سەدەی چوارەم (پ.ز)

درێژییەکەی ئەگاتە نزیکەی(٦٤٠٠کم) ھەمووی بەدەست بنیات نراوە، لەسەرەتایی سەدەی چوارەم پ. ز دەست کراوە بەکار کردن تێیدا، بە بۆچوونی ڕاست بەردەوام بووە تاسەدەی...

ئەمەی خوارەوە لیستێکی سەدە و ھەزارەکانە....

لەنێوان ھەزای پ.ز. بۆ حەوت سەدەی پ.ز. دەرکەوت‌و گرنگی خۆی ھەبوو. ژیارێکی ھاوشێوەش دەرکەوت کە ژیاری ھالشان بوو، لەنێوان سەدەی ھەشتی پ. ز بۆ پێنجی پ.ز. دابوو کە...

- ٣٧٢ پ.ز) فەیلەسووف و کۆنفۆشییەکی چینی بوو لە وڵاتی چینی کۆندا. کە بە "ستەیجی دووەم ناسراوە، وەک ئەوەی ئەو خۆی دووەم کۆنفۆشیۆس بێت. لە چوارەم نەوەی شوێنکەوتووانی...

ئیقلیدس، ئیقلید یان یوکلید (بە یۆنانی: Εὐκλείδης، ئێوکلێیدیس)، لەدایکبووی ٣٠٠ی پ. ز، بیرکارێکی یۆنانی بوو کە بە «باوکی ئەندازە» ناوی دەرکردووە. کتێبەکەی بە ناوی...

دووەم کە ڕێژەکەی دەگاتە ٥٥ ملیۆن و ڤیێتنام و میانماریش بە پلەکانی سێھەم و چوارەم دێن لە زۆری پەیڕەوکردنی ئاینی بودا. Boeree, C George. "An Introduction to...

شارەکە دەگەڕێتەوە بۆ دوو ھەزار ساڵ پێش زایین، لەگەڵ ئەوەشدا شارەکە لە سەدەی چوارەمی پێش زایین دامەزرا لەلایەن ئیمپراتۆری ئیمپراتۆریەتیی سلووکی. پێڕستی شارەکانی...

چاکسازییەکانی ئیمپراتۆرییەتەکەی بەھێزتر کرد لە سەدەی چوارەمی پێش زایین لە سەردەمی شەڕی ویلایەتەکان، لە ناوەند و کۆتایی سەدەی سێیەم چین دەستی کرد بە کەمپینە سەربازییەکانی...

(بە ئەڵمانی: Köln) گەورەترین شاری ویلایەتی (ڕاینی باکوور-وێستفالیا)یە وە چوارەم گەورەترین شاری ئەڵمانیایە لەدوای (بەرلین، هامبورگ وە میونشن). ویکیپیدیای...

چادرگای ڕاوکەران کە چەکی سادەی بەردینیان بەکار ھێناوە. سوێدیەکان لە ٤٠٠٠ پ. ز کشتوکاڵ و بەخێوکردنی ئاژەڵیان زانیوە، جگە لە درووستکردنی کێڵ بۆ سەر گۆڕەکان...

سەدەی دووەمی پێش زایین کاتێک کەوتە دەست میتریداتی یەکەمی پاشای ئیمپراتۆریەتیی ئەشکانی. لە ماوەی چوار سەدەی سەردەمی ئەشکانی دا (٢٤٧ پێش زایین تا ٢٢٦ ز)...

دەروازەی شارستانییەتی بۆ مرۆڤ کردەوە لەم بەشەی جیھانەدا. لە ھەزارەکانی چوارەم و سێھەمی پێش لە زاییندا گەلانێکی جۆراوجۆر لە کوردستان دەژیان(وەک هۆری، گۆتی،...

بەڵگەنامەکانی ئیمپراتۆریەتیی ڕۆمیدا ھاتووە دەڵێت ناوچەی سەڵماسە. لە سەدەی(٩پ. ز) دا دەوڵەتێکی سیاسی گرنگ لە ڕۆژاوای دەریاچەی ورمێ ھەبووە بە ناوی گوڵیزان...

کۆنەکان بەتایبەت کارەکانی ئەبۆلۆنیۆس (سەدەی سێ و دووی پ.ز) ڕێ خۆشکەربوو بۆ دۆزینەوەی ڕێگای پۆتانەکان وە لە ناوەڕاستی سەدەی حەڤدەیەمدا ڕێگای پۆتانەکان چەندین...

گەشەسەندنی زۆری بەخۆوە بینی بەجۆرێک لە سەدەی یەکەمی بەر لە زایین ژمارەی دانیشتووانی پتر لە ٣٠٠٠٠ کەس بووە. لە ساڵی ١٦٨ی پ. ز. پەیڕەوی سیستەمی پاشایەتیی دیموکراتییان...

بەسەرکردایەتی سارگونی دووەم کۆتای ھات بە دەسەڵاتی ئورارتوو و لە ساڵی(٧١٤)پ. ز و ناوچەکەش کەوتە دەست ئاشوورییەکان. سادقی کوڕی عەلی یەکێک لە کارمەندانی عەزد...

نەمروود وەک ناوی ناوخۆیی لەلایەن کارستن نیبور لە ناوەڕاستی سەدەی ١٨دا تۆمارکراوە. لە ناوەڕاستی سەدەی نۆزدەھەمدا، شوێنەوارناسانی کتێبی پیرۆز ناوی ئینجیلی کالێ...

ناوچەکە بووە. لەکاتێکدا لە نووسینە مێخییەکانی سەردەمی ئاشوری نوێ لە سەدەی نۆیەمی پ.ز. لوتکەکانی چیای ئەزمڕ-گۆیژە بە ناوی چیای (ئازیڕو) ناوی تۆمارکراوە....

نەتەوەی مایایە کە لە ڕەگەزی ھیندی سووری ئەمریکان، کە لە نێوان ساڵانی (٢٠٠٠پ. ز) تا (١٥٢٠ز) خاوەنی شارستانیەتیێکی زۆرمەزن بوون. وە دۆزێنەوەی ھەردووکیشوەری...

ئیمپراتۆریەتی چین بۆ ئەوەی بگەڕێتەوە سەر دەسەڵات. لە ٤٢٥ی پێش زایین، لە چوارەم ساڵی ماوەی فەرمانڕەواییەتی دووک ھوایی، ژەنەڕال ئیمپراتۆریەتی چین (ژەنەڕال...