Desanka Maksimoviq: Shkrimtare serbe

Veprat e saj të para u botuan në revistën letrare Misao në vitin 1920, ndërsa ajo po studionte në Universitetin e Beogradit. Brenda pak vitesh, poezitë e saj u shfaqën në "Srpski književni glasnik", botimi letrar më ndikim i Beogradit. Në vitin 1925, Maksimoviq fitoi një bursë të Qeverisë Franceze për një vit studimi në Universitetin e Parisit. Pas kthimit të saj, ajo u emërua profesore në Shkollën e Lartë të Parë të Vajzave në Beograd, një pozicion që do ta mbante deri në Luftën e Dytë Botërore.

Në vitin 1933, Maksimoviq u martua me Sergej Sllastikovin, një shkrimtar rus emigrant. Pasi u largua nga posti i saj në shkollën e mesme nga gjermanët në vitin 1941, ajo u detyrua të punonte punë të vështira për të mbijetuar. Ajo u lejua të botonte literaturën e fëmijëve vetëm gjatë kësaj periudhe, por fshehurazi përpiloi një koleksion të poezive patriotike, të cilat nuk u botuan deri pas luftës. Midis tyre ishte "Krvava bajka," e cila ka të bëjë me vrasjen e nxënësve nga Wehrmachti në masakrën e Kragujevcit. U lexua gjerësisht në ceremonitë përkujtimore të pasluftës dhe u bë një nga poezitë më të njohura në gjuhën serbe.

Në ditëlindjen e saj të 60-të, Maksimoviq u nderua me një varg shpërblimesh në vitin 1958. Në vitin 1964 ajo botoi një nga veprat e saj më të respektuara, një vëllim të poezisë reflektuese me titull "Kërkoj falje" ("Tražim pomilovanje"), e cila merrej me mbretërimin e Dushanit të Fuqishëm, themeluesit të Perandorisë Serbe, në shekullin XIV. Kritikat e bra ndaj saj nga Qeveria e Titos e bënë atë veçanërisht popullore. Vitin e ardhshëm, ajo u bë anëtare e plotë e Akademisë Serbe të Shkencave dhe Arteve. Pas vdekjes së burrit të saj në vitin 1970, poezia e Maksimoviqit gjithnjë filloi të rrotullohej rreth temës së vdekshmërisë njerëzore. Maksimoviq ka udhëtuar gjerësisht në vitet 1970 dhe 1980, dhe disa nga vizitat e saj jashtë vendit frymëzuan disa nga veprat e saj. Ajo u përfshi në përpjekjet për të luftuar censurën e qeverisë në fillim të viteve 1980 dhe ishte aktive deri në vdekjen e saj në vitin 1993.

Maksimoviç ishte poetja e parë femër serbe e cila u pranua gjerësisht brenda qarqeve letrare jugosllave dhe në mesin e publikut të gjerë. Një studiues letrar vë në dukje se ajo shërbeu si një shembull frymëzimi për gratë e tjera serbe. Reputacioni i Maksimoviqit, i cili ishte i tillë që shumica e bashkëkohësve të saj i referoheshin asaj thjesht me emrin e saj të parë, e ka bërë një autor të përshkruajë atë si "poeti më i dashur serb i shekullit të njëzetë".