Assimilasie is 'n fonologiese proses waarby 'n klanksegment (in die reël 'n medeklinker) gedeeltelik of volledig verbind, of klanksgewys gelykgemaak, word tot 'n naburige klank, gewoonlik met die uiteindelike (opsionele) verlies van een van die twee klanke.
Hierdie proses kan mens sowel sinchroon (direk, tydens spraak) as diachroon (as die definitiewe resultaat van 'n historiese ontwikkeling) beskou. Die teenoorgestelde proses van assimilasie word dissimilasie genoem.
Konkreet kan assimilasie gedefinieer word op basis van enkele onderskeidings: lokale assimilasie teenoor harmonie; progressiewe teenoor regressiewe assimilasie; en totale assimilasie teenoor gedeeldelike assimilasie. Twee ietwat meer aparte (en meer omstrede) verskynsels is wederkerige assimilasie en sandhi.
In die eerste instansie word deur taalkundiges die onderskeid getref tussen meer lokale assimilasie of kontakassimilasie enersyds, en lang-afstandsassimilasie of harmonie andersyds.
Die woord "skilpad" stam vanuit die Nederlandse schildpad wat bestaan uit die stamwoorde schild, wat 'n beskermingsplaat is, en -pad, Nederlands vir padda. 'n Schildpad is dus 'n padda met 'n skild op sy rug. In Afrikaans het die "d" van skild deur 'n proses van assimilasie weggeval.
Die woord oomblik, wat 'n kort tydstip aandui, stam uit die Middelnederlandse ogenblik, wat saamgestel is uit die stamwoorde ogen (wat oë beteken) en blik (in die sin van "kyk"). Die korrekte Afrikaanse spelling sou dus eerder oënblik in plaas van oomblik wees. Die proses van assimilasie waardeur hierdie word oomblik geword het, het egter reeds al in die Nederlandse volksmond sover terug as 1638 ontstaan. Deur assimilasie is die n van ogenblik in die volkstaal, verander tot m. Met verdere wegval van die intervokaliese g ontstaan oomblik.
This article uses material from the Wikipedia Afrikaans article Assimilasie (taalkunde), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Inhoud is onderhewig aan CC BY-SA 4.0, tensy anders vermeld. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Afrikaans (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.