Die Ewe (Ewe: Eʋeawó, letterlik: Ewe-volk; of Mono Kple Volta Tɔ́sisiwo Dome, letterlik: Ewe-nasie, Eʋenyigba, Ewe-land) is 'n etniese groep inheems aan Wes-Afrika wat Ewe as moedertaal praat.
Hulle bly veral in die suide van die drie lande Ghana, Togo en Benin. In Ghana is hulle met sowat 13,9% die derde grootste etniese groep ná Akan (47,5%) en Mole-Dagbani (16,6%). In Togo is hulle met sowat 32% van die bevolking die grootste etniese groep. In Benin bevolk hulle veral die suidwestelike gebiede langs die Atlantiese Oseaan se kus.
Ewe | |
---|---|
Ewe-musici in Togo | |
Totale bevolking: | ca. 6,7 miljoen |
Belangrike bevolkings in: | Ghana 3,3 miljoen |
Taal: | Ewe |
Geloofsoortuiging: | Christendom (50%), Vodun tradisionele godsdiens, Islam, Judaïsme |
Verwante etniese groepe: | Ander Gbe-volke soos Aja, Fon, Gen en Phla-Phera |
Hul gelyknamige taal behoort tot die Niger-Kongo-tale se Gbe-taalfamilie. Hulle is verwant aan ander mense wat Gbe-tale soos Fon, Gen, Phla-Phera, en Aja in Benin, Togo en Nigerië praat.
Die Ewe bly veral langs die suidelike kusstreek van Wes-Afrika, suid en oos van die Voltarivier tot by die Monorivier op die grens tussen Togo en Benin. Hul tuiste, die Ewe-land, streek oor die Voltastreek in suidoostelike Ghana (voorheen Brits-Togoland), suidelike Togo (voorheen Frans-Togoland) en die suidwestelike dele van Benin. Na die Ewe-streek word soms as Ewe-nasie of Eʋedukɔ́-streek (Togoland in die koloniale literatuur) verwys.
Die Ewe is onderverdeel in vier groepe gebaseer op hul dialek en geografiese blyplek: Anlo Ewe, Mina, Anechɔ, Ʋedome(Danyi), Tongu of Tɔŋu. Die tradisionele taal van hul literatuur is die Anlo-ondertak.
This article uses material from the Wikipedia Afrikaans article Ewe (volk), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Inhoud is onderhewig aan CC BY-SA 4.0, tensy anders vermeld. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Afrikaans (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.