سەدەی ١٦ (ز)

ھەزای پ. ز. بۆ حەوت سەدەی پ. ز. دەرکەوت‌و گرنگی خۆی ھەبوو. ژیارێکی ھاوشێوەش دەرکەوت کە ژیاری ھالشان بوو، لەنێوان سەدەی ھەشتی پ. ز بۆ پێنجی پ. ز. دابوو کە...

ئەمەی خوارەوە لیستێکی سەدە و ھەزارەکانە....

(٤٠٠–٣٠٠)پ. ز چینییەکان دروستکردنی کۆلارەیان دۆزییەوە کە جۆرێکە لەجۆرەکانی فڕۆکەی چارۆگەدار، پاش ماوەیەک ئەم کۆلارانە بەکارھاتن بۆ ھەڵگرتنی مرۆڤ. لە سەدەی سێیەمی...

باشووری وڵاتی شام مێژونووسی یۆنانی ھێرۆدۆت بووە لە دانراوەکانیدا لە سەدەی ٥ پ. ز، و ھیرۆدۆت ناوی فەلەستینی بەکارھێناوە وەک زاراوەیەکی جوگرافی و ئاماژەی...

مەرینیەکان لە سەردەمی هەردوو برا ئەبو یەحیا عەبدول حەق (١٢٤٤-١٢٥٨)ز وپاشان ئەبویوسف (١٢٥٨-١٢٨٦)ز توانیان دەست بگرن بەسەر چەندین شاردا مکناس ساڵی ١٢٤٤ز وفاس ساڵی...

زۆر لە نێو جوگرافیای ئێراندا دەژین. ژمارەی دانیشتووانی ئێران لە درێژایی سەدەی بیستەمدا بە شێوازێکی بەتەوژم زۆر بوو؛ بە شێوەیەک کە دانیشتووانی ١٩ ملیۆن...

ڕووبەڕووبونەوەیەش لە شەڕی عەین جالوتدا بوو، دواتر و لە سەردەمی سوڵتان بێبرس (١٢٦٠-١٢٧٧)ز و سوڵتانەکانی پاش ئەو، مەمالیکەکان ھەوڵەکانیان کۆکردەوە لە دژی میرنشینە خاچھەڵگرەکانی...

پاشای مەقدوونیا، ئەو کاتە سوپای فارس شکان لە ساڵی ٣٣١پ. ز، لە دوای مردنی ئەسکەندەری گەورە ساڵی ٣٢٣پ. ز ناوچەی ئەنادۆڵ بوو بە مەیدانی شەڕ و کوشتار لە زنجیرەی...

ئیسلام بریتی بوون لە: ئەبو عیسا ئەلوەرەق, زانای سەدەی نۆیەم و ڕەخنەگری ئیسلام. ئیبن ئەلراوەندی, بێدینێکی سەدەی نۆیەم، کە ئیسلامی ڕەتکردەوە و ڕەخنەی لە ئایین...

ڕیگاوبانەکانی کوردستان. بەڵام لە سەدەی ١٢ دا بوو کە بەھۆی داگیرکارییەکانی ئیمپیراتووری عوسمانی، ئایینی ئیسلام لە سەدەی 16 بەتەواوی لەناو خاکی کوردستان بڵاو...

ئیمپراتۆریەتیی ڕۆمی ڕوویان دا کە قەڵاکەیان نوێ کردەوە. ڕەنگە لە سەدەی بیست و پێنجەمی پێش زایین تا سەدەی حەوتەمی زایینی بەشێکی دانەبڕاو بووبێت لە ئاشوور. لەسەردەمی...

ناوەڕاستی سەدەی دووەمی پێش زایین کە کەوتە دەست میھردادی یەکەمی ئەشکانی. لە ماوەی چوار سەدەی سەردەمی ئیمپراتۆریەتیی ئەشکانی (٢٤٧ پێش زایین تا ٢٢٦ ز) ناوچەکە...

گەشەسەندنی زۆری بەخۆوە بینی بەجۆرێک لە سەدەی یەکەمی بەر لە زایین ژمارەی دانیشتووانی پتر لە ٣٠٠٠٠ کەس بووە. لە ساڵی ١٦٨ی پ. ز. پەیڕەوی سیستەمی پاشایەتیی دیموکراتییان...

چادرگای ڕاوکەران کە چەکی سادەی بەردینیان بەکار ھێناوە. سوێدیەکان لە ٤٠٠٠ پ. ز کشتوکاڵ و بەخێوکردنی ئاژەڵیان زانیوە، جگە لە درووستکردنی کێڵ بۆ سەر گۆڕەکان...

عەرەبیانەی کە بە چاپگەیەنراوە. ئەم کتێبە لە سەدەی دوازدەی زایینیدا وەرگێردراوەتە سەر زمانی لاتینی. تاوەکو نزیکەی نیوەی سەدەی پازدەیەمی زایینی ئەم کتێبە پازدە جار...

کانجی 日本 نووسراوە و بە نیپۆن یان نیھۆن بێژە دەکرێت. پێش ئەوەی لە سەرەتای سەدەی ھەشتەمدا کەڵک لە 日本 وەربگیرێت، وڵاتەکە لە چین بە وا (倭، لە ژاپۆن لە دەوروبەری...

و شاعیری گەورەی ئێران و فەیلەسوفی ڕۆژھەڵات لە کۆتایییەکانی سەدەی پێنجەم و سەرەتاکانی سەدەی شەشەمە. تەرزی بەیانی مەسلەک و فەلسەفەی ئەو کاریگەری زۆری لەسەر...

بەڵگەنامەکانی ئیمپراتۆریەتیی ڕۆمیدا ھاتووە دەڵێت ناوچەی سەڵماسە. لە سەدەی(٩پ. ز) دا دەوڵەتێکی سیاسی گرنگ لە ڕۆژاوای دەریاچەی ورمێ ھەبووە بە ناوی گوڵیزان...

سەدەی دووەمی پێش زایین کاتێک کەوتە دەست میتریداتی یەکەمی پاشای ئیمپراتۆریەتیی ئەشکانی. لە ماوەی چوار سەدەی سەردەمی ئەشکانی دا (٢٤٧ پێش زایین تا ٢٢٦ ز)...

- ١٧ - ١٦ - ١٥ - ١٤ - ١٣ - ١٢ - ١١ ١٠ - ٩ - ٨ - ٧ - ٦ - ٥ - ٤ - ٣ - ٢ - ١ ١ - ٢ - ٣ - ٤ - ٥ - ٦ - ٧ - ٨ - ٩ - ١٠ ١١ - ١٢ - ١٣ - ١٤ - ١٥ - ١٦ - ١٧ - ١٨...