Аԥсуаа

Аԥсуаа — аԥсуа-адыга бызшәақәа ргәыԥ ауаажәлар амраҭашәаратә Кавказ аҿы. Инхоит Аԥсны (59% атәыла ауааԥсыра) усгьы Ҭырқтәыла, Урыстәыла, Шьамтәылеи Иорданиеи...

(аԥсуаа) Гәыԥ (аԥсуаа) Ӷәада (аԥсуаа) Елыр (аԥсуаа) Кындыӷ (аԥсуаа) Кәачира (аԥсуаа) Кәтол (аԥсуаа) Лабра (аерманцәа) Маркәыла (аԥсуаа) Мықә (аԥсуаа)...

Аԥсуа чыс, Аԥсуаа рчыс — аԥсуаа рыфатә аԥсабаратә цәырҵрақәеи асоциал-економикатә ҭагылазаашьақәеи рныррала ашәышықәсақәа рыҩныҵҟала ишьақәгылеит Аԥсуа...

факторуп хылҵшьҭралатәи агенетика. Аӡәырҩы аԥсуаа рани раби, рандуи рабдуи шәышықәса ирҭысыз маҷҩым. Аԥсуаа – риммунитиет ӷәӷәан. «Аԥсҭазаара алыршара...

ыҟоуп (1989 ш.), Аҟәа aҟнынӡa 18 км. бжьоуп, Қaрҭынӡa 423 км бжьоуп. Иаланхо 1300 -ҩык. (2003 ш.). Аԥсуаа, ашәамахьцәа, аурысқәа уҳәа убас егьырҭгьы....

Баграт Аԥсуа Ахра Аԥсха (978-1004) , Аԥсуаа-Ақыртуи Ахра (1004) аҭауада , Гурген Ду иҷкәын , иан Гурандухт дыԥсуун, Аԥсуаа Аԥсха лашьа Феодосии лоуԥ , Баграт...

атәылақәа иреиуоуп. Аԥсуаа – жәытә-натә аахыс Кавказ иқәынхо жәларуп. Кавказ иашьагәыҭу ашьхарыуаа иреиуоуп. Аԥсуаа – адыгьа гәыԥ иатәуп: аԥсуаа, абазақәа, адыгьақәа...

ашьҭахь, аԥсуаа рӷьырак рыԥсадгьыл аҟынтә иахыган. Гәдоуҭеи Очамчыреи рраионқәа алаҳамҵозар, егьырҭ арегионқәа зегьы ҭарцәын. Амҳаџьырра иахҟьеит аԥсуаа рыбжеиҳараҩык...

Абжьныхак мамзаргьы, аԥсуаа рыбжь-ныха — иԥшьоу аҭыԥқәа ҳәа иԥхьаӡоуп аԥсуа традициатә нцәахаҵарала. Аԥсны арҭ Абжьныхак ирымҵаныҳәоит аԥсуаа реиҳарак, ақьырсианцәа...

691 Аерманцәа — 4636 Аурысцәа — 2889 Аукраинцәа — 628 Абырзенцәа — 289 Азербаиџьанцәа — 269 Аԥсуаа — 229 Уаԥсцәа — 131 Аезидцәа — 76 georgia-ethnic-2014...

«Ажьырныҳәа – ари ус баша акәырбан аҟаҵара акәӡам иаанаго, ари ижәытәӡоу, аԥсуаа иныҟәырго адунеи аҿы егьырҭ ажәларқәа ирылазмырҩашьо иԥшьоу ҵасуп. Ажьырныҳәа...

аибашьра аҟынӡа, ицәажәоит иахьа урысшәала, ҭырқшәала, арабшәала, адыгшәала, абазшәала, аԥсшәала. Аублаа рбызшәа иԥсит, аԥсуаа-адыгаа бызшәақәа иалан....

Убри аан 1990-тәи ашықәсқәа раан иазгәаҭоуп Гаграҟа массала аиасра ишалагз аԥсуаа Гәдоуҭа, Очамчыра, Тҟәарчал араионқәа рыҟнытә. Асоветтә аамҭазы Гагра еиҳарак...

Бжедугцәа (Аедыгаа), Темиригуаа (Аедыгаа). Амрагылартәи Зыхәны инхоит амилаҭқәа: Аҟабардақәа (Аедыгьаа), Аҷаркьазцәа (Аедыгаа), Аублаа, Асаӡуаа (Аԥсуаа)....

62 914-ҩык (2011). Ахацәа – 44,2%, аҳәса – 55,8%. Аетникатә еилазаашьа: аԥсуаа – 67,3%, аурысцәа – 14,8%, аерманцәа – 9,8%, ақырҭцәа – 2,7%, аукраинцәа...

ҳәҭакла-зхаҵо аҳәынҭқарра Амшын Еиқәа алада-мрагыларатә ахықәаҿы шьҭоуп. Аԥсуаа ирыԥсадгьылуп. Аҩада-мраҭашәараҿы Аԥсныи Урыстәылеи, мрагылараҿы — Қырҭтәылеи...

амрагыларахь — Аџьра, Рҩаԥшь, алада — амшын, амраҭашәарахь — Бзыԥ аӡиас. Аԥсуаа жәытә-натә аахыс Пицунда амшын аԥшаҳәа Амзара ҳәа иашьҭан, аха Пицундагьы...

хыҵхырҭақәа рҿы ауахәама аӡбахәы ҳәам. Қьач ауахәама аҟынтә иаанхаз аҭоурыххҳәаа аԥсуаа раҳ Гьаргь II (922- 957 шш.) ихьӡ иадҳәалоуп. Ари атәы аҳәоуп иашьашәалоу...

адаҟьа ауп. Ара 50-жәларк раҟара иқәынхоит. Инхоит, иаҳҳәап, азыхәцәа, аԥсуаа, ашәқәа (абазақәа), ачачанцәа, аингәышьцәа, аварцәа, алезгцәа, адарганцәа...

 2001 ш., Сҭампыл, Ҭырқәтәыла) — Ҭырқәтәылатәи ашәҟәыҩҩы, Аԥсны анҭыҵ иҟаз аԥсуаа иаарылыҳәҳәоз, Аԥсынгьы адунеигьы иадыруаз иакәын. аҭоурыхҭҵааҩ-кавказдырҩы...