egter nie meer so erg aan die buiteland gesteur nie:

Die Suid-Afrikaanse president aan die woord sê prontuit aan die wêreld se joernaliste:

Op die vraag of daar op ongewapende vroue en kinders geskiet sou word, antwoord die president:

Daarmee was dit neusie verby. Klaarblyklik wat dit presies wat die media wou gehad het, maar toe doen Suid-Afrika iets wat die "dier" nie verwag het nie: hulle stuur mediese en voedselvoorrade, vermoedelik as 'n welwillendheidsgebaar [en om 'n beter buitelandse beeld te poets]. Maar wat gebeur? Die vlugtelinge gooi die voorraad oorboord – dit kan tog nie verhongerde mense hierdie wees nie?

Gerugte van moontlike vergiftiging begin die rondte doen (p. 157). En nou was die vloot noordwaarts op pad na Europa.

In aantog na Europa

Nou dat die koers van die vloot sonder twyfel duidelik geword het, is die internasionale komitees in rep en roer.

São Tomé word as die aangewese plek beskou om, waar Suid-Afrika misluk het, wéér te probeer: om voorrade vir die armada neer te laat. Maar hierdie keer deur onbaatsugtige mense. En vir ‘n goeie saak.

In der waarheid word die hele aangeleentheid ‘n reuse opskop met van die vernaamste gaste (in die volgende landingsvolgorde): die Vatikaan, die Wêreldraad van Kerke, die Rooikruis, die Sweedse en Switserse vliegtuig, vragvliegtuie van Europese moondhede [wat moes uitvind waarheen die vloot op pad was – enige plek behalwe na hulle toe], die Soewereine Militêre Orde van Malta, ‘n Engelse popgroep [met twee dose vol kunsies en grappe, een vol harmonikas, vyftig Indiese siters, draagbare platespelers, parfuum vir die vrouens, wierook, dertig kilogram dagga, sjokolade wat deur London Candies and Co opgemaak is, ‘n krat met erotiese prenteboeke, nog een met strokiesverhale en ‘n volledige vuurwerkvertoning (met aanwysings in Hindi) ‘om op die dek af te skiet wanneer hulle die Europese kus sien’]. En die hoogtepunt: Air France met die Nasionale Radio- en Televisiediens. Laasgenoemde vliegtuig is binne slegs twee uur deur skarebefondsing moontlik gemaak, ná afloop van ‘n uitbundige parade en feesvieringe in Parys. Die skrywer van die beste boodskap sou ook ‘n reis na São Tomé wen. Ironies genoeg sou die wenner, ‘n kunshaarkapper van Saint-Tropez, met die boodskap “Daar is nie meer Hindoes nie, nie meer Franse nie, net die mens – dit is al wat tel” (heelwat later) te veel gebewe het om sy motor aan die gang te kry, hom uit die voete maak, twintig kilometer noordwaarts aflê, ineenstort met duisende paniekbevange Fransmanne wat oor sy liggaam sou ry.

Op São Tomé was daar onder meer die volgende tafereel:

Die berg het egter ‘n muis gebaar: die Ganges-vloot het eenvoudig verbygevaar en ongesteurd amper alles uit sy pad gevee. Die Ridders van Malta het hul lewens te danke aan die vinnige optrede van hul stuurman wat die passasiersboot in nood-trurat gesit het. Wéér word alle voorraad oorboord gegooi.

Die wêreld was verstom hieroor, maar het vinnig ‘n verklaring vir die optrede gekry:

'n Soortgelyke São Tomé-reddingspoging is nie weer herhaal nie.

Die Europese regerings raak paniekbevange. Dwarsoor die Derde Wêreld is vlugtelingsvlote aan die vorm: in Jakarta, Manila, Conakry, Karachi, Calcutta. Ook in die Sowjetunie het miljoene Chinese burgerlikes op die (Oos-)Siberiese grens saamgepak. In Londen het die “Non European Commonwealth Committee” ‘n betoging gereël om “Britse burgerskap, volle stem- en menseregte, gelyke salarisse, werksgeleenthede, behuising, ontspanningsgeriewe en sosiale welsyn te eis.”

Op grond van die tweespaltende morele debatvoering, word ‘n lakmoestoets onder die Franse Vloot gedoen: sou die Franse bemanning die armada sink as hulle beveel word? Een oorlogskip, ‘n torpedojaer 322, wat net buite die Kanariese eilande op patrollie was, word op ‘n geheime sending gestuur; om ‘n skynaanval te loods. Die driloefening misluk en loop uit op hoflike muitery: die manne by die skietposte aan boord kon nie ‘n skoot afvuur nie – hulle was almal in trane, besig om selfbeheersing te verloor, en het regtig gebroke soos kinders geklink. Die ellende op die Ganges-vloot was te hartroerend. Die krygsskip keer na Frankryk terug. Nou is dit duidelik dat die Ganges-vloot êrens in Europa op die rotse gaan loop. Die Franse regering hoop maar op ‘n storm of ‘n stranding op die Spaanse kus.

Die stranding van die vloot in die Franse Riviera

Die vloot vaar die Middellandse See binne en kies koers na Frankryk. Dit stuur af op 'n uittog van menigte uit die suide van Frankryk na Noord-Frankryk. Die Franse hogere klasse, asook heelwat ministers, verkas sak en pak na Switserland. Diegene, soos die joernalis Dio, asook rockers, Hippies, ontvlugte gevangenes en kommunistiese splintergroepe vergader in die chaotiese Suid-Frankryk. Daar roep hulle hul nuwe samelewing uit. Die Franse regering het die laaste paar lojale militêre eenhede ook na die suide gestuur om stelling langs die kus in te neem. Die morele debatte het verstom. Terwyl die hogere klasse die wyk neem, moet die middelklas hul maar klaarmaak op die nuwe multi-etniese samelewing se nuwe eise. Soos byvoorbeeld om hul verblyf te deel met haweloses. Die laagste stande van die Franse samelewing sien hul weg oop na 'n nuwe wêreldorde en drom saam in die stede en fabrieke in afwagting op die einde van die huidige maatskaplike bestel.

Tydens die stranding van die Ganges-vloot het die president sy radiotoespraak gemaak. Hy was geskok deur wat hy geskryf het en het van plan verander. Sy afskeidswoorde was:

In die aand voor die miljoene Indiërs voet aan wal sit, dros die meeste weermag- en polisielede. 'n Klein Gideonsbende van elitesoldate, konserwatiewe monnike, en ou nasionaliste bly alleen op die kus agter. In die Sowjetunie kom 'n enkele Sowjetgeneraal voor die menigte Chinese migrante te staan. In New York word die huise van die ryk, blanke middelklas deur die "onderdruktes" ingeneem. Die verteller brei dan meer uit oor die plunderings, verkragtings en anargie dwarsoor die wêreld, maar tog die redelike vreedsame staatsgreep in Frankryk - met die mag wat nou in die hande van die multikulturele komitees van Parys oorgegee word. Die verteller skets opnuut die bloedige Franse Revolusie, maar ook ander slagvelde uit die verlede, in die moderne tyd. In Parys is die staatsgreep nou klaar, die nuwe orde het geseëvier, en 'n nuwe establishment/regering het ontstaan – want na afloop van die middernagtelike orgies van roof en plunder het mense gou begin besef daar moet tog êrens 'n werkgewer weer wees, want die kosvoorrade raak darem nou op. En, kan mens byvoeg, hoe kan die arbeiders verenig/saamstaan (met die kommunistiese slagspreuk: “werkers van die wêreld, verenig u!") as daar nie meer werk is nie? Daar sal voortaan, wat ras en klas betref, volkome gelykheid heers.

Suid-Frankryk is nog in chaos en anargie gedompel. Terwyl die "gesiglose" Indiërmenigte soos 'n zombiehorde huise begin oopbreek en plunder, word ook die bittereinder verdedigers van die Franse vaderland verdring. Die laaste Gideonsbende van soldate, politici, adellikes en 'n afgetrede professor in die letterkunde trek hulle terug in "Die Dorpie", 'n Middeleeuse skansdorp in die berge oor Nizza, waar hulle hulself trakteer met kaviaar, lewerpatee en rooiwyn. Elkeen binne skietafstand word voor die voet van die gras af gemaak. Totdat die nuwe regime van Parys hulle bombardeer.

In die laaste hoofstuk is daar ook gerugte van vlote in Indonesië en Suid-Amerika wat na Europa toe vertrek het.