Gereformeerde Kerk Brits

Die gemeente se middelpunt is die dorp Brits in die provinsie Noordwes waar in 1972 ook die Gereformeerde kerk Brits-Wes tot stand gekom het.

Gereformeerde Kerk Brits
Sluit in	Brits en omgewing
Klassis	Krokodilrivier
Huidige predikant(e)	Jan-Louis Lee
Belydende lidmate	315
Dooplidmate	83
Adres	Potgieterstraat Brits
Geskiedenis
Stigtingsdatum	1936
Afgestig van	Krokodilrivier
Eerste predikant	Van der Walt, Pieter Willem, 1938 – 1969

Lidmate in die oostelike wyke van die Gereformeerde kerk Rustenburg, die eerste Gereformeerde gemeente in Suid-Afrika, het op 20 Oktober 1911 as die Gereformeerde kerk Soutpansdrift afgestig, waarvan die naam later Krokodilrivier geword het. Vyf en twintig jaar later en wel in 1936 het Brits van Soutpansdrift afgestig. Ses maande later het lidmate van Schietfontein – ’n wyk van die Gereformeerde kerk Pretoria – en van Hartbeesfontein en Sandfontein – wyke van Die Moot – by die gemeente Brits aangesluit.

Destyds het die gemeente nog nie grond besit nie waarop hulle ’n kerkgebou kon bou nie, maar ene Karouzki het deur Paul Fouché ’n erf aan die gemeente geskenk. Dié skenking egter van die hand gewys, bes moontlik as gevolg van ’n probleem wat die kerkraad met die skenker gehad het. Later het hulle ’n erf bekom en in Mei 1941 het bouwerk aan die kerk begin. Chrisjan Briel, ’n lidmaat, was die bouaannemer. Ds. P.W. van der Walt het die hoeksteen op 15 Januarie 1942 gelê en vier maande later is die gebou in gebruik geneem. Dié gebou is in die styl van destyds en in die vorm van ’n saalkerk opgerig. Aan die voorkant was ’n groot, eenvoudige Kaaps-Hollandse gewel. Die voordeur is afgeskut met ’n kleiner gewel, soortgelyk aan die grote. Die toring is aan die linkerkant teenaan die kerkgebou opgerig met ’n eie ingang vir die koster om die klok te lui. ’n Weerhaan van metaal is bo-op die toring aangebring. Chrisjan Briel het glo die patroon van die skaduwee van ’n lewende hoenderhaan afgeteken terwyl ’n lantern die haan se silhoeët teen ’n muur van sy huis afgebeeld het.

Die gemeente het aan die begin ’n klein orrel gebruik wat op die galery gestaan het. Later is ’n groot orrel aangekoop en die pype is langs die preekstoel aangebring.

In die vroeë 1950's het die gebou te klein geword en het die kerkraad ’n nuwe kerk begin beplan. Die firma Neethling en Bosman het die plan geteken, Van Heerden was die bou-ingenieur en die bouaannemer was P.R. de Jager. Dié gebou is in die tipiese tentstyl (die sogenaamde kappiekerk) ontwerp; in dié geval laag agter en hoog voor. Dit het ’n teëldak en die voor- en agtermure is van gekleurde glas. Die preekstoel het ’n breë basis wat skuins na bo vernou. Ds. P.W. van der Walt het ook die tweede kerk se hoeksteen gelê, en wel op 12 Oktober 1957, 21 jaar ná die gemeente se stigting.

In 2015 het Brits 391 belydende en 82 dooplidmate gehad, vergeleke met 467 en 107 vier jaar vantevore.

Dit is merkwaardig dat die gemeente in die eerste 80 jaar van sy bestaan net drie predikante gehad het en wat wel onderskeidelik 31, 23 en 36 jaar gedien het.

1. Van der Walt, Pieter Willem, 1938 – 1969 (aanvaar sy emeritaat)
2. Kruger, Hendrik Gerhardus, 1969 – 1992 (aanvaar sy emeritaat)
3. Van der Walt, Nicolaas Jakobus, 1982 – 2018 (aanvaar sy emeritaat)
4. Lee, Johannes Lodewikus, 2018 –

• (af) Harris, C.T., Noëth, J.G., Sarkady, N.G., Schutte, F.M. en Van Tonder, J.M. 2010. Van seringboom tot kerkgebou: die argitektoniese erfenis van die Gereformeerde Kerke. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• (af) Schalekamp, ds. M.E. (voorsitter: redaksiekommissie). 2001. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2002. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• (af) Van der Walt, dr. S.J. (voorsitter: deputate almanak). 1997. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 1998. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• (af) Venter, ds. A.A. (hoofred.) 1960. Almanak van die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika vir die jaar 1961. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• (af) Vogel, Willem (red.). 2014. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2015. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• (af) Vogel, Willem (red.). 2015. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2016. Potchefstroom: Administratiewe Buro.