Einsteinium

99 kalifornium ← einsteinium → fermium Ho ↑ Es ↓ (Upt) Periodieke tabel
Algemeen
Naam, simbool, getal	einsteinium, Es, 99
Chemiese reeks	aktiniede
Groep, periode, blok	n.v.t., 7, f
Atoommassa	(252) g/mol
Elektronkonfigurasie	[Rn] 5f11 7s2
Elektrone per skil	2, 8, 18, 32, 29, 8, 2
CAS-registernommer	7429-92-7
Fisiese eienskappe
Toestand	vastestof
Smeltpunt	1 133 K (860 °C)
Kookpunt	1 269 K (996 °C)
Digtheid	(0 °C, 101.325 kPa) 8,84 g/L
Atoomeienskappe
Oksidasietoestande	2, 3, 4
Ionisasie-energieë	1ste: 619 kJ/mol
Kristalstruktuur	kubies, vlak gesentreerd (voorspel)
Elektronegatiwiteit	1,3 (Skaal van Pauling)
Geskiedenis
Ontdek	1952
Ontdek deur	Lawrence Berkeley Nasionale Laboratorium
Genoem na	Albert Einstein
Vernaamste isotope
Hoofartikel: Isotope van einsteinium iso NV halfleeftyd VM VE (MeV) VP 252Es sin 471,7 d α 6,760 248Bk ε 1,260 252Cf β− 0,480 252Fm 253Es sin 20,47 d SS – – α 6,739 249Bk 254Es sin 275,7 d ε 0,654 254Cf β− 1,090 254Fm α 6,628 250Bk 255Es sin 39,8 d β− 0,288 255Fm α 6,436 251Bk SF – –
Portaal Chemie

Dit val in die aktiniedreeks en is die sewende transuraan.

Dit is ontdek in die neerslag van die eerste waterstofbomontploffing in 1952 en genoem na Albert Einstein. Sy algemeenste isotoop is ²⁵³Es, met ’n halfleeftyd van 20,47 dae, wat in ’n paar kragtige kernreaktors kunsmatig uit die verval van ²⁵³Cf vervaardig word. Dit word gevolg deur ’n ingewikkelde proses om ²⁵³Es van ander aktiniede en produkte van hul verval te skei. Ander isotope word in baie klein hoeveelhede in verskeie laboratoriums vervaardig deur swaar aktiniede met ligte ione te beskiet. Vanweë die klein hoeveelhede einsteinium wat vervaardig word en die relatief kort halfleeftyd van sy isotope wat die maklikste geskep kan word, het dit tans byna geen nut buiten vir navorsingsdoeleindes nie. Dit is byvoorbeeld in 1955 gebruik om 17 atome van die nuwe element mendelevium vir die eerste keer te vervaardig.

Einsteinium is ’n sagte, silwerige paramagnetiese metaal. Sy eienskappe is tipies van die laat aktiniede. Die hoë radioaktiwiteit van ²⁵³Es het ’n sigbare gloed tot gevolg. Die bestudering van sy eienskappe word bemoeilik deur die verval van die isotoop in ²⁴⁹Bk en dan ²⁴⁹Cf teen ’n tempo van 3% per dag. Die isotoop met die langste halfleeftyd, ²⁵²Es (471,7 dae), sal makliker wees om te bestudeer, maar dit is baie moeiliker om te vervaardig en is net in minimale hoeveelhede beskikbaar. Einsteinium is die element met die hoogste atoomgetal wat in makroskopiese hoeveelhede in sy suiwer vorm waargeneem is, en dit is die isotoop ²⁵³Es met sy kort leeftyd.

Nes alle sintetiese transurane is isotope van einsteinium hoogs radioaktief en word dit as uiters gevaarlik beskou.

• Einsteinium by The Periodic Table of Videos (Universiteit van Nottingham)
• https://www.webelements.com/einsteinium/

• Wiki Afrikaans  Wiki Commons het meer media in die kategorie Einsteinium.

•   Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir einsteinium.