អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម
អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម (ភាសាអារ៉ាប់៖ الإمارات العربية المتحدة) ឬអាចហៅសាមញ្ញថា អេមីរ៉ាត (ភាសាអារ៉ាប់៖ الإمارات) គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅតំបន់អាស៊ីខាងលិច (មជ្ឈិមបូព៌ា)។ ប្រទេសមួយនេះមានទីតាំងស្ថិតនៅចុងភាគខាងកើតនៃឧបទ្វីបអារ៉ាប់ និងមានព្រំប្រទល់ជាប់ជាមួយប្រទេសអូម៉ង់ និងអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត ខណៈពេលដែលមានព្រំដែនសមុទ្រជាប់ឈូងសមុទ្រពែរ្សរួមជាមួយប្រទេសកាតា និងអ៊ីរ៉ង់។ ទីក្រុងអាប៊ូដាប៊ីគឺជារាជធានីនៃប្រទេស ខណៈឌូបៃជាទីក្រុងដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងគេ និងជាមជ្ឈមណ្ឌលអន្តរជាតិដ៏ធំមួយ។
| الإمارات العربية المتحدة (ភាសាអារ៉ាប់) | |
|---|---|
 ទង់ជាតិ  វរលញ្ឆករ | |
បាវចនា الله الوطن الرئيس ព្រះ ជាតិ ប្រធានរដ្ឋ | |
ភ្លេងជាតិ "عيشي بلادي" "ប្រទេសយើងបន្តនៅគង់វង្ស" | |
.svg) ទីតាំងអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម (ក្រហម) នៅលើភូគោល | |
អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម | |
| រាជធានី | អាប៊ូដាប៊ី 24°28′N 54°22′E / 24.467°N 54.367°E |
| ទីក្រុងធំបំផុត | ឌូបៃ 25°15′N 55°18′E / 25.250°N 55.300°E |
| ភាសាផ្លូវការ | ភាសាអារ៉ាប់ |
| ភាសាទទួលស្គាល់ | ភាសាអង់គ្លេស |
| ក្រុមជនជាតិ (ឆ្នាំ ២០១៥) |
|
| សាសនា (ឆ្នាំ ២០២២) |
|
| រដ្ឋាភិបាល | រាជាធិបតេយ្យជ្រើសតាំងអាស្រ័យពាក់កណ្ដាលរដ្ឋធម្មនុញ្ញសហព័ន្ធនិយមសភា |
- ប្រធានាធិបតី | មូហាម៉ាត់ ប៊ីន ហ្សាយ៉េដ អាល់ ណាយ៉ាន |
- នាយករដ្ឋមន្ត្រី | មូហាម៉ាត់ ប៊ីន រ៉ាស្ស៊ីដ អាល់ ម៉ាក់ទុម |
- អនុប្រធានាធិបតី | មូហាម៉ាត់ ប៊ីន រ៉ាស្ស៊ីដ អាល់ ម៉ាក់ទុម និងម៉ាន់សួរ ប៊ីប ហ្សាយ៉េដ អាល់ ណាយ៉ាន |
- រជ្ជទាយាទ | ខាលីដ ប៊ីន មូហាម៉ាត់ ប៊ីន ហ្សាយ៉េដ អាល់ ណាយ៉ាន |
| នីតិបញ្ញត្តិ | ក្រុមប្រឹក្សាសហព័ន្ធកំពូល ក្រុមប្រឹក្សាជាតិសហព័ន្ធ |
| និម្មិតកម្ម | |
- រ៉ាសអាល់កីយម៉ា | ១៧០៨ |
- ស្សារចា | ១៧២៧ |
- អាប៊ូដាប៊ី | ១៧៦១ |
- អ៊ុមអាល់កៃវែន | ១៧៦៨ |
- ឌូបៃ | ១៨៣៣ |
- ទទួលឯករាជ្យពីចក្រភពអង់គ្លេស | ២ ធ្នូ ១៩៧១ |
- ទទួលជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ | ៩ ធ្នូ ១៩៧១ |
| ក្រឡាផ្ទៃ | |
- ផ្ទៃសរុប | ៨៣,៦០០ គ.ម២ (ទី១១៤) |
- ផ្ទៃទឹក (%) | គ្មានទិន្នន័យ |
| ប្រជាជន | |
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២០) | ៩,២៨២,៤១០ (ទី៩២) |
- ជំរឿន (ឆ្នាំ ២០០៥) | ៤,១០៦,៤២៧ |
- ដង់ស៊ីតេ | ១២១ នាក់/គ.ម២ (ទី១១០) |
| GDP (PPP) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២០) |
