In fisika en chemie is ionisasie-energie die minimum hoeveelheid energie wat nodig is om 'n losweg-gebonde elektron van 'n geïsoleerde neutrale gasatoom of -molekule te verwyder.
Dit word uitgedruk as
waar X enige atoom of molekuul is, is X+ die ioon met een elektron verwyder, en e− die verwyderde elektron. Dit is oor die algemeen 'n endotermiese proses. Hoe nader die buitenste elektrone aan die atoomkern is, hoe hoër die atoom se ionisasie-energie.
Ionisasie-energie word uitgedruk in verskillende eenhede in fisika en chemie. In fisika is die eenheid die hoeveelheid energie wat benodig word om 'n enkele elektron uit 'n enkele atoom of molekule te verwyder, uitgedruk in elektronvolt. In chemie is die eenheid die hoeveelheid energie wat benodig word vir al die atome in 'n mol stof om elk een elektron te verloor en word molêre ionisasie-energie genoem (en is ongeveer gelyk aan entalpie), uitgedruk as kilojoule per mol (kJ/mol).
Vergelyking van ionisasie-energieë van atome in die periodieke tabel onthul twee periodieke tendense wat Coulomb se wet van aantrekkingskrag volg:
Laasgenoemde tendens is die gevolg van die feit dat die buitenste elektronskil geleidelik verder van die kern af is, met die toevoeging van een binneste skil per ry van die periodieke tabel as 'n mens in die kolom af beweeg.
Die nde ionisasie-energie verwys na die hoeveelheid energie wat benodig word om 'n elektron van die spesie met 'n lading van (n-1) te verwyder. Die eerste drie ionisasie-energieë word byvoorbeeld soos volg gedefinieer:
Die term ionisasiepotensiaal is 'n ouer en verouderde term vir ionisasie-energie, omdat die oudste metode om ionisasie-energie te meet gebaseer was op die ionisering van 'n monster en die versnelling van die elektron wat verwyder is met behulp van 'n elektrostatiese potensiaal.
Die belangrikste faktore wat die ionisasie-energie beïnvloed, sluit in:
Ander faktore sluit in:
This article uses material from the Wikipedia Afrikaans article Ionisasie-energie, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Inhoud is onderhewig aan CC BY-SA 4.0, tensy anders vermeld. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Afrikaans (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.