Khám phá Tu viện Sakya ở Tây Tạng – Trung Quốc

Tu viện Sakya (còn được gọi là Pel Sakya) là một trong những thánh tích quan trọng nhất của phái Sakya, một phái lớn của Phật giáo Tây Tạng. Tu viện này tọa lạc bên dòng sông Zhongqu, thuộc thành phố Sakya, tỉnh Tsang, cách biên giới Nepal khoảng 100 dặm. Địa điểm xây dựng tu viện được cho là một nơi kiết tường, bởi vì theo truyền thuyết, Đại sư Atisha nói rằng Bồ-tát Quán Thế Âm, Đại Trí Văn Thù, Mahakala và Kim Cương Thủ sẽ sinh ở đây để truyền bá Phật pháp làm lợi ích chúng sanh.

Tu viện Sakya được Khon Khonchog Gyalpo – người sáng lập phái Sakyapa xây dựng vào năm 1073. Ban đầu, Sakya bao gồm 02 tu viện: tu viện phía Bắc và tu viện phía Nam. Năm 1073, Khon Konchog Gyalpo xây dựng một cung điện màu trắng trên một ngọn đồi đất sét màu xám. Người dân địa phương đặt tên là cung điện “Sakya” có nghĩa là đất xám bạc màu. Đây là tu viện phía Bắc nhưng ngày nay đã bị hủy hoại chỉ còn là một đống đổ nát.

Tu viện hiện nay chúng ta thấy là Tu viện Nam Sakya. Tu viện được thiết kế xây dựng theo bố cục thành lũy, pháo đài và được bao quanh bởi một con hào. Công trình này xây dựng bắt đầu vào năm 1268 và được dẫn dắt bởi Benqen Sagya Sangbo đệ tử của Choygal Phakpa, là hậu duệ thứ năm của phái Sakyapa. Các bức tường ở đây được sơn màu đỏ, trắng và màu xám.

Trong quá khứ, danh tiếng của tu viện Sakya và những bậc thầy ở đây đã thực sự vang xa; ngay cả những vị vua như Kublai Khan và Godan Khan – những vị vua người Mông Cổ cai trị Trung Quốc – cũng biết đến họ. Godan Khan đã từng mời Sakya Pandita, vị thứ tư trong năm vị sáng lập giáo phái, và Chogyal Phagpa đến hoàng cung của họ. Qua những giáo huấn của hai vị đại sư này, Phật giáo Kim cương thừa được truyền đến Trung Quốc.

Chogyal Phagpa trong dịp này đã ban Hỷ kim cương (Hevajra) cho Godan Khan; và tỏ lòng cảm kích, Godan Khan đã ban cho Chogyal Phagpa 13 quận của Tây Tạng cùng với danh hiệu “Pháp vương”. Như vậy Chogyal Phagpa là vị lãnh đạo đầu tiên của Tây Tạng với vai trò vừa là người đứng đầu giáo hội và cũng là vị đứng đầu nhà nước. Trong suốt thời kỳ này, tu viện Sakya là trụ sở chính trị của Tây Tạng, và trong nhiều năm liền những người đứng đầu Sakya vừa là những vị lãnh đạo tôn giáo và cũng là người lãnh đạo thế tục.

Từ thế kỷ XIV, tu viện Sakya trở thành một trung tâm học thuật quy mô, và đây được xem là nơi tiếp nhận mười môn khoa học được truyền vào từ Ấn Độ. Trải qua nhiều thế kỷ tu viện phát triển thành một quần thể với hàng trăm điện thờ, bảo tháp, Tăng xá…

Lakhang Chenmo là chánh điện của tu viện có diện tích khoảng 5.800 mét vuông và có sức chứa lên đến 10.000 người. Bên trong chính điện là tượng của 3 người đã sáng lập ra phái Sakya là: Khon Konchog Gyalpo (người sáng lập của dòng phái Sakya), Kunga Nyingpo (con trai của Konchog Gyalpo), và Dragpa Gyaltsen. Du khách khi viếng tu viện Sakya thường đến hội trường này để nghe những vị Lama trì tụng kinh chú.

Tu viện hiện lưu giữ hàng ngàn bức tượng, tranh vẽ, bích họa, thangka, mandala và những pháp khí khác nhau, cũng như lưu giữ vô số kinh sách bằng tiếng Tây Tạng, Trung Quốc, Mông Cổ và Sanskrit. Nhiều bức thangka ở tu viện có niên đại từ đời nhà Nguyên (1271-1368). Tu viện hiện lưu giữ hơn 3.000 bức thangka. Những bức thangka này miêu tả những vị thần Phật giáo Tây Tạng, hoặc miêu tả những cảnh lịch sử hay thiên nhiên. Thangka được sử dụng trong Phật giáo Tây Tạng như những phương tiện để truyền bá Phật pháp.

Chủ đề chính của các bức thangka là cuộc đời Đức Phật, các vị thần Phật giáo Tây Tạng, những vị Bồ-tát, những vị Lama… Bức thangka miêu tả về cuộc gặp của Kublai Khan với Phapka là bức nổi tiếng nhất tại tu viện. Có hơn 40.000 quyển kinh sách được lưu giữ ở đây. Trong đó có tác phẩm vô giá Burde Gyaimalung, một ghi chép về tôn giáo, lịch sử, nông nghiệp và văn học của Tây Tạng. Một số trong những cuốn sách này được nạm chữ vàng.

Vào năm 2003, các vị Lama đã phát hiện một tạng thư chứa đến 84.000 cuốn ở tu viện Sakya, được lưu giữ cẩn thận ở trong một bức tường dài 60 mét và cao 10 mét. Hầu hết những cuốn sách này thuộc kinh sách Phật giáo, bên cạnh đó là những tác phẩm về lịch sử, văn học, toán học, triết học, thiên văn, y học và nghệ thuật. Hầu hết những tác phẩm này có niên đại vào thời Nguyên và Minh, được viết tay cẩn thận bằng bột vàng, bạc và mực đỏ, và được buộc lại thành từng cuộn. Viện Khoa học Xã hội Tây Tạng hiện đang nghiên cứu và thẩm định những tác phẩm này. Vì là nơi lưu giữ và bảo tồn một kho tàng đồ sộ các kinh sách, tu viện Sakya thường được ví như là Đôn Hoàng thứ hai.

Tu viện Sakya được xem là nơi lưu giữ tạng kinh Phật được viết trên là bối (pattra) lớn nhất. Những bản kinh này được viết bằng chữ Tây Tạng, Mông Cổ và Sanskrit. Những học giả xưa đã sử dụng bút sắt để viết kinh lên trên những lá bối có độ rộng trung bình 5cm. Vì thời tiết ở Sakya lạnh và khô ráo, nên đã giúp bảo quản những bản kinh viết trên lá này đến tận ngày nay.

Ngoài là một tu viện, Sakya còn là một trung tâm học thuật. Khóa học tại tu viện Sakya bắt đầu với việc học thuộc lòng các bản kinh. Nếu những vị Tăng qua được kỳ kiểm tra học thuộc lòng, họ sẽ nhận được bằng Kachupa và được phép học tiếp để trở thành một Geshe. Việc học này gồm 6 chủ đề, bao gồm 18 bộ kinh lớn, và được thực hiện thông qua phương thức tranh luận. Dựa trên sự tinh thông những chủ đề này, những vị Tăng được trao bằng Geshe Rabjampa. Họ sau đó có thể vào trường Dechenling Tantra để học tiếp các Hevajra Tantra. Và bằng cấp được cấp là Lama Bentsangpa.

Dưới thời Cách mạng Văn hóa, tu viện Sakya bị tàn phá nặng nề. Sau đó tu viện đã được phục hồi sửa chữa, và những sinh hoạt tôn giáo được phục hoạt trở lại. Hàng năm, vào ngày 29/11 lịch Tây Tạng, tại tu viện Sakya đều tổ chức biểu diễn “Thần Hộ pháp khiêu vũ” truyền thống lịch sử hơn 500 năm trôi qua vẫn duy trì, do các vị tăng và cư sĩ phật tử nghệ sĩ biểu diễn, mỗi trang phục và mặt nạ với trọng lượng 50kg, Thần Cự Phúc Hộ Pháp, Thần Ngưu… xem rất ngoạn mục hấp dẫn.

Tu viện Sakya – không chỉ là điểm hành hương cho tín đồ Phật giáo mà còn là điểm đến lý tưởng cho những người ngoại đạo muốn có một không gian bình yên và linh thiêng. Nếu có dịp du lịch Trung Quốc và ghé thăm Tây Tạng, du khách hãy dành thời gian đến thăm viếng Tu viện Sakya nhé! Chắc chắn du khách sẽ không phải hối tiếc về điều này.

Bài viết này được cập nhật lần cuối (Last updated): 16-03-2020 23:23:06

Danh mục đăng tin:Du lịch Trung Quốc, Khám Phá Trung Quốc,