Alfred Milner

Milner is in die latere Duitse hoofstad Bonn gebore en was deels van Duitse herkoms. Hy studeer aan die Universiteit van Oxford vanaf 1872 en skryf in 1884 artikels vir die Pall Mall Gazette en doen sekretariële werk vir G.J. Goschen, Britse Liberale politikus en finansier. In 1889 stel die Britse regering hom aan as ondersekretaris in die Egiptiese departement van finansies.

Hy onderskei hom as buitengewoon bekwame administrateur en word in aangestel as goewerneur van die Kaapkolonie vanaf April 1897. Hy knoop onderhandelinge met president Paul Kruger aan wat daarop gemik was om die uitbreek van die Tweede Vryheidsoorlog te voorkom. In 1898 gee hy sy steun aan lord Chamberlain, koloniale sekretaris, in sy uitlatinge oor die binnelandse aangeleenthede van die Zuid-Afrikaansche Republiek en waarsku in dieselfde jaar op 'n kongres van die Afrikanerbond dat die Britse Ryk hom nie sou laat verdring uit sy oorheersende posisie in Suider-Afrika nie. Hy vertrek in November na Engeland vir samesprekings met Chamberlain.

In Februarie 1899 keer hy na Suid-Afrika terug en rig op 28 Maart 'n klagskrif aan Chamberlain met die hoop dat die Uitlanders se griewe in Engeland gepubliseer sou word. Sy onverbiddelike houding lei op 31 Mei in Bloemfontein tydens die Bloemfontein-konferensie daartoe dat samesprekings met Kruger oor die stemregvraagstuk op 'n dooiepunt uitloop.

In 1901 word Milner aangestel as goewerneur van albei Boere-republieke. Net mooi drie jaar ná die Bloemfonteinse onderhandelinge, weer op 31 Mei, beraadslaag Milner en lord Kitchener op Vereeniging met Boere-afgevaardigdes en sluit vrede bekend as die Vrede van Vereeniging.

Hy het later die gramskap van die Afrikaans-Hollandse bevolking op die hals gehaal toe hy erken het dat hy Engelse nedersetters wou invoer om die mag van die Afrikaner te breek. Sy verengelsingsbeleid het ook tot groot ontevredenheid gelei, veral in die nuutgevonde Transvaal en Oranjerivier-kolonie, waar dit aanleiding gee tot die stigting van privaat Hollandse skole, die sogenaamde Christelik-nasionale onderwysskole (CNO). Milner het terselfdertyd gratis onderwys in Engels oral in Suid-Afrika bevorder. Hy het egter wel die staatsdiens verbeter en doeltreffende staatsdepartemente opgerig.

Toe hy in 1905 na Engeland terugkeer, was baie van die oorlogskade herstel. In 1916, tydens die Eerste Wêreldoorlog, word hy lid van David Lloyd George se oorlogskabinet en in 1918 minister van oorlog en later minister van kolonies. Nadat hy in 1919 hoofsaaklik verantwoordelik was vir die daarstel van Brittanje se nuwe departement van gesondheid, tree hy in 1921 uit die politieke lewe en besoek Suid-Afrika vir oulaas in 1924. Hy sterf die volgende jaar op 13 Mei in Engeland.

• Lys van kommandeurs en goewerneurs van die Kaapkolonie

• Albertyn, dr. C.F. (red.), 1972. Afrikaanse Kinderensiklopedie. Kaapstad: Nasionale Boekhandel Beperk.
• Rosenthal, Eric, 1978. Encyclopaedia of Southern Africa. Cape Town, Wetton, Johannesburg: Juta and Company Limited.