- សរុប |  ៧៧៩.២៣៤ ពាន់លានដុល្លារ (ទី៣៤) |
- ក្នុងម្នាក់ | ៧៨,២៥៥ ដុល្លារ (ទី៦) |
| GDP (ចារឹក) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២២) |
- សរុប | ៥០១.៣៥៤ ពាន់លានដុល្លារ (ទី៣២) |
- ក្នុងម្នាក់ | ៥០,៣៤៩ ដុល្លារ (ទី២១) |
| ជីនី (២០១៨) | ២៦.០ ទាប |
| HDI (២០២១) | ០.៩១១ ខ្ពស់ណាស់ · ទី២៦ |
| រូបិយវត្ថុ | ឌៀរហាំ អអអ (AED) |
| ល្វែងម៉ោង | UTC+០៤:០០ (GST) |
| ទម្រង់កាលបរិច្ឆេទ | ថ្ងៃ/ខែ/ឆ្នាំ – dd/mm/yyyy |
| ទិសបើកបរ | ស្ដាំ |
| កូដហៅទូរស័ព្ទ | +៩៧១ |
| កូដ ISO 3166 | AE |
| ដែនកម្រិតខ្ពស់ | .ae امارات. |
អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមគឺជារដ្ឋប្រកាន់នូវរបបរាជាធិបតេយ្យជ្រើសតាំង និងបានកើតចេញពីដែនដីសហព័ន្ធចំនួន ៧ អេមីរ៉ាត រួមមាន៖ អាប៊ូដាប៊ី (រាជធានី) អាជម៉ាន ឌូបៃ ហ្វូជ័យរ៉ា រ៉ាសអាល់កីយម៉ា ស្សារចា និងអ៊ុមអាល់កៃវែន។ អេមីរ៉ាតនីមួយៗត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយមេដឹកនាំម្នាក់ ដែលបញ្ចូលគ្នាបង្កើតបានជាក្រុមប្រឹក្សាសហព័ន្ធកំពូល។ សមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សាសហព័ន្ធកំពូលត្រូវបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីម្នាក់ (គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ តំណែងនេះត្រូវបានកាន់ដោយព្រះអង្គម្ចាស់មូហាម៉ាត់ ប៊ីន ហ្សាយ៉េដ អាល់ ណាយ៉ាន) និងអនុប្រធានាធិបតីម្នាក់ (ព្រះអង្គម្ចាស់មូហាម៉ាត់ ប៊ីន រ៉ាស្ស៊ីដ អាល់ ម៉ាក់ទុម) ពីក្នុងចំណោមសមាជិកពួកគេ។ ជាក់ស្ដែង មេដឹកនាំអាប៊ូដាប៊ីត្រូវកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតី ខណៈដែលមេដឹកនាំឌូបៃជាអនុប្រធានាធិបតី និងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីផងដែរ។ កាលឆ្នាំ២០១៣ ប្រទេសនេះមានប្រជាជនចំនួន ៩.២ លាននាក់ ដែលក្នុងនោះ ១.៤ លាននាក់ជាប់សញ្ជាតិអេមីរ៉ាត និង ៧.៨ លាននាក់ផ្សេងទៀតជាជនបរទេស។ រហូតមកដល់ឆ្នា២០២០ អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមមានចំនួនប្រជាជនប្រមាណ ៩.៩ លាននាក់។
ទឹកដីអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមសព្វថ្ងៃមានវត្តមានមនុស្សរស់នៅអស់រយៈពេលជាង ១២៥,០០០ ឆ្នាំមកហើយ។ វាជាចំណុចកណ្ដាលនៃផ្លូវពាណិជ្ជកម្មរវាងអរិយធម៌ជាច្រើនរួមមាន មេសូប៉ូតាមី ពែរ្ស និងឥណ្ឌាជាដើម។
ឥស្លាមគឺជាសាសនាផ្លូវការ ហើយភាសាអារ៉ាប់គឺជាភាសាផ្លូវការរបស់ប្រទេសនេះ។ អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមមានបរិមាណប្រេងធំបំផុតទីប្រាំមួយ និងឧស្ម័នធម្មជាតិច្រើនបំផុតទីប្រាំពីរនៅលើពិភពលោក។ ព្រះអង្គហ្សាយ៉េដ ប៊ីន ស៊ុលតង់ អាល់ ណាយ៉ាន ដែលជាប្រធានាធិបតីទីមួយរបស់ប្រទេសបានដឹកនាំនិងទទួលរ៉ាប់រងលើដំណើរអភិវឌ្ឍន៍របស់ប្រជាជាតិមួយនេះ ដោយបានវិនិយោគនូវចំណូលបានពីរ៉ែប្រេងកាតទៅក្នុងវិស័យសុខាភិបាល អប់រំ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ អេមីរ៉ាត់អារ៉ាប់រួមមានសេដ្ឋកិច្ចចម្រុះជាងគេបើប្រៀបធៀបទៅចំណោមសមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សាសហប្រតិបត្តិការឈូងសមុទ្រ។ នៅសតវត្សរ៍ទី២១ ប្រទេសនេះលែងសូវពឹងផ្អែកលើប្រេង និងឧស្ម័នទៀតហើយ ខណៈដែលខ្លួនកំពុងផ្តោតបន្ថែមលើការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍ និងអាជីវកម្មផ្សេងៗ។ រាជរដ្ឋាភិបាលមិនមានយកពន្ធលើប្រាក់ចំណូលទេ ទោះបីជាមានវត្តមានពន្ធសាជីវកម្មក៏ដោយ ហើយពន្ធលើតម្លៃបន្ថែម ៥% ត្រូវបានណែនាំនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨។
ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សដូចជា អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ វិមានសេរីភាព និងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សបានមើលឃើញថា អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមមានកម្រិតសិទ្ធិមនុស្សទាប ដោយបានលើកឡើងនូវករណីបំពានសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួនដូចជា ចាប់បុគ្គលដែលហ៊ានរិះគុនរដ្ឋាភិបាលដាក់ពន្ធនាគារ ឬធ្វើទារុណកម្ម ក្រុមគ្រួសារត្រូវបានយាយីដោយបរិធានសន្តិសុខរដ្ឋ និងករណីបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ។ សិទ្ធិបុគ្គលដូចជា សេរីភាពក្នុងការជួបប្រជុំ សមាគម សារព័ត៌មាន ការបញ្ចេញមតិ និងសាសនា ក៏ត្រូវបានអាជ្ញាធររដ្ឋគាបសង្កត់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ។
អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាមហាអំណាចកណ្តាល។ បច្ចុប្បន្ន ប្រទេសនេះមានឈ្មោះជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ សម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ អង្គការសហប្រតិបត្តិការឥស្លាម អង្គការប្រទេសនាំចេញប្រេងកាត ចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ និងក្រុមប្រឹក្សាសហប្រតិបត្តិការឈូងសមុទ្រ (GCC)។ល។
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
| ផ្នែកនេះទទេ។ អ្នកអាចជួយបានដោយបន្ថែមព័ត៌មាន។ |
ភូមិសាស្ត្រ
| ផ្នែកនេះទទេ។ អ្នកអាចជួយបានដោយបន្ថែមព័ត៌មាន។ |
ឯកសារយោង
 | អត្ថបទនេះគឺជាអត្ថបទខ្លីមិនពេញលេញ។ លោកអ្នកអាចជួយវីគីភីឌាដោយសរសេរពង្រីកបន្ថែម។ |
This article uses material from the Wikipedia ភាសាខ្មែរ article អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ខ្លឹមសារអត្ថបទប្រើប្រាស់បានក្រោមអាជ្ញាបណ្ឌCC BY-SA 4.0 លើកលែងតែមានបញ្ជាក់ផ្សេងពីនោះ។ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ភាសាខ្មែរ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.