Algerië (Arabies: الجزائر, al-Jazā'ir; Berbers: ⴷⵣⴰⵢⴻⵔ, Dzayer, Frans: Algérie), amptelik die Demokratiese Volksrepubliek Algerië (Arabies: الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية; Berbers: ⵟⴰⴳⴷⵓⴷⴰ ⵜⴰⵎⴻⴳⴷⴰⵢⵜ ⵜⴰⵖⴻⵔⴼⴰⵏⵜ ⵜⴰⵣⵣⴰⵢⵔⵉⵜ), is 'n groot, bergagtige land in Noord-Afrika en die grootste land van Afrika, effens groter as die Demokratiese Republiek van die Kongo.
Die grootste deel van die land lê in die Saharawoestyn met 'n smal kusvlakte aan die Middellandse See, noord van die Atlasgebergte. In die suidooste van Algerië is die Ahaggarbergreeks geleë. In die suide grens dit, van wes na oos, aan Wes-Sahara, Mauritanië, Mali, Niger en Libië. Die Middellandse See vorm die noordgrens. Dit vorm saam met Marokko en Tunisië, waartussen dit lê, die Magreb (of Tamazgha).
| |||||
Nasionale leuse: بالشّعب وللشّعب (Arabies vir: "Deur die volk en vir die volk") | |||||
Volkslied: Kassaman (Arabies vir: "Ons belowe") | |||||
Hoofstad | Algiers | ||||
Grootste stad | Algiers | ||||
Amptelike tale | Arabies en Berbers | ||||
Regering | Unitêre semi-presidensiële grondwetlike republiek Abdelmadjid Tebboune Nadir Larbaoui | ||||
Onafhanklikheid • Fenisiërs • Kartagers • Numidiërs • Romeinse Ryk • Koninkryk Altava • Ifranid-dinastie • Rustamid-dinastie • Sulaymanid-dinastie • Zirid-dinastie • Hammadid-dinastie • Zayyanid-dinastie • Al Jazâ'ir • Emiraat Abdelkader • Frans-Algerië • Verklaar • Erken • Huidige grondwet | 900 v.C. 801 v.C. 202 v.C. 25 v.C. 477 757 776 786 972 1014 1235 1516 5 Julie 1830 1832 3 Julie 1962 5 Julie 1962 10 September 1963 | ||||
Oppervlakte - Totaal - Water (%) | 2 381 741 km2 (10de) 919 595 myl2 1,1 | ||||
Bevolking - 2022-skatting - 2013-sensus - Digtheid | 45 400 000 (32ste) 37 900 000 19 / km2 (171ste) 49,2 / myl2 | ||||
BBP (KKP) - Totaal - Per capita | 2023-skatting $628,990 miljard (43ste) | ||||
BBP (nominaal) - Totaal - Per capita | 2023-skatting $224,107 miljard (58ste) | ||||
MOI (2021) | 0,745 (91ste) – hoog | ||||
Gini (2011) | 27,6 – laag | ||||
Geldeenheid | Dinar (DZD ) | ||||
Tydsone - Somertyd | MET (UTC+1) nie toegepas nie (UTC+1) | ||||
Internet-TLD | .dz, الجزائر. | ||||
Skakelkode | +213 |
Algerië het 'n ou Berber-beskawing wat dateer uit die jaar 200 v.C. tydens die Berber-koninkryk Numidië. Algerië was tussen 1830 en 1962 'n kolonie van Frankryk. Die land het op 5 Julie 1962 onafhanklik geword.
Die hoofstad en grootste stad is Algiers. Die meeste mense woon in die breë, bergagtige kusstrook. In die suide is 'n deel van die noordelike Sahara. Die oorheersende godsdiens is Islam, maar die land het ook 'n klein persentasie Christene.
Die landsnaam is ontleen aan die stad Algiers. Die stadsnaam op sy beurt is afgelei van die Arabiese al-Jazā'ir (الجزائر, "die eilande"), 'n korter vorm van die ouer Jazā'ir Banī Mazghanna (جزائر بني مزغنة, "Eilande van die Mazghanna-stam"), gebruik onder andere deur die Middeleeuse geograaf al-Idrisi.
Sedert 1992 beveg die Algerynse regering diverse groepe Islamitiese ekstremiste. Veral deur terreuraksies van hierdie groepe, het tienduisende mense in dorpe en stede in die noorde van Algerië gesterf. Die land ly ook onder werkloosheid, watertekort en behuisingsnood. In 2003 is die noorde deur 'n sterk aardbewing getref.
Algerië is 'n unitêre semi-presidensiële grondwetlike republiek. Die parlement bestaan uit 'n nasionale vergadering van 480 lede wat elke vyf jaar verkies word, en 'n nasionale raad met 96 indirek gekose en 48 deur die president benoemde lede; elke drie jaar word die helfte van die lede verkies. Die president word elke vyf jaar regstreeks verkies.
Wiki Commons bevat media in verband met Algerië. |
This article uses material from the Wikipedia Afrikaans article Algerië, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Inhoud is onderhewig aan CC BY-SA 4.0, tensy anders vermeld. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Afrikaans (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